Vakantie met kinderen naar Val Badia, Südtirol, Dolomieten
Het Gadertal of Val Badia in de Italiaanse Dolomieten is een langgerekte ketting van dorpen tussen Brixen (Bressanone) in het Pustertal en het Sellamassief in het zuiden, waarvan Corvara in Badia de bekendste gemeente is. Ladinisch is de voertaal, maar de bevolking spreekt ook Duits en Italiaans. De landschappen variëren van lieflijke bloemenweiden tot spectaculair hooggebergte. De natuurparken Fanes-Sennes-Prags en Puez-Geisler liggen aan weerszijden van de vallei en behoren tot het UNESCO-wereldnatuurerfgoed Dolomieten.
Toeristisch wordt de regio gepromoot als Alta Badia en heeft met haar uitstekende voorzieningen de liefhebber van bergsport, natuur, gastronomie en cultuur zeer veel te bieden. Dank zij de wintersport is de dichtheid aan kabelbanen relatief hoog en dat maakt de streek met name ook voor kinderen een leuke Alpenbestemming.
Beste Periode om Val Badia te bezoeken
Juni-september. Vroege zomer zijn er de meeste bloemen maar is ook de kans op onweer het grootst. Ook de (late) herfst kan een magische tijd zijn in de Dolomieten. Houd er wel rekening mee dat de berghutten vanaf eind september doorgaans dicht zijn, dus informeer vooraf. In het winterseizoen wordt er veel geskied en in de natuurparken rondom gesneeuwschoenwandeld.
Vervoer naar Val Badia
Vanaf station Bruneck (Brunico) is er een busverbinding naar het dal (www.sad.it). Er zijn regelmatige lijndiensten tussen alle dorpen en gehuchten in de streek.
Omhoog in Val Badia
Enkele cabines en vele stoeltjesliften zijn verspreid door heel Val Badia te vinden. Ben je van plan er veel gebruik van te maken, overweeg dan de aanschaf van een Mountain Pass. Deze geeft ook substantiële kortingen op enkele attracties en musea. Prijs naargelang leeftijd en formule tussen € 33 en € 140 p.p., info: www.altabadia.org
Accommodatie in Val Badia
Val Badia heeft vele tientallen hotels in alle categorieën, appartementen en één camping (www.campingsassdlacia.it) op enkele kilometers van Sankt Kassian. Wij overnachtten in een ruim appartement van boerderij Maso Planat vlakbij het centrum en de Piz Soregalift, aangesloten bij het bekende Roter Hahn-netwerk (www.roterhahn.it).
Berggidsen
www.altabadiaguides.com – Alta Badia Guides biedt allerlei toeren en cursussen aan.Klettersteig- en klimmateriaal is te huur in de meeste sportwinkels van St. Kassian en La Villa.
Bergredding
Zuid-Tirol: 118, of internationaal 112.
Tochten (zie onderaan de kaarten)
Met het gezin liepen we de volgende wandelingen (uiteraard zijn allerlei varianten en verlengingen mogelijk):Gardenacia Hütte (2050 m) – 2 uur, 275 m stijgen en dalen. Lus vanaf het bergstation van de Plaon-stoeltjeslift in La Villa. Veel alpenroosjes en edelweiss in vroege zomer.
http://nl.wikiloc.com/wikiloc/view.do?id=4498051
Heiligkreuz (2050 m) en sneeuwgrot – 1½ uur heen en terug, nauwelijks hoogteverschillen. Bereikbaar met stoeltjeslift uit Abtei. Gemengd open bos afgewisseld met uitbundige bloemenweiden. Sneeuwgrot ligt boven op een puinwaaier tegen een indrukwekkende rotswand.
http://nl.wikiloc.com/wikiloc/view.do?id=4498058
Wij combineerden deze uitstap met:Afdaling Lèch dlà Lè (1820 m) – Malga Pasciantadù – La Villa (route 7A/13) – 2 tot 2½ uur, 400 m dalend langs de mooiste bergboerderij die wij ooit hebben gezien: Malga Pasciantadù. Idyllisch bergdecor met hoog Sound of Music-gehalte.
http://nl.wikiloc.com/wikiloc/view.do?id=4498088
Rondje Piz Sorega – Sankt Kassian – skigebied dat 's zomers omgetoverd lijkt te zijn in een bloementapijt. Brede, makkelijke wandelwegen met weinig hoogteverschillen verbinden almhutten met grote speeltuinen waar, in geval van I Tablà, Las Vegas en Pralongià ook gastronomische maaltijden geserveerd worden. Prachtige vergezichten van Marmolada tot Alpenhoofdkam. Afdaling Piz Sorega naar het dorp met de benenwagen is ong. 50 min.
http://nl.wikiloc.com/wikiloc/view.do?id=4498100
Kolfuschg-Höhenweg (route 8) – rustige panoramawandeling van Jimmy's Hütte (2222 m) bij de Gardenapas via de Edelweisshütte naar Kolfuschg (Colfosco, 1645 m). Prachtig zicht op de Sella. Startpunt is vanuit het dorp ook met 2 liftjes te bereiken.
http://nl.wikiloc.com/wikiloc/view.do?id=4498100
Capanna Alpina (1720 m) – schitterend gelegen restaurantje (met auto te bereiken) van waaruit je in 1 uur naar de Col de Locia loopt (350 m stijgen, of nog 2½ uur verder naar de Faneshütte) of naar de Scotoni Hütte (270 m stijgen, gastronomisch menu). Beide zijn evenwel korte maar pittige stukjes klimmen. Alternatief is een hele middag lekker spelen in de brede bergbeek of op de grote bergweide achter de Capanna (aanrader).
Kaiserjägersteig – 2½ uur tot de top van de Lagazuoi-Lagaciò (2762 m), ong. 560 m stijgen. Pad begint schuin tegenover het oorlogsmuseum (parkeren) net voorbij de Valparolapas. Alleen voor grotere kinderen met bergwandelervaring en onder begeleiding. Klimgordel en klettersteigset noodzakelijk voor kinderen (via ferrata cat. A). Niet voor mensen met hoogtevrees. Alternatief: kabelbaan van Falzareggopas naar boven en dan enkele honderden meters bijna vlak tot bij het topkruis. Fantastisch uitzicht op de Dolomieten. Wij combineerden met de afdaling door de Galleria op de Lagazuoi – 1¾ uur, 600 m dalen. Door loopgraven en donkere oorlogstunnels waarvan een 1,1 km lang is (gezekerd met vaste staalkabel, klettersteigset aan te bevelen voor jongere kinderen). Spectaculaire passages in openlucht. Niet voor mensen met hoogtevrees. Eindpunt: parkeerplaats op de Falzaregopas.
http://nl.wikiloc.com/wikiloc/view.do?id=4498062
Kostnerhütte (2500m): met de Boé-lift uit Corvara omhoog, ½ uur naar de hut met het heerlijkste uitzicht denkbaar (www.rifugiokostner.it). Wij liepen van daaruit in 3 uur onderlangs de Sella (route 628/626) naar de Passo Pordoi (2239 m): een schitterende panoramawandeling over een smal pad en soms langs afgrondjes (jongere kinderen aan de hand houden). Dan met de bus via Arraba terug naar Corvara. Afdalen vanaf de hut naar Corvara kan ook.
http://nl.wikiloc.com/wikiloc/view.do?id=4498083
Op vaste dagen worden gegidste wandelingen in de natuurparken georganiseerd, bijvoorbeeld naar de grot van de holenbeer. Programmabrochure en aanmelden bij de lokale toeristenbureaus.
Overige activiteiten en bezienswaardigheden
Op twee wielen – Val Badia is een magneet voor fietsers, vooral vanwege de vier passen rond het Sellamassief. Twee keer per jaar wordt de autoweg rond de berg gereserveerd voor toerfietsers: Sella Ronda Bike Days. In 2013 is dat op 23 juni en 15 september. Elk jaar wordt ook de Marathona dles Dolomites voor fietsers georganiseerd: 3 fietsrondes met verschillende lengtes en hoogteverschillen. Dit jaar op 30 juni (www.maratona.it).
Gastronomie
Val Badia staat al jaren op de (menu)kaart van fijnproevers en wijnliefhebbers. De restaurants staan internationaal hoog aangeschreven, zoals dat van Norbert Niederkofler in Hotel Rosa Alpina in St. Kassian.
Het bureau voor toerisme heeft een speciale brochure met adresjes en evenementen zoals proeverijen. Bijzonder gezellig en authentiek is het Michelin-sterrenrestaurant La Stüa de Michil in het chique hotel La Perla in Corvara. De zeer bijzondere wijnkelder (30.000 flessen) is in principe alleen voor hotelgasten te bezichtigen.Avonturenparcours met touwen en toggelbaan in Kolfuschg.Kneippanlage – spartelvijvers bij het bergstation van Piz Sorega (St. Kassian).Klein zwembadje in La Villa. In Bruneck (Brunico) is er groot sportzwembad met glijbanen.Museum Ladin (www.museumladin.it) – vestiging Ursus Ladinicus in St. Kassian gaat over de prehistorie naar aanleiding van de vondst van een grot van een holenbeer in de omgeving. Het kasteel in St. Martin in Thurn richt zich op de taal en cultuur van het Ladinische volk. Matig interessante collecties, vooral veel borden met lange teksten uitleg (alleen interessant voor wie in de onderwerpen geïnteresseerd is).Yoga en fitness op niveau – speciale voorzieningen aangelegd boven de boomgrens.Een dik programma voor deze en andere evenementen is te verkrijgen bij het toeristenbureau (zie ook de website).
Kaarten
Freytag & Berndt WKS 5 Grödnertal–Val Garden –Sella–Marmolada, 1:50.000Kompass WK 624 Hochabtei–Alta Badia, 1:25.000Tabacco 07 Alta Badia–Arabba–Marmolada, 1:25.000De kaart van het bureau voor toerisme (zie onder) is schaal 1.25:000 en uitstekend.
Leestips
Dolomiten 3 – Gadertal, Franz Hauleitner, Bergverlag Rother 2012, ISBN 9783763340606Grosser Wander-Atlas Dolomiten, Kompass-Karten 2012, ISBN 9783850267014Gadertal (Val Badia), Hanspaul Menara, Athesia 2011, ISBN 9788882667269In het plaatselijke bureau voor toerisme is een uitstekend wandelgidsje inclusief gedetailleerde kaart (1:25.000) te koop (Duits of Italiaans).
Meer weten?
www.altabadia.org – uitgebreide website van de regionale dienst voor toerisme. In elk dorp is er een kantoortje.