Avonturen in Zwitserlands grootste natuurpark

Savognin in het Surses is zo’n typisch Bündner dorp dat baadt in de zomerse gezapigheid. Op zondag galmt het klokkengelui door het groene dal en begroeten kerkgangers elkaar in de straat. Maar de regio heeft meer te bieden dan alleen maar pastorale idylle, ook voor jonge berggeiten.

Tekst & foto's: Jonathan Vandevoorde

“Pa! Mogen we naar die steen daar rennen?”, vroeg Tom mij aan het eind van de afdaling. Hij was net geen zes jaar oud. Voor een wandelingetje van anderhalf uur hadden we voor de zekerheid een hele middag voorzien. Al bijna drie uur waren we onderweg door bergweiden, over soms brede grindpaden (“saai!”) en door een fotogeniek almdorp waar papa maar foto’s blééf maken. Misschien dat het speeltuintje bij het zonneterras van Tigias hem die extra boost gaf want, in tegenstelling tot onze dochter Tine, krijgt hij het van al die bloemenpracht om ons heen warm noch koud. Of lag het aan het vooruitzicht van een frisse duik in de zwemvijver naast het kabelbaanstation beneden? Daar waren we van ochtend met het liftje omhoog gegaan. Als je je kinderen enthousiast wil maken voor bergwandelen, begin dan met een kabelbaan, zeg ik altijd, liefst een spannende stoeltjeslift, en wandel bergafwaarts zoals wij op die warme zomerdag deden. Dan is zwemmen aan het eind van zo’n expeditie de mooiste beloning die er is. De Badesee van Savognin is trouwens een vernuftig ding: de bodem blijkt van asfalt te zijn, want in de winter is dit de parkeerplaats voor de gasten die naar Somtgant op 2112 meter hoogte zweven om er te skiën, in deze contreien ook weer zo’n gemoedelijke sport.

Grootste natuurpark

Dé attractie van Savognin is Parc Ela, het grootste beschermde natuurpark van Zwitserland. In deze ongeschonden bergwereld ver boven het dal heb je de bergen voor jezelf. Alleen ervaren bergwandelaars komen hier, en in het vroege voorjaar wagen toerskiërs zich op de golvende hellingen vol maagdelijke sneeuw. Met mijn dochter loop ik vanaf de Julierpas de themawandeling Exploratour door de in geologisch opzicht bijzondere geschiedenis van het gebied. Het is een van de hoofdredenen waarom Parc Ela werd opgericht. De uitstekende brochure van plaatselijke toeristenbureau neemt ons mee op een tijdreis door een ver geologisch verleden. Zo gaat zelfs voor Tine het landschap een beetje leven. Het is zonnig en heet, dus nemen we voldoende pauzes om veel te drinken.

Verschillende werelden

We komen langs ‘der Kuss’, een formatie die vaag lijkt op twee mensenhoofden die elkaar kussen, in werkelijkheid een door verwering ontstaan venster in een brokkelige rotsplaat. Tine, altijd romantisch van inborst, verwacht veel van dit fenomeen dus lopen we van het pad af om het van dichtbij te gaan onderzoeken. Het gat blijkt groter te zijn dan het er van op een afstand eerst uit had gezien. Boven op de brede Fuorcla digl Leget staan we op 2711 meter hoogte en kijken we neer op een azuurblauw meertje. 360 graden rondom zien we dolomiet-, gneiss- en groengekleurde serpentinietbergen. Pal in het zuiden piept de vergletsjerde Piz Bernina, Graubündens enige vierduizender, nét boven een donkere bergkam uit. Dit massief vormt de scheidslijn tussen twee geologisch totaal verschillende werelden: rots ontstaan uit het binnenste van de aarde en afzettingsgesteente van de bodem van de oeroude Tethys-oceaan.

Moeiteloos door het dal

Dat ondervinden we hier aan den lijve, en we zijn helemaal alleen. Voor de afdaling richting het Surses hebben we nog een aantal uren voor de boeg, maar Tine klaagt niet. Er zitten best steile stukken tussen en soms schuif ik vloekend over los puin een halve meter naar beneden, maar haar negen jaar jonge benen dragen haar ogenschijnlijk moeiteloos naar het dal. Als we bij aankomst op de parkeerplaats opgehaald worden door mamma en Tom, check ik het kruimelspoor dat ik in de wandel- app van onze tocht heb aangelegd: 500 meter stijgen, 1000 dalen, 10,5 km. Niet slecht, denk ik, mijn zere knieën voelend. “Wow Tine, dat was een pittige tocht!”, prijst mamma. “En hoe vond je het, samen met pap’?” “Wel bijzonder, al die bergen in verschillende kleuren.”   

Dit artikel is een bewerking van het artikel uit de Special Graubünden, Bergen Magazine (februari 2016).