Op trektocht naar de Tibetaanse dorpen Phu en Nar

Nepal en de Himalaya hebben een grote aantrekkingskracht op avontuurlijke reizigers. Zelf heb ik 13 trektochten in Nepal gemaakt, waaronder een tocht naar de Tibetaanse dorpen Phu en Nar. Deze tocht is een echte aanrader. 

Lees ook het artikel Op trektocht in Nepal, voor meer noodzakelijke informatie over een reis naar dit schitterende land.

In Nar zijn vier gompa’s, maar slecht één – die tussen de akkerbouwvelden ligt – wordt door de gemeenschap in goede staat gehouden.Auteur Robert EckhardtHet gebied van de Tibetaanse dorpen Phu en Nar ligt in het midden van Nepal, ten noorden van de hoofdketen van de Himalaya. Een mooie kaart van Nepal vind je hier. Je kunt inzoomen op Nar en Phu. Alvast genieten van deze twee dorpen, klik hier voor beeldschermvullende foto’s van Nepal en Phu en Nar mijn website.Trekkingseizoen en klimaatEr zijn in Nepal twee trekkingseizoenen, het voorjaar en het najaar. Beste tijd voor trektochten is april/mei (voor de moesson) en oktober/november (na de moesson). In het voorjaar is het in het gebied van Phu en Nar veel rustiger dan in het najaar; wij waren in het voorjaar van 2010 het enige team in het klimgebied! En op weg daar naartoe kwamen we maar één trekking tegen.Omdat het gebied van Nar en Phu in de regenschaduw van de Himalaya ligt, kun je er ook in de moesson heen. Je moet er dan rekening mee houden dat er (te) veel sneeuw op de Kang La kan liggen. De eerste dagen over de Annapurnatrek zijn dan wel erg nat. Ook zijn in de moesson de wegen vaak onbegaanbaar en is het terugvliegen vanuit Hongde erg onzeker. Houd er rekening mee dat je dan beter kunt doorlopen via de Thorung La naar Jomson. Of teruggaan naar het begin van de trektocht, wat nogal deprimerend is omdat je dan weer over de Annapurnatrek terugloopt.De twee trektochten van Nar en Phu naar Mustang zou ik nooit in de moesson doen. Er valt dan toch nog wel zoveel sneeuw, dat je op die tochten met zeer hoge passen (resp. 5595 m en ca. 6000 m) in de problemen kunt komen.

De eerste hangbrug over de Phu Khola

UitrustingHoud er rekening mee dat het na Koto zéér koud (en winderig) kan zijn. En op de tocht over de Teri La (5595 m) en de Saribung (ca. 6000 m) is een extra slaapmat, een expeditieslaapzak en een donsjack geen overbodige luxe. Op de Saribung La is alpiene-uitrusting nodig omdat je daar over een gletsjer gaat. Eten, drinken, inkopen doen Op de Annapurnatrek kun je de gekste dingen kopen. Niet altijd goedkoop, want alles wordt op de rug van lastdieren of mensen gedragen. Op het traject na Koto, dus als je echt op weg bent naar Phu en Nar is eigenlijk niets te koop. Dus moet je voor dat traject alle tussendoortjes uit Kathmandu of Nederland meenemen. Voor wie geschiktOp de Annapurnatrek kom je van alles tegen: van kleine kinderen tot broodmagere Japanse vrouwen en mannen van over de tachtig jaar. Dat wil niet zeggen dat deze tocht een makkie is, maar wel dat de aantrekkingskracht van de ‘Coka Colatrek’ zoals deze tocht genoemd wordt, mensen er toe brengt boven zichzelf uit te stijgen. Die broodmagere Japanners zijn meestal wel goed getraind. Maar veel Amerikanen en Europeanen niet. Met of zonder overgewicht, hoogteziek of niet, toch zie je ze hier lopen. In feite kan iedereen die goed ter been is en goed getraind naar Phu en Nar lopen. Maar hoe meer bergervaring je hebt, hoe makkelijker het is. Slecht getrainde mensen die zich in het dagelijks leven niet lichamelijk inspannen, moeten zich realiseren dat de tocht voor hen een dagelijkse kwelling wordt, omdat wandelen in Nepal doodgewoon zwaar is.De trektochten over de Teri La en de Saribung La zijn moeilijk. Ze gaan door ingewikkeld, soms ongebaand, semi-alpiene terrein. De Saribung La is vergletsjerd, hoog-alpiene terrein.Wie goed voorbereid en uitstekend getraind op pad gaat, heeft alleen maar met de hoogte te maken. Hoogteziekte kun je niet voorspellen, het kan iedereen overkomen, getraind of ongetraind. Wel vallen goedgetrainde mensen soms nog eerder ten prooi aan hoogteziekte [link], omdat zij te snel lopen en niet geneigd zijn hun tempo aan de hoogte aan te passen. Bergwandelaars hebben een enorme voorsprong op hen die nog nooit in de bergen gewandeld hebben. Hoogtekamp (5640 m) op de Saribunggletsjer. De Saribung (6328 m) ligt linksKlassieke Phu en Nar-trektocht1. Bus Kathmandu - Besisahar (760 m) - Bubulde (840 m).2. Eerste dag Annapurnatrekking. Bubulde - Ngadi - Thanigaon (ca. 1200 m). Kamp aan rechteroever rivier, vlak voor de rivieroversteek via de grote hangbrug.3. Thanigaon (ca. 1200 m) - Tal (1700 m). Kamp op linkeroever rivier, vlak voor de grote hangbrug over de rivier.4. Tal (1700 m) - Danagyu (2200 m), kamp op het terrein van een lodge.5. Laatste dag Annapurnatrekking. Danagyu (2200 m - Koto (2600 m).6. Eerste dag Phu en Nar-trek. Koto (2600 m) - Singenga Dharamshala (3230 m). Kleine kampplek op een soort col.7. Singenga Dharamshala (3230 m) - Meta (3570 m) - Junam Goth (3680 m).8. Reservedag/acclimatisatiedag.9. Junam Goth (3680 m) - Phu (4000 m).10. Dag in Phu.11. In twee dagen over de Panggi La (ca. 5350 m).12. In twee dagen over de Panggi La (ca. 5350 m).13. Nar (4243 m).14. Dag in Nar (4243 m).15. Nar - Kang La Phedi (ca. 4500 m) - Kang La (5322 m) - kamp op 4400 m.16. Kamp op 4400 m - Ngawal - Hongde (3280 m; ‘Humde’ aan de Annapurnatrekking).17. Reservedag in Hongde.18. Vliegen Hongde - Kathmandu.

Variant Annapurnatrekking via Nar en de Kang LaJe kunