Op trektocht in Nepal
Nepal is een klein land, dat groot is in hoge bergen. Nepal ligt midden in het Himalayagebergte. 8 van de 14 achtduizenders liggen geheel of gedeeltelijk op Nepalese bodem. Uiteraard ook de hoogste berg ter wereld: de Mount Everest (8848 m). Zelf heb ik 13 trektochten in Nepal gemaakt, waaronder een tocht naar de Tibetaanse dorpen Phu en Nar. Wil je zelf een trekking in Nepal doen, dan vind je hier informatie en nuttige tips die ik in al mijn reizen vergaard heb. Auteur Robert EckhardtVoorjaar of najaarIn de literatuur lees je vaak dat het weer in het najaar beter is dan in het voorjaar. Mijn ervaring na 13 trektochten in Nepal (7 voorjaar / 6 najaar) is dat het niet veel uitmaakt. Voordeel van het voorjaar: er zijn minder trekkers dan in najaar. Een ander voordeel is dat de dagen veel langer zijn. Een voordeel van het najaar is dat de kans op heldere hemel met eindeloze vergezichten groter is. Stijgen/dalen/tijdHoe groot het hoogteverschil per dag is bij een trektocht in Nepal is niet altijd te zeggen, want het is in Nepal vrijwel nergens vlak. Óf je stijgt óf je daalt; Nepali flat heet dat. Vaak kun je wel het hoogste en het laagste punt aangeven, maar niet wat de hoogteverschillen daar tussenin zijn. Je loopt tussen de 4 en 7 uur (effectieve looptijd) per dag. Je kunt de dagindeling soms aanpassen aan de wensen van de deelnemers, maar alleen als je een zogeheten ‘private party’ bent. Oftewel je eigen groepje hebt samengesteld en niet met een groepsreis gaat. Een private party heeft veel voordelen: je kunt de dagetappes onderweg aanpassen (langere of kortere etappes) en meebeslissen waar je overnacht. Bij een groepsreis bepaalt de sirdar de dagetappes, bij een private party kun je daarover met de sirdar overleggen, maar de sirdar bepaalt uiteindelijk wat er gebeurt, omdat hij de verantwoordelijkheid voor de groep heeft. ZwaarteIedere dag bergop en bergaf, op bergpaden die variëren van makkelijk tot pittig, is zwaar. Tel daar de hoogte bij op en je zult begrijpen dat je in goede conditie aan de start moet verschijnen. Hoe beter getraind, hoe makkelijker je het zult hebben. Als je een tententrektocht maakt, hoef je, op het lopen, eten en drinken na, niets te doen: de Nepalezen verzorgen alles. Ga je zelfstandig en sjouw je je eigen rugzak, dan verzwaar je de tocht. Je moet dan immers ook zelf onderdak zoeken, het traject bepalen etc. Onderweg met een Nepalese ploegIn Europa zou ik er niet over denken om met een reisorganisatie op stap te gaan. Daar kan ik alles makkelijk zelf regelen. Contact met de bevolking is geen probleem en ik kan van dag tot dag beslissen waar ik heen ga. Maar in Nepal is dat anders. Daar is voor mij de mix van contact met de Nepalezen en de natuur belangrijk. Het overleven van de Nepalezen is nauw verbonden met het aantal trekkers dat van hun diensten gebruikmaakt. Ik ben in hun land te gast en wil graag een klein steentje bijdragen aan een iets beter leven. De omstandigheden waaronder zij hun werk moeten doen zijn vaak verre van ideaal (maar altijd nog veel beter dan wanneer ze voor de lokale handelaar werken), maar daar kun je zelf enige invloed op uitoefenen. Door ze als je gelijken te behandelen en je in hun leven te verdiepen. Door – als je tevreden bent over hun diensten – aan het eind van de reis een fooi te geven overeenkomstig hun status.
