Naar de Everest per fiets deel van uniek avontuur

Van ‘dakloos naar het dak van de wereld’ was nog maar het begin. Toen Jelle Veyt (30) in mei van dit jaar met zijn prestatie – 13.000 km fietsen naar Nepal en dan de Everest beklimmen – wereldnieuws werd, had hij eigenlijk pas het eerste hoofdstuk in zijn levensproject afgerond. Jelle wil helemaal op eigen kracht de ‘7 Summits’ beklimmen, de hoogste toppen van elk continent. Tijd voor een gesprek met de grootste avonturier van België, en ver daarbuiten.

Tekst: Jonathan Vandevoorde

Foto’s: Jelle Veyt

Jelle Veyts (30) prestatie heeft van hem een bekende Belg gemaakt. In mei haalde Dendermondenaar de top van Mount Everest, zonder sherpa en zonder zuurstof – althans, bijna – een bijzondere prestatie. “Om zonder zuurstof 8848 meter te halen moeten de klimaatomstandigheden echt ideaal zijn”, zegt Jelle daarover. “Het was te koud en er stond te veel wind.” Jelle is een ervaren allround klimmer en alpinist, en in topvorm. “Op dat moment, in kamp 4, het laatste voor de top, was het niet verantwoord om zonder zuurstof verder te gaan. Bergbeklimmers sleuren meestal vijf, zes zuurstofflessen mee naar de top, ik probeerde met zo min mogelijk en had aan een halve fles genoeg.” Met zuurstof dus ging hij samen met zijn Tunesische medeklimmer naar de top en terug. “Het ging goed, en in tegenstelling tot de andere klimmers droeg ik zelf al mijn spullen. Dat is mijn principe: op eigen kracht. Ik denk dat ik de Everest nog wel een keer ga doen, dan zonder zuurstof”. Hij zegt het alsof hij nog een poging gaat doen om Alpe d’Huez te beklimmen met een koersfiets in plaats van een e-bike.

Uniek avontuur

Jelles project is de Seven Summits, de hoogste toppen van elk (sub)continent beklimmen op eigen kracht: per fiets, met de roeiboot, te voet. De klimmicrobe kreeg hij te pakken tijdens zijn studentenjaren kinesitherapie in Gent. Jelle had voor zijn twintigste drie jaar lang als zwerver in kraakpanden geleefd – zijn levensverhaal is ondertussen bekend. “Ik vond fietsen en mountainbiken toen erg leuk, en besloot om met een broer naar de Pyreneeën te fietsen. We doorkruisten daar het gebergte van oost naar west en beklommen onderweg (te voet) de Pico Aneto, de hoogste berg daar. Dat deden we op een totaal onverantwoorde manier, maar wisten wij veel. Maar op de terugreis naar België drong het tot mij door dat ik dit het gaafste vond wat ik ooit had gedaan. Avontuur, fietsen en bergbeklimmen. Dat is wat ik wilde”

7 Summits, a Human Powered Adventure

Jelle zette zijn leven weer op de rails en begon een studie kinesitherapie. Ondertussen sprong hij tijdens zomer- en wintervakanties op de fiets om in de Alpen klimcursussen te volgen en bergen op een veilige manier te beklimmen. In een gesprek met de Belgische 7 Summits-beklimmer Willy Troch, vijf jaar geleden, kwam het inzicht dat dat zijn avontuur zou worden: de zeven hoogste pieken beklimmen, maar dan op een zo duurzaam mogelijke manier. “In het gesprek met Willy dacht ik meteen: zou het niet mogelijk zijn om ook naar die bergen toe te fietsen? Van elke kust naar de berg, dan te voet naar de top en terug.” En dat water van de oceaan? “Da kunde ook oversteken! Roeiend. Ik wil mensen bewust maken van het feit dat je met een minimale footprint op deze planeet veel kunt realiseren” En hiermee was Jelles project, ‘7 Summits, a Human Powered Adventure’, geboren.

Passie

Een uitermate ambitieus plan, dat tekenend is voor de manier waarop Jelle in het leven staat. Hij neemt vaak het woord ‘passie’ in de mond, als drijfveer voor alles wat hij doet. Met zijn duurzame boodschap wist hij enkele sponsoren aan zich te binden en drie jaar later vertrok hij met de zomerzon op zijn fiets naar Nepal. “Ik kwam erachter dat ik een omweg van ‘maar 800 kilometer’ hoefde te maken om meteen ook de Elbroes te beklimmen, de hoogste berg van Europa (in de Kaukasus, red.). Dat is geen technische klim. Dan pak ik die wel mee, dacht ik.” In Nepal aangekomen, in het voorjaar van 2014, had hij pech: een ijslawine op de Khumbu-gletsjer kostte veel alpinisten en sherpa’s het leven en de berg werd gesloten. In april 2015 stond hij er weer toen het noodlot toe sloeg in de vorm van een vernietigende aardbeving en lawine in het basiskamp. Berg weer dicht. Uiteindelijk was er op 13 mei van dit jaar eindelijk dat succes. Op de top was hij euforisch. “Op die laatste meters naar de top herbeleefde ik alle ervaringen van de afgelopen maanden op de fiets. Het gaat me niet om het halen van de top per sé, maar om de weg er naartoe, de manier waarop. Daaraan ontleed ik de meerwaarde van mijn prestatie. Dat ik daarmee een wereldprimeur heb, is voor mij niet zo belangrijk.”

Jelle Veyt: “Je kunt veel meer dan je denkt”

Maakt dit Jelle tot een masochist, iemand die graag afziet? “Het gebrek aan communicatie, vooral in Tibet vond ik erger dan de fysieke ontbering. Het was daar hartje winter, met -20 graden overdag en ijzige wind. Van zwaar afzien kan ik echter intens genieten (lacht)! De eenzaamheid viel mij veel zwaarder dan zelfs de beklimming naar de top.”

En nu?

Jelle geeft toe dat dit succes hem helpt in zijn project. “Sponsors bellen mij nu zelfs”, lacht hij. Waardoor hij zijn avontuur verder kan financieren. Hij ondersteunt met zijn lezingen financieel ook een project in Kathmandu dat straatkinderen helpt, Shangrila Home, gerund door een Belgische waarmee hij al jaren bevriend is. Ondertussen weten zelfs buitenlandse media hem te vinden.

Momenteel volgt hij een roeicursus bij de roeiclub en wordt hij medisch goed begeleid door zijn toenmalige professor inspanningsfysiologie aan de RUG, ter voorbereiding op zijn derde Summit: Puncak Jaya (Carstenszpyramide), met 4884 m de hoogste berg van Oceanië. “Dan rij ik op mijn fiets van Kathmandu naar Singapore. Van daar wil ik over de zee, door Indonesië ‘eilandhoppen’ tot Irian Jaya waar ik naar de volgende summit klim.” De fietstocht hoopt Jelle dit najaar in anderhalve maand af te leggen. “Mijn roei-instructeur hier zegt dat mijn training wel een jaar in beslag kan nemen. Ik moet immers in een roeisloep op zee roeien. Het is absoluut nodig dat ik daarom de juiste roeitechniek machtig wordt.”

Eigen lot

Want Jelle doet niets roekeloos. “Ik ben geen zot. Ik voel me op een berg veiliger dan hier op straat. Ik neem geen onnodige risico’s. In het alpinisme ben je voortdurend risico’s tegenover elkaar aan het afwegen, beslissingen aan het heroverwegen in relatie tot de omstandigheden, hoe je je voelt, de omgeving. Toen ik jong was heb ik in korte tijd vier vrienden verloren. Eentje werd geschept door een auto, daar kon hij helemaal niets aan doen. Dat heeft me aan het denken gezet. Op de berg kies ik mijn eigen risico. Vandaar die beslissing voor de zuurstoffles. Als het zelfs maar 10 meter onder de top van Everest plots niet goed had gevoeld om verder te gaan, dan was ik omgekeerd. Veiligheid gaat boven alles. Ik verbaas mij er vaak over welke grote risico’s mensen hier nemen, zonder dat er een voordeel te behalen is. Snelheidsduivels proberen 2 minuten tijdwinst te halen. Tegen welke prijs? Mensen gaan niet bewust met reële risico’s om. Dát is pas onverantwoord.”

Iedereen heeft een avonturier in zich

En daarmee raakt Jelle de kern van zijn inspirerende boodschap, die hij uitdraagt door zijn levensverhaal te vertellen aan wie het maar horen wil, door zijn ongelofelijke odyssee langs de 7 Summits en tijdens zijn voordrachten in België. “Geef niet op, gá voor wat je echt wilt want je kunt meer dan je denkt. Je kunt elke moeilijke situatie te boven komen. Kijk naar mij: ik heb op straat geleefd en toen toch 100 procent voor mijn diploma gegaan. Ik heb drie keer aan de voet van de Everest gestaan, maar twee keer dikke pech gehad waar ik niets aan kon doen. Heb ik toen opgegeven? Integendeel. Elke tegenslag heeft me alleen maar sterker gemaakt. Ik denk dat iedereen een avonturier in zich heeft. Je moet alleen je passie vinden.”

Volg Jelle op www.jelleveyt.be en op facebook

Jelle Veyt was de 14de Belg die op de top van Mount Everest stond, ondertussen staat de teller op 16. Met zijn lezingen ondersteunt hij het Shangrila Home in Kathmandu: www.shangrilahome.org