Vakantie naar Madeira, wandelen op een vulkaan

Madeira ligt ongeveer 900 kilometer ten zuidwesten van het Europese vasteland en 500 kilometer ten noorden van de Canarische eilanden. Van oost naar west meet het 57 kilometer; van noord naar zuid 22 kilometer. Het eiland heeft bergen (Pico de Ruivo is met 1861 m de hoogste) en steile kusten. Het is door zijn mooie natuur en milde klimaat een wandeleiland par excellence. Je vindt er weelderige bossen en prachtige bloemen, maar ook ruige bergruggen met vulkanische landschapsvormen. Madeira kent makkelijke maar vaak ook spectaculaire wandelingen langs de levada's, de bijna vlak lopende irrigatiekanalen die over het hele eiland verspreid liggen. Deze paden zijn waar nodig beveiligd door ijzeren balustrades want op sommige trajecten heb je erg veel lucht onder je zolen.

Wandelen op een vulkaan

Op de hoogste top van Madeira, de 1861 meter metende Pico Ruivo wandel je bijna 6 kilometer boven de bodem van de Atlantische Oceaan. Misschien wel 100 miljoen jaar geleden scheurde op deze plek – in geologentermen een hot spot – de oceaanbodem en begon lava uit te spuwen. Gedurende tientallen miljoenen jaren groeide hieruit een enorme vulkaan, die ongeveer 20 miljoen jaar geleden de zeespiegel bereikte. De vulkaan groeide als eiland verder, explodeerde en verzonk gedeeltelijk weer in de oceaan. Toen de geologische rust een paar duizend jaar geleden weerkeerde bleef een eilandenarchipel bestaande uit het grootste eiland Madeira, het strandaanbidderseiland Porto Santo en de onbewoonde Ilhas Desertas achter. De wandeling van de Pico do Arieiro naar de Pico Ruivo voert door een spectaculair openluchtmuseum van vulkanische verschijnselen. Wie meer wil weten over de roerige ontstaansgeschiedenis van het eiland moet een bezoek brengen aan de onderaardse vulkaangangen Grutas de São Vicente. Op dezelfde locatie bevindt zich het Centro do Volcanismo, waar het ontstaan van Madeira door middel van twee films en een tentoonstelling wordt verklaard.

Bloemeneiland Madeira

Bloemeneiland Madeira is een paradijs voor botanici. De ongelofelijk gevarieerde flora is een mix van de oorspronkelijke begroeiïng en in de afgelopen eeuwen geïmporteerde planten. Tot de oorspronkelijke vegetatie behoort het laurisilva, een oerbos van laurierbomen. Veel daarvan is in de loop van de eeuwen gekapt (Madeira betekent 'hout'), maar met name op de noordelijke berghellingen heeft het laurisilva zich goed gehandhaafd. Tot de mooiste oorspronkelijke bloemen behoort de Echium candican (Trots van Madeira) die met zijn grote pollen van blauwe bloemenkaarsen veelvuldig te bewonderen valt op de berghellingen boven achthonderd meter. Met name op de levadawandelingen kom je de meest uiteenlopende soorten bloemen en orchideeën tegen die de afgelopen eeuwen zijn geïmporteerd vanuit alle continenten. Op de berghellingen rond hoofdstad Funchal ligt een tweetal prachtige botanische tuinen, de Jardim Bôtanico en de Jardim Tropical Monte Palace.

Beste periode om Madeira te bezoeken

Mei t/m oktober. Maar door het gematigde klimaat is Madeira ook in de wintermaanden een goed reisdoel. Er kan dan vooral aan de zuidkant van het eiland prima gewandeld worden.

Vervoer naar Madeira

Bij het vliegveld en in de grotere plaatsen kan een auto gehuurd worden, maar voor wie wandelingen van A naar B wil maken is een huurauto niet altijd handig. Er is een goed(koop) net van bussen. Ook een taxi is soms een goede optie. Naar bekende wandelingen worden in de hotels soms groepsexcursies aangeboden.

Accommodaties op Madeira

Er is een groot aantal hotels in alle prijsklassen op Madeira. De op korte afstand van elkaar gelegen berghotels Pousada dos Vinhaticos (www.pousada-dosvinhaticos.com) en Residencial Encumeada (www.hotelencumeada.com) zijn een goed uitgangs- punt voor wandelingen.
Bij Ribeira da Janela aan de noordwestkant van het eiland ligt de enige camping.

Wandelen op Madeira

Een selectie uit de Rothergids (zie Leestips):

• Tocht 27 en 28 – Caldeirão Verde en Caldeirão do In- ferno, te combineren tot de mooiste levada-wandeling. Tochten 12 en 14 – spectaculaire kustwandelingen. Tocht 30 – verbindt de Pico do Arieiro en de Pico Ruivo, spectaculair. Terugweg zelf uitstippelen voor rondwandeling, duur: 5-6 uur. .
• Tocht 32 – Pico Ruivo naar de Encumeadapas, mooi- ste kamwandeling, duur: 6-7 uur.
• Tocht 34 t/m 38 – mooie wandeling vanaf Encu- meadapas over de Boca do Cerro naar de Curral das Freiras, duur: 5-6 uur.

Kaart van Madeira

Goldstadt Wanderkarte Madeira, Oliver Breda Verlag, 1:50.000. ISBN 9783938282250

Leestips over Madeira

• Rother Wanderführer Madeira, Rolf Goetz, Rother Verlag, ISBN 9783763342747 Madeira, Irene Börjes, Michael Müller Verlag, ISBN 9783899534276. Goede algemene informatie.
• Bergen Magazine 2 - 2013.

Tekst en foto's: Bert Vonk

Laatst bijgewerkt mei 2013