Je zou er in Nederland al rekening mee kunnen houden dat je wat spullen weg wilt geven door niet alleen je nieuwste spullen mee te nemen, maar ook een paar dingen die je niet vaak meer draagt/gebruikt (maar die nog wel waardevol zijn). Heel hoog scoren hoofdlampen (met reservelampjes), telescoopstokken, bergwandelschoenen, slaapmatten (gewone van celschuim ook), regenjacks en trekkingbroeken. Maar sokken, T-shirts en al het andere bruikbare ook. Zelfs stevige plastic bakjes of potjes (de kok!). Tegenwoordig spreken steeds meer Nepalezen een woordje Engels, al moet je in het begin waarschijnlijk flink wennen aan hun uitspraak en woordkeuze. Voor mij is de communicatie met de Nepalezen een grote drijfveer om voor een tententrektocht inclusief sirdar, dragers en kok te kiezen. Ik heb daardoor al veel extra avonturen beleefd die anders niet mogelijk geweest waren. Het grote nadeel van een lodgetrekking vind ik dat je nauwelijks contact met de Nepalezen hebt en juist meer met trekkers. HoogteziekteOver hoogteziekte is al veel geschreven. Dat ga ik hier niet herhalen. Je moet de symptomen te allen tijde serieus nemen en adequate maatregelen nemen. De grootste valkuil van hoogteziekte is echter dat degene die eraan lijdt zelf nauwelijks invloed heeft op de beslissing of men moet afdalen of gewoon de tocht kan voortzetten, ook al is dat naar een nog grotere hoogte. Hoogteziekte gaat namelijk vaak gepaard met lethargie: geen energie om iets te doen. En dus ligt de zieke in de tent terwijl de groep niet wil worden opgehouden door iemand die alleen maar een beetje ziek is.
De statistieken wijzen uit dat er vaker een dodelijk slachtoffer door hoogteziekte valt bij een groepsreis, dan bij een tocht van een vriendengroepje. Als je een reis boekt en de deelnemers tevoren niet kent, ben je minder snel geneigd je plannen te laten varen dan wanneer je met vrienden of je partner op stap bent. Een goed boek over hoogteziekte (en een absolute must om te lezen én mee te nemen op reis) is: Hoe blijf ik gezond in de hoogte (zie Literatuur). Kathmandu-quickstep en andere ongemakkenIn Nepal wordt in lodges en bij het personeel van trekkingorganisaties steeds meer aandacht aan hygiëne geschonken, maar toch moet je voortdurend op je hoede zijn. Vrijwel niemand doorstaat een Nepal-reis dan ook zonder een keer diarree (ook wel de Kathmandu-quickstep genoemd) te hebben, of erger. Water moet altijd gekookt worden, en vers, ongewassen fruit en groente zijn uit den boze. Koks en keukenjongens werken hygiënisch (mits je geboekt hebt bij een gerenommeerde organisatie). Maar ook dan kan er een keer iets misgaan, simpelweg vanwege de omstandigheden waaronder ze hun werk moeten doen. Onontbeerlijk zijn medicijnen tegen diarree, misselijkheid, maagklachten e.d. Verder moet iedereen, ook al boek je bij een reisorganisatie, zijn eigen EHBO-kit meenemen. Vraag advies aan je huisarts of De Reisdokter, en/of lees een goed boek over ziektes die je kunt oplopen in Nepal. Medische handboeken zijn te koop bij de gespecialiseerde reisboekhandels. Veel reisorganisaties geven zinnige tips voor de EHBO-kit.
