Roet veroorzaakte smelten van gletsjers in de Alpen
De gletsjers in de Alpen smolten aanzienlijk halverwege de negentiende eeuw. Onderzoekers tastten lang in het duister over de oorzaak ervan. Gemiddeld werden de gletsjers een kilometer korter tussen 1860 en 1930 terwijl de gemiddelde temperatuur toen ongeveer één graad kouder werd. Pas jaren na deze periode nam de gemiddelde temperatuur wereldwijd toe.
Smeltende gletsjers door roet
Wetenschappers uit de VS en Oostenrijk onderzochten de raadselachtige daling van de Alpengletsjers en concludeerden dat de enorme toename van de uitstoot van roet door de industrialisatie van Europa, die vanaf 1850 snel op gang kwam, de reden was voor het terugtrekken van de gletsjers.
De onderzoekers meldden in het tijdschrift PNAS dat veel fabrieken en het vervoer, vooral de spoorwegen, toentertijd werkten op kolen waardoor er veel roet werd uitgestoten. Een deel van het roet viel op de aarde en werd afgezet op de gletsjers, vooral op de onderkant. Dat leidde als gevolg van de verhoogde absorptie van zonlicht tot het smelten van de sneeuw en het ijs.
Kleine ijstijd
Tussen het begin van de 15e en het midden van de 19e eeuw heersten er lange koude winters en koele, regenachtige zomers. De opmars van de Alpengletsjers in deze kleine ijstijd eindigde echter abrupt halverwege de 19e eeuw. De temperaturen waren desondanks koeler en de neerslag bleef relatief onveranderd, schrijven de onderzoekers in hun verslag.
Deze tegenstrijdigheid heeft Georg Kaser van het Instituut voor Meteorologie en Geofysica van de Universiteit van Innsbruck samen met zijn Amerikaanse collega's verduidelijkt door hun onderzoek dat onder ander gefinancierd werd door de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA.
Computermodel
De wetenschappers bestudeerden het ijs in de Alpen door middel van boringen waardoor ze probeerden te achterhalen aan hoeveel roet het ijs werd blootgesteld. Met behulp van een computermodel simuleerden ze de effecten van luchtverontreiniging en kwamen ze tot resultaten die overeenkomen met de gemeten afname van de Alpengletsjers in de periode 1860-1930.
"Dit onderzoek toont duidelijk aan wat voor verstrekkende gevolgen het menselijk handelen op het klimaat kan hebben", aldus Kaser. De wetenschappers willen nu ook onderzoek gaan doen in andere delen van de wereld naar de effecten van roet op ijs, zoals in de Himalaya.
Bron: stol.it
