Dromen van de Poolse Tatra
Over wandelen in de Poolse Tatra heb ik veel gefantaseerd. Ik had beelden van kale, woeste bergen, donkere en uitgestrekte bossen, mooie meren, houten huizen en huisjes met karakteristieke puntdaken en ornamenten.. Kortom, ik ben volledig onvoorbereid op wat ik aantref in het ‘Zermatt van het Oosten’, de Poolse bergstad Zakopane. Het blijkt een modern toeristenoord. Is hier de romantiek van de bergeenzaamheid nog te vinden?
Tekst en foto's: Mark van Hattem
In de Villa Ornak: een paradijsje op aarde
Het vroege, laagstaande zonlicht valt over de ontbijttafel, die rijkelijk is gedekt. De stoelen zijn voorzien van uitgesneden harten en zorgvuldig gekozen ornamenten. Deze stoelen zijn pronkstukken van wat in de Polen de ‘Zakopane stijl’ heet. De Villa Ornak, tegenwoodig symphatiek ‘museum hotel’, is gebouwd in 1902 door professor Stanislaw Sokolowski. De bergen rond Zakopane en de in klederdracht gestoken bergbewoners werden verheerlijkt als ‘de bakermat van het echte Polen’.
Net dat dal verderop: door het stille bos
Het helpt wanneer je net niet in dat beroemde dal loopt, maar een dal verderop.
Wij hadden de overgang tussen het ‘Dolina Koscielliska’ en het ‘Dolina Chocolowska’ uitgezocht. Via een bergpas in het bos, de Iwaniacka Przelecz, verbindt je beide dalen met elkaar en als het meezit kun je nog de bergtop van de Ornak ‘meenemen’.
Die wandeling bracht ons donkere, uitgestrekte en stille bossen. In het bos was het stil en avontuurlijk. Vergenoegd klauterden wij over boomstammen, verdwenen soms in het donkere bos, en staken stille bergbeken over.
De Morskie-Oko: het meer in het “dal van de vijf ogen”
Vandaag zullen wij met een berggids op stap gaan, met Martin. Doel is de Rysy, met 2500 meter de hoogste berg van Polen. De Rysy ligt aan het beroemdste bergmeer van Polen: de Morskie-Oko. De Morskie-Oko is een deel van het Poolse landschap dat iedere Pool van de plaatjes kent, de “vallei van de vijf ogen”.
Vele bezoekers
Wij zijn vinden de stroom mensen die zich toch langzaam maar zeker verzamelt op het pad naar de Rysy weinig aantrekkelijk. Je komt eigenlijk niet eens in je eigen tempo. Er is wel veel te zien: op enig moment worden we ingehaald door nonnen in habijt, op een ander moment passeren we een bruidspaar dat zich laat fotograferen. Dat schijnen veel Polen te doen: tegen betaling aan het park – anders mag het niet – hier hun bruidsfotosessie, op de meest ‘Pools romantische’ plek op aarde.
Hij is er nog: de woeste en lege Hoge Tatra
Martin heeft al snel door dat we ons hier niet senang voelen, en hij stelt voor om een hele andere route te gaan lopen, niet naar de top van de Rysy, maar over de flanken van de berg, onbekend en deels wegloos terrein in. Hij mag dat. We aarzelen niet lang en volgen hem op wat een bijna magische ervaring wordt, zeker wanneer je uit de drukte komt. Dit is de Tatra zoals we hem hadden voorgesteld en hij dus ook nog bestaat: woest, leeg, ogenschijnlijk kaal.
Een onverwachte ontmoeting
Als we neerstrijken op een gras- en gruishelling voor de lunch, zien we een onverwachte gast. Een hert komt ons omzichtig en haast onmerkbaar naderbij. Hij heeft een lunchpakket geroken dat een klimmer, die nu in een rotswand hangt, hier heeft verstopt. Volgens onze gids zijn de wolven in het bos: dan komen eenzame herten het bos uit. We sluiten vriendschap en het hert laat zich zelf aaien.
Het andere Zakopane
Een aanrader is een stadswandeling met gids in Zakopane. De hoofdstraat van Zakopane is één toeristen allee, maar de kundige stadsgids weet ons die plaatsen te laten zien waar je het oude Polen proeft. Rond 1900 ontwikkelde hier een geheel eigen stijl van Poolse architectuur, de Witkiewicz stijl. Ik maak platen op papier negatief met een historische camera en kijk tevreden om mij heen. Ja, het is er nog, dat Polen uit mijn romantische verbeelding: maar niet wanneer je achter de toeristen aanloopt.
Praktische informatie over de Poolse Tatra vind je hier, waarmee je op pad kan. Hier vind je de vijf mooiste bergketens van Polen.