Wat erg op prijs wordt gesteld: wat extra hoofdpijnpillen, smeersels tegen spierpijn, wondhelende zalf, een zwachtel e.d. om aan de dragers, de kok, de keukenjongens of de sirdar te geven als ze ergens last van hebben. Voor hen zijn die middelen veel te duur. Kijk wel uit met medicijnen! Die moet je niet uitdelen als je geen medische achtergrond hebt en niet zeker weet wat iemand heeft. De ReisdokterDe Reisdokter is opgezet door huisarts Ronald Hulsebosch, die een ruime wandel-, klim- en expeditie-ervaring heeft. Evenals ervaring als expeditiearts. Via de Reisdokter, die vestigingen heeft in buitensportzaken, kun je je laten vaccineren, EHBO-kits kopen en malariapreventie. Je krijgt advies op maat, voor jouw reis. Maar De Reisdokter vaccineert ook: www.dereisdokter.nlVisumEen visum is noodzakelijk. Visumformulieren aanvragen bij het Nepalese consulaat. Het visum op het consulaat regelen kan, maar je kunt het paspoort ook opsturen (met voldoende frankering). Consulaat Generaal van het Koninkrijk Nepal, Keizersgracht 463, 1017 DK Amsterdam, 020 - 624 1530; www.nepal.nl.Ambassade Nepal in Brussel: tel. 02 - 346 2658.Overigens kun je het visum ook verkrijgen op het vliegveld van Kathmandu, bij aankomst in Nepal. In het algemeen wacht je er niet langer op dan wanneer je de rij staat van mensen die al een visum hebben.Algemene websiteswww.nepalnews.com. Hier kun je de ontwikkelingen in de gaten te houden. En je kunt naar alle kranten doorklikken.Kijk voor info over (neg.) reisadviezen op: www.calamiteitenfonds.nlStichting Garantiefonds Reisgelden: www.sgr.nlKijk voor info over (neg.) reisadviezen en info over Nepal op: www.minbuza.nlVereniging Nederland-Nepal: www.nepal-vnn.nlEén van de beste sites over trekking in Nepal: www.thegreathimalayatrail.orgwww.nepal.nl is een internetsite over Nepal, van het Consulaat van Nepal in Nederland.Geschiedenis: www.lib.berkeley.edu/SSEAL/SouthAsia/sahist_nepal.htmlToeristische informatie: http://www.lonelyplanet.com/nepalKaartenIn Kathmandu kun je op elke straathoek kaarten (bijvoorbeeld Nepa Maps) van het gebied kopen. Maar het noordelijkste stukje (ten noorden van Phu) staat er niet op; kijk daarvoor op: www.paulo-grobel.com. Een mooie kaart van Nepal staat op: www.thegreathimalayatrail.org. Hierop staat de Great Himalaya Trail (GHT), een trektocht door Nepal van oost naar west, langs de Tibetaanse grens.TrekkinggidsenTe Gast in NepalLiteratuurTibetaanse dorpen in Noord-Nepal, aan de rand van de wereld,Robert Eckhardt in Bergen Magazine nummer 1 2011.Jonathan Neale, Sherpa’s Drama in de Sneeuw, uitg. Tirion. Spannend en prachtig boek voor onderweg. Al lezende krijg je begrip voor de positie van sherpa’s en dragers. En help je misschien mee hun tocht wat plezieriger te maken.David Snellgrove, Himalayan Pilgrimage, o.a. London 1971. Verslag van een reis in 1960 naar Phu en Nar.Tijdschrift Himalaya Magazine, van de Stichting Himalaya te Amsterdam. Wie lid wordt van de Vereniging Nederland Nepal krijgt het informatieve magazine toegestuurd: www.nepal-vnn.nlHoe blijf ik gezond in de hoogte, Han Willems, uitg. Kit. Een must om te lezen en mee te nemen.In Hoogtelijn 2011 nr. 2 staat een interessant artikel van Noes Lautier Van droom tot werkelijkheid, goed voorbereid de hoogte in. Thema is het spanningsveld tussen verwachtingen van deelnemers aan commerciële expedities en trektochten en de (vaak) niet altijd meevallende realiteit.Kaarten, gidsen en literatuur zijn doorgaans te koop bij alle gespecialiseerde boekhandels. Bijvoorbeeld bij Geografische Boekhandel Pied à terre, Overtoom 135 - 137, Amsterdam, 020 - 627 4455: www.jvw.nl; www.reisboekhandel.nl.