Op zoek naar de muskusossen

Als beroepsavonturier ben ik gewend om op eigen kracht door de bergen te trekken. Maar altijd is er een uitgewerkt plan dat tot een te volgen route leidt, een streep op een topografische kaart. Dit keer niet. Mijn 100 liter grote Bergansrugzak zit propvol met winterkampeeruitrusting, eten en brandstof voor een week én foto-filmapparatuur - maar geen idee waar ik de komende dagen slaap. Dat voelt raar. Spannend ook. Omdat dit keer niet ik, maar wilde dieren bepalen waarheen ik ga.

Tekst & fotografie Jolanda Linschooten

In het Noorse berggebied Dovrefjel lopen muskusossen rond. Deze oerdieren kwam ik tijdens eerdere tochten in dit gebied jaren terug al tegen en raakte gefascineerd door hun kalme en tegelijk krachtige uitstraling. Maar altijd was er een berg of een hut die bezocht moest worden en dus te weinig tijd om lang naar die dieren te staan kijken. Dat zou ik nu eens anders aanpakken. Een week lang in de sneeuw bivakkeren om alleen maar bij die beesten te zijn.

Niet te dichtbij de muskusossen

Muskusossen liepen ooit zij aan zij met de mammoet, maar die overleefde de ijstijd niet, de muskusos wèl en sindsdien is dit dier nauwelijks veranderd. Het zijn vredige dieren zolang je niet dichterbij komt dan 200 meter. Doe je dat wel dan voelen ze zicht bedreigd en zullen je aanvallen, omver gooien en vertrappen.

Dit alles weet ik, maar als ik door de diepe sneeuw spoor, op zoek naar een levensteken van die ossen, voelt het vooral alsof ik niets weet. Ik heb vooralsnog geen idee waar ze precies zitten, of alles goed zal gaan, hoe zwaar dit gaat worden. In de bergen - en zeker in de novembersneeuw - is onzekerheid een trouwe metgezel. Ik moet voortdurend oppassen, me aanpassen. En dat is prima. Want alleen zo blijft wild ook wild.

Zoeken naar de muskusossen

Op het plateau boven Kongsvoll zet ik mijn tentje op en klim vervolgens een heuvel op om via mijn verrekijker rond te speuren. Maar die eerste dag vind ik vooral wat ik niet zoek. Ik zie elanden, een stuk of vijf, die net boven de boomgrens door de sneeuw banjeren. Ik kruis het spoor van een veelvraat en diverse sporen van de poolvos. Allemaal fantastisch mooi maar pas tegen het eind van de middag zie ik de donkere gedaantes van de muskusossen, op ruim twee kilometer afstand. Dus het eerste wat ik de volgende dag doe, is mijn kamp verplaatsen naar waar de ossen zijn.

Dan eindelijk, is het zover. Gehuld in donskleding benader ik de kudde van zo'n 27 dieren met mijn statief en telelens. Ze krabben met hun hoeven de sneeuw weg om kruiden van de bodem te knabbelen, maar zodra ze mij zien naderen, gaan hun koppen omhoog en word ik waakzaam aangestaard door zeker twintig paar ogen. Dat is wel even slikken. Zo'n dier weegt algauw 350 kilo en dat zie je er ook aan af. Maar ik overschrijd de 200 meter niet en al snel gaan die koppies weer omlaag. Ik heradem. Hier kwam ik voor. Niet verstoren maar observeren. En zo een heel klein beetje deel uitmaken van de serene sfeer die deze oerdieren creëren.

Jolanda Linschooten geeft over meer dan alleen dit avontuur de multimediapresentatie ’Scandinavië op z’n wildst' in 6 theaters in januari 2017. Wees er op tijd bij en bestel nu met de unieke kortingscode van €3,00 per kaartje. Gebruik hiervoor de code D16H17NT.