Hoe een lawinerugzak werkt

De lawinerugzak. Een paar jaar geleden hoorde je nog niemand erover, nu zie je bijna overal wel iemand ermee skiën wanneer je op wintersportvakantie bent. Een lawinerugzak is een rugzak waarin een lawine-airbag systeem is geïntegreerd, dat ervoor moet zorgen dat je niet onder de sneeuw bedolven raakt tijdens een lawine. De rugzak wordt door wintersporters vaak buiten de gezekerde pisten gebruikt als vast onderdeel van de lawine-uitrusting.

Mede door het tragische ongeval met prins Friso in februari 2012 is de verkoop van lawinerugzakken explosief gestegen. Daarbij moet wel worden gezegd dat een lawinerugzak andere lawine-uitrusting zoals een pieper en een sonde niet overbodig maakt. Maar hoe werkt een lawinerugzak eigenlijk? In dit artikel leggen we dit voor je uit.

Hoe de lawinerugzak je leven kan redden

Zoals gezegd wordt de lawinerugzak gebruikt om bedelving door een lawine te voorkomen. Het systeem bestaat uit twee grote airbags, die door een perslucht patroon worden gevuld nadat het systeem wordt geactiveerd. Het systeem wordt geactiveerd wanneer de gebruiker aan een hendel trekt die bevestigd is aan de schouderband van de rugzak.

Het grote volume van de geactiveerde airbag zorgt ervoor dat de persoon boven de lawine blijft, zoals je kunt zien op de onderstaande afbeelding. Wanneer de gebruiker alsnog wordt bedolven door de sneeuw geven de airbags in ieder geval meer kans op een ademruimte, zodat er meer tijd is om te worden gered.

Het paranoten-fenomeen

Hoe het komt dat je met een geactiveerde lawinerugzak boven de lawine blijft is te verklaren aan de hand van het zogenaamde Brazil-nut effect, oftewel het paranoten-fenomeen. Het paranoten-fenomeen zegt dat tijdens een verschuiving grotere objecten zich altijd naar boven verplaatsen.

Zo kruipen tijdens een lawine de roterende sneeuwkristallen onder je lichaam en duwen ze je naar boven. Maar vanwege je grotere gewicht per volume zal deze opwaartse beweging op een gegeven moment stoppen en zink je terug in de sneeuw.

Lawinerugzakken van ABS

Om te voorkomen dat je in een lawine wordt begraven dien je dus het volume te vergroten. Met één enkele trek aan de activerende hendel van het ABS lawine airbag systeem wordt een aanvullende 170 liter aan volume opgeblazen om je te helpen op de oppervlakte te blijven.

De lawinerugzakken van ABS tonen de beste cijfers qua overlevingskans onder de getroffenen van een lawineongeval. Van de 262 onderzochte personen met een geactiveerde ABS airbag, overleefde 97% de lawine, bleef 84% ongedeerd en stierf 3%. Van alle mensen die geen lawinerugzak droegen overleefde 25% de lawine niet. Met het ABS lawine airbag systeem heb je dus een acht keer grotere overlevingskans.

Door de kleine markt is de aanschaf van een lawine-airbag relatief duur. Maar wanneer een investering van een paar honderd euro het verschil kan maken tussen het wel of niet overleven van een plotselinge lawine, kun je begrijpen dat het hebben van een betrouwbaar lawinerugzak systeem tijdens je wintersportvakantie geen overbodige luxe is.