Lucy_Walker -_Frank_Walker -_Melchior_Anderegg -_Adolphus_Warburton_Moore in 1871

Eerste vrouwelijke klimster op de Matterhorn

Op 22 juli 1871, beklom de Britse Lucy Walker de Matterhorn en was daarmee de eerste vrouw die op de top stond van deze 4478 meter hoge berg in de Walliser Alpen in Zwitserland.

Lucy Walker, de dochter van een rijke koopmansfamilie uit Liverpool, begon haar klimcarrière in 1858 op doktersadvies als remedie tegen reuma. Samen met haar vader en broer, beiden lid van een Alpine Club in Engeland, ging ze naar de Alpen om te klimmen. Daar beklommen ze samen meerdere bergen, waarmee Lucy Walker meteen haar naam als alpiniste vestigde. De drie gezinsleden beklommen als eerste de Balmhorn (3699 m), waarbij ze gezelschap hadden van de berggidsen Jakob and Melchior Anderegg.

Daar hield het niet op, want tussen 1864 en 1869 keerde ze regelmatig terug naar Zwitserland en stond als eerste vrouw op de top van menig Alpenreus, waaronder de Wetterhorn (3701 m), de Eiger, de Lyskamm (4527 m) en de Piz Bernina (4049 m). Die beklimmingen waren serieuze ondernemingen, al was het maar omdat het Alpinisme eigenlijk nog in de kinderschoenen stond. Berghutten waren er wel, maar het waren er veel minder dan nu en de meesten waren ingericht als schuilplaats langs doorgaande pasroutes, of als schuilplaats voor herders. Berghutten die speciaal waren aangelegd voor klimmers op weg naar een bergtop, bestonden niet of nauwelijks. Van andere inmiddels hele normale zaken, zoals kabelbanen en moderne goed geïsoleerde lichtgewicht klimuitrusting, had men natuurlijk helemaal nooit gehoord. Zo ver als het mogelijk was, werden de spullen met ezels naar boven gebracht, maar op zeker moment moest toch echt alles op pure spierkracht naar boven worden gebracht.

Andere vrouwelijke bergbeklimmers in de 19e eeuw

Hoewel het in Victoriaans Engeland hoogst ongebruikelijk was dat vrouwen zich überhaupt aan sportieve activiteiten waagde, was Lucy Walker niet de enige bergbeklimster. Er was een relatief grote groep vrouwen die de bergen in trok. Bijvoorbeeld in de ruige landschappen van Schotland en Wales, maar ook in de Alpen en in de Verenigde Staten trok een relatief kleine, maar gepassioneerde groep vrouwen de bergen in. En hoewel zij, geheel volgens de Victoriaanse mores van hun tijd, weinig aandacht voor hun prestaties vroegen, haalden de prestaties van sommigen van hen het nieuws. Lucy Walker was een van die enkelingen, net als Meta Brevoort.

Rivaliteit tussen Lucy Walker en Meta Brevoort

De Amerikaanse Meta Brevoort was een van die vrouwen die tegen alle Victoriaanse mores in bergen beklom. Brevoort, die overigens het grootste deel van haar jeugd in Parijs woonde, zag in Lucy Walker een voorbeeld en beklom tussen 1860 en 1870 meerdere grote bergen. Maar daar bleef het niet bij. Brevoort had de ambitie om eveneens als eerste vrouw op grote bergtoppen te staan, in het bijzonder de illustere Matterorn, die pas een paar jaar eerder door Edward Whymper was beklommen en bekend stond als een van de moeilijkste en meest gevaarlijke beklimmingen. Daar ontstond de rivaliteit tussen de twee dames. In 1869 deed Brevoort een poging om de Matterhorn te beklimmen, maar door slecht weer moest ze op een hoogte van 4000 meter omkeren. In 1871 plande Brevoort een tweede poging. Echter, Lucy Walker was op dat moment al in Zermatt en hoorde van de plannen van Brevoort.

Beklimming van de Matterhorn in een witte jurk

In allerijl verzamelde Walker een groepje klimmers, onder wie Melchior Anderlegg, met wie ze jaren eerder als eerste op de Balmhorn stond, en haar vader, om een poging te wagen de Matterhorn te beklimmen. De groep had geluk, het weer zat mee en ze konden snel naar boven. Nog voordat Brevoort in Zermatt was. En het geluk bleef aan de zijde van Lucy Walker, want het weer bleef goed. De klim was geen sinecure. De groep vertrok vroeg in de ochtend, ver voor zonsopgang en moest zich bij het licht van olielampen een weg naar boven zien te banen. Er zijn weinig verslagen over de tocht bekend, Lucy Walker hield zelf geen dagboeken bij, maar het moet een bijzonder gezicht zijn geweest om Lucy Walker in haar favoriete witte jurk en op zware leren spijkerlaarzen over smalle ijzige richels naar boven te zien klimmen. Naar verluidt met een fles champagne in de rugzak.

Die fles werd ontkurkt op 22 juli 1871, op de top van de Matterhorn. Lucy Walker had het voor elkaar gekregen om als eerste vrouw een van de meest beruchte toppen van de Alpen te halen. En ook de weg terug verliep succesvol, de groep haalde veilig het dal.

Meta Brevoort was te laat, vrijwel op hetzelfde moment dat zij in Zermatt aankwam, werd het nieuws dat een vrouw op de top van de Matterhorn had gestaan, wereldkundig. Naar verluidt ontmoetten de twee rivalen elkaar kort daarna en feliciteerde Brevoort haar rivale, geheel volgens de sociale normen en waarden van die tijd.

Helemaal verslagen was Brevoort niet. in September beklom ze alsnog de berg en werd de eerste vrouw die het traject van Zermatt naar Cervina aflegde. In de weken die volgden beklom ze ook de Weisshorn en de Dent Blanche, beiden als eerste vrouw.

Meta Brevoort klom nog enkele jaren en werd het enige vrouwelijke lid van de Alpine Club, de oudste Alpenvereniging. Ze overleed echter in 1876 op 51jarige leeftijd aan de gevolgen van een hartziekte. Door haar vroege overlijden kon ze veel van haar dromen, waaronder een eerste beklimming van de Meije in Frankrijk en tochten door de Himalaya niet meer waarmaken.

Lucy Walker was een langer leven gegund. Ze stond aan de wieg van de Ladies Alpine Club, waarmee ze ook tochten in Groot-Brittannië, naar Wales en het Lake District, organiseerde. In hoeverre ze daar echt aan meedeed is de vraag, want ondanks haar roem als alpiniste had Lucy Walker ook een uitstekende reputatie als een keurige dame die zich, geheel volgens de Victoriaanse gedragscodes, geen grotere fysieke inspanning ondernam dan een beschaafd spelletje croquet. 

 

Meer inspiratie

Landen en gebieden: 

Bergsport: 

Voor Bergwijzer.nl zoeken wij een enthousiaste stagiair voor de webredactie. 

Lees hier een stukje berg geschiedenis

Ben jij benieuwd hoe je makkelijk de winter doorkomt?

Ben je beniewd naar hoe je langer met je rugzak doet?