De flessen van Laken

In deze nieuwe serie vragen we bij bekende buitensportmerken hoe zij hun rol zien in de verduurzaming van hun producten en processen, wat hen daartoe motiveert en waar ze staan in deze verandering. We beginnen met Laken, de Spaanse producent van drinkflessen uit Murcia. Wij spraken met Angel Francisco de Lara, director of sales.

Tekst: Welmoed Ubels. Foto: Laken

Toen Spaans familiebedrijf Laken – destijds El Aluminio geheten – in 1912 werd opgericht was het gebruik van herbruikbare flessen en voedselcontainers de normaalste zaak van de wereld. Niet zozeer uit milieubesef, vaak was het simpelweg de enige optie. Als producent van verschillende huishoudelijke artikelen leverde Laken tot aan de jaren zestig vooral aan bouwmarkten, tot de eigenaren zich bewust werden van de toenemende hoeveelheid plastic afval in de bergen. Ze realiseerden zich dat er een duurzaam alternatief nodig was en besloten zelf actie te ondernemen.

Als ik het goed begrijp komen jullie duurzame ambities voort uit de liefde voor de bergen?

Angel: Klopt inderdaad. Daarom prijken de bergen ook als logo op onze producten. Het produceren van voedselveilige, herbruikbare verpakkingen was altijd al de core business van Laken. Sinds de opkomst van wegwerpplastic in de jaren zestig realiseerden de eigenaars zich echter dat ze een alternatief konden bieden voor de vele wegwerpflessen die ze tegenkwamen in de natuur. Vanaf dat moment is Laken zich gaan richten op het produceren van drinkflessen voor de sporten outdoorindustrie.

Bezig met ‘duurzaamheid’ in de sixties: dat klinkt alsof ze hun tijd ver vooruit waren!

Duurzaamheid was in die tijd nog helemaal geen begrip, mensen hielden zich er niet mee bezig. Maar je moet bedenken dat Laken ooit begonnen is als producent van herbruikbare huishoudartikelen. Recycling en het maken van producten met een lange levensduur vormen al decennialang de kern van het bedrijf. Wat dat betreft zit duurzaamheid in ons DNA. De grootste uitdaging bleek – en is nog steeds – het veranderen van de mindset van de consument.

Een behoorlijke opgaaf: de mindset van de markt veranderen. Hoe proberen jullie dat te bewerkstelligen? Om te beginnen hebben we het Renewal plan bedacht: dit houdt in dat consumenten hun Laken-fles aan het eind van zijn levensduur naar ons terug kunnen sturen, zodat wij de materialen kunnen recyclen. Als dank hiervoor ont vangt de klant korting op een nieuwe fles. Helaas wordt er nog maar weinig gebruik gemaakt van dit initiatief. Daarnaast willen we onze producten in de toekomst voorzien van een vaste QR-code die informatie verschaft over de herkomst van het artikel. We willen tot in detail laten zien waar de grondstoffen vandaan komen, hoe het item geproduceerd is en wat de footprint ervan is. Onze productieprocessen zijn al erg duurzaam en daar zijn we trots op, maar zolang de consument zich niet bewust is van wat ze eigenlijk kopen, hoe de flessen gemaakt worden en waar ze vandaan komen, dan komen we alsnog nergens.

Op welke manier is de productie bij Laken duurzaam te noemen?

Naast het feit dat we ongeveer 50 procent van de benodigde energie zelf opwekken met zonnepanelen, gebruiken we in onze fabriek zoveel mogelijk gerecyclede materialen. Zo zijn sinds 2021 al onze aluminium flessen gemaakt van 100 procent PCR (post consumer recycled) aluminium: een materiaal dat eindeloos hergebruikt kan worden.

Om aan deze grondstof te komen was een behoorlijke uitdaging. Er was lange tijd geen enkele leverancier die PCR-aluminium kon leveren, maar na vijf jaar lang zoeken is het uiteindelijk gelukt. We waren dan ook de eerste in Europa die aluminium flessen van 100 procent gerecycled materiaal produceerden.

Als de aluminium flessen van eindeloos recyclebaar materiaal gemaakt worden, waarom produceren jullie dan ook nog flessen van staal?

Omdat de markt dat wil. De vraag naar roestvrijstalen flessen is groot en zolang onze klanten staal willen dan blijven we dat leveren. Uiteindelijk zijn we natuurlijk een commercieel bedrijf dat winst moet maken. Wel blijven we onze processen verduurzamen. Voorheen waren we genoodzaakt om kale stalen flessen uit China te importeren maar sinds een paar weken kunnen we ook deze in onze eigen fabriek produceren. Door de volledige productie te verhuizen naar Europa hebben we onze carbon footprint drastisch verlaagd. Daarnaast maken we gebruik van 90 procent gerecycled staal, het hoogste percentage dat we konden vinden in Europa. Om te kunnen concurreren met Chinese prijzen moesten we gebruik maken van verregaande automatisering. Langs de gehele productielijn werken nu slechts vier mensen, de rest wordt allemaal gedaan door robots.

Met welke innovaties zijn jullie verder nog bezig?

Een van de aspecten waar we bijzonder trots op zijn is het waterverbruik in onze fabriek. Laken is gevestigd in Murcia, een deel van Spanje dat erg droog is, en een productieproces dat veel water nodig heeft vormt al snel een probleem. Normaal gesproken worden stalen flessen gereinigd met veel water en chemicaliën maar voor ons was dit geen optie. Samen met de Universiteit van Murcia hebben we daarom een systeem ontwikkeld waarbij de chemicaliën zijn vervangen door zand en stenen. Het gebruikte water wordt hierbij maximaal gerecycled. Dit systeem is zo efficiënt dat we het watergebruik voor dit proces hebben teruggedrongen tot slechts 50 liter per dag! Dit overtrof al onze verwachtingen. Een reden voor ons om ook in de toekomst nauw samen te blijven werken met de universiteit.

Ligt de toekomst van onze planeet dan in handen van de technologie?

Dat denk ik niet. Uiteindelijk komt het erop neer dat we als consument onze instelling moeten veranderen. We moeten accepteren dat lokaal produceren de weg vooruit is. Sommige producten zullen hierdoor duurder worden maar aan verantwoorde productie hangt nou eenmaal een prijs. Als samenleving moeten we ons bewust worden van de impact van onze consumptie en onze keuzes daarop aanpassen. Toch kiezen mensen nog vaak voor goedkoop in plaats van duurzaam. Om deze reden word ik wel eens boos op een van mijn dochters: ze beweert heel ‘groen’ te zijn maar ondertussen koopt ze veel kleding bij goedkope modeketens. Als je duurzaam wilt leven maar er je keuzes niet op aanpast, dan lieg je toch eigenlijk tegen jezelf?