Cultuurshock in de Kaukasus
Tijdens mijn reis in het Kaukasusgebergte met als doel de hoogste top van de Elbroes te beklimmen, had ik niet kunnen bevroeden dat mijn grootste uitdaging op een heel ander vlak zou liggen. De kennismaking met deze streek en zijn bevolking zorgde voor een pijnlijke confrontatie met de mannencultuur van de Kaukasus waar eigen regels en wetten gelden.
De Elbroes met zijn 5642 meter hoogte ligt net op de Russische grens met Georgië, in het hart van de Kaukasus.Auteur H. PostDe Elbroes is de hoogste berg van het Europese continent, één van de zogenaamde “seven summits”. De standaardroute op de Elbroes staat bekend als technisch niet moeilijk maar wel inspannend door de kou, het ijs en de sterke rukwinden. Als voorbereiding op het beklimmen van de top van de Elbroes werd door ons reisgezelschap ter acclimatisering een tweeweekse trektocht door het Kaukasusgebergte ondernomen. Een prachtige tocht door ruig terrein, maanlandschappen, gletsjers en snel stromende rivieren. In dit door conflict geteisterde gebied heeft het landschap het laatste woord.
Na meer dan een week in het midden van nergens te hebben doorgebracht kwamen we op een dag bij een vlaagje bewoonde wereld aan. Hoopvol na een week op een dieet van havermout, hartkeks en avontuurvoedsel te hebben geleefd, trok ik er meteen na het opzetten van de tent erop uit om de dichtstbijzijnde boerderij op te zoeken. Ik had de stille hoop dat er een boer zou wonen met een commerciële inslag. Wellicht zou hij op het idee zou gekomen om tegen betaling drankjes aan te bieden aan voorbijkomende trekkers. In gedachten zag ik koele biertjes en koude coca cola die mijn pas nog iets deden versnellen.Het regende behoorlijk en gehuld in regenpak en ongeduldig ging ik op verkenning uit. Twee mannen in een armoedige hut zagen me voorbij hun erf lopen en wenkten me naar binnen. Aarzelend maakte ik van de uitnodiging gebruik. Ik had meteen door dat mijn hoop op een koel biertje of cola er niet in zat. De hut zag er armoedig uit. Het was duidelijk dat er lang geen vrouwenhand in was geweest. Eenmaal binnen in de hut bleef de communicatie beperkt tot vriendelijk naar elkaar lachen. Geen van beide mannen spraken een woord Engels. Mijn kennis van de Russische taal beperkt zich tot het woord "spasiba". Na een warme bak thee te hebben aangeboden gekregen en een fles zelfgemaakte yoghurt mee te hebben gekregen vertrok ik weer richting het tentenkamp.Terug in het tentenkamp kwam enige tijd later de Russische gids van ons gezelschap naar mij toe. Hij maakte een zenuwachtige indruk. Voor zover ik zijn gebrekkige Engels kon volgen, had ik bij mijn ontmoeting op de boerderij iets fout gedaan. De mannen waren volgens hem woedend en bleken niet veel goeds in de zin te hebben. Ze dreigden zelfs ons tentenkamp 's nachts binnen te vallen. De oplossing was volgens hem om mijn excuses aan te bieden. Niet eenmaal maar driemaal was het devies.Geschrokken liet ik het verhaal op mij inwerken. Het laatste wat ik had willen doen was iemand voor het hoofd stoten. Op mijn vraag wat ik dan precies fout had gedaan, kreeg ik een onduidelijk antwoord. Veel verder dan een vaag antwoord dat ik als vrouw alleen had rondgelopen en dat ik hen daarmee beledigd had, kwam het niet.
Iets in mij verzette zich in hevige mate tegen het feit dat ik mijn excuses moest aanbieden voor het simpele feit dat ik een vrouw was en daar alleen rondliep. Ik had ook geen goed gevoel bij het gegeven dat ik mijn excuses moest aanbieden, terwijl ik niet precies wist waarvoor. Er was echter geen tijd om daar lang bij stil te staan. Omdat ik niet verantwoordelijk wilde zijn voor de onveiligheid van de rest van de groep en, na sterke aandrang van de gids, ging ik samen met hem terug naar de boerderij. Het gezelschap van mannen was inmiddels behoorlijk uitgebreid en allen waren in een kennelijke staat van dronkenschap. Na drie keer diep slikken zei ik tot drie maal toe " I'm sorry” tegen de mannen.
Hoongelach was mijn deel. We gingen zo snel als de beleefdheid het toeliet terug naar het tentenkamp. De volgende dag braken we bij het krieken van de dag ons kamp op en vertrokken. Die hele dag bleef het gebeuren door mijn hoofd spoken: Wat had ik fout gedaan? Had ik iets anders kunnen doen? Ik had niet verwacht dat de ervaring zo'n diepe impact op me zou hebben.Enige dagen later ervoer ik het letterlijke en figuurlijke hoogtepunt van de reis door na een zware tocht de top van de Elbroes te bereiken. De overweldigende indruk daarvan en het gevoel van euforie, zal altijd verbonden blijven met het dieptepunt dat ik een aantal dagen daarvoor had meegemaakt. De uitdaging was net zo hoog zo niet dieper.
Deze reportage is een van de inzendingen voor de Patagonia - schrijfwedstrijd
