Interview met Reinhold Messner over de gevaren van de bergsport

"Veel amateur-klimmers overschatten zichzelf en hebben geen respect voor de bergen. Ze denken dat ze veel ervaring hebben met klimmen, maar je hebt ook veel ervaring in de bergen nodig om gevaren te kunnen inschatten. Klimhallen hebben niets met alpinisme te maken.", vertelt Reinhold Messner in een interview op de Duitse radio.

Naar aanleiding van de vele ongelukken in de Alpen deze maand, interviewde Ulrike Timm de beroemde bergbeklimmer Reinhold Messner. Ze vroeg aan Messner hoe deze ongelukken konden gebeuren.

Reinhold Messner:

"Als buitenstaander is het moeilijk om te zeggen of deze ongelukken voorkomen hadden kunnen worden. De oorzaken van de ongelukken zijn verschillend."

Ulrike Timm:

"Ieder jaar gebeuren er ongelukken in de bergen. Weten de bergbeklimmers niet waar hun grens ligt?"

Messner:

"Meer dan 100 jaar geleden gebeurden er ook al ongelukken in de bergen. Dus dat is niet nieuw. In de bergsport geldt eigenlijk de klassieke regel: Das Können ist des Dürfens Maß (red. Vrij vertaald: doe wat je kunt en niet meer dan dat). Je kunt nog zoveel ervaring hebben in de klimhal, daarmee red je het niet in op de rotsen en in de bergen. Je mist de ervaring in de wilde natuur en bent onbekend met de kracht van de bergen.

Ik draag al mijn ervaring met me mee tijdens mijn klimtochten (red. Messner beklom de 14 hoogste 8000-ers). Ik maak tijdens een bergtocht constant de overweging: ga ik door of ga ik terug. Al mijn zintuigen staan op scherp. Maar ondanks al mijn ervaring kan ook ik op een bergtop geraakt worden door de bliksem en naar beneden storten."

Timm:

"Wat vind je van georganiseerde tochten in het hooggebergte voor toeristen? Kan een berggids al deze verantwoordelijkheid dragen?"

Messner:

"Een berggids neemt een groot deel van de verantwoordelijkheid maar hij kan niet alles voorkomen. Het is een samenwerking tussen de berggids en zijn klanten. Hoe meer ervaring de klant heeft, hoe meer verantwoordelijkheid hij zelf draagt.

Een berggids wordt steeds meer onder druk gezet door zijn klant omdat hij ervoor betaald heeft. De klant verwacht veel. Daardoor voelt de berggids zich verplicht om door te gaan terwijl het weer dat bijvoorbeeld niet toelaat. Hij is bang dat hij anders niet meer gevraagd wordt als berggids. En dan kunnen er dus ongelukken gebeuren.

Maar berggidsen in de Alpen zijn wel zeer professioneel moet ik zeggen. Je wordt niet zomaar berggids. Maar ook een berggids kan iets overkomen, al gaat het meestal wel goed. Een goede berggids gaat niet met meer dan drie klimmers een berg op.

Timm:

"En heeft een berggids de moed om er wat van te zeggen als hun klant niet de juiste schoeisel heeft of als ze merken dat de klant te weinig uithoudingsvermogen heeft?"

Messner:

"Ik hoop dat hij dan zegt: blijf jij maar in de hut. Al heeft tegenwoordig bijna niemand meer de verkeerde of hele oude schoenen. In de Himalaya is er wel eens een ongeluk gebeurd waarbij twaalf mensen omkwamen omdat de berggids iemand met pijnlijke voeten meenam. Dat kan gevaar opleveren voor de hele groep. Een ander probleem is dat mensen kiezen voor beroemde bergen en routes die populair zijn, bijvoorbeeld de Mont Blanc, de Matterhorn, de Kilimanjaro en de Everest. Maar een drukke route betekent niet per se een makkelijke route (red. op de Mount Everest stond een aantal weken geleden een file en dat kostte mensenlevens). Ook houdt men geen rekening met de natuur. Iedere dag is weer anders. De natuur (het weer, lawines enz.) houdt geen rekening met klimmers op de berg."

Wil je meer horen van Reinhold Messner? Het hele interview kun je hier lezen of beluisteren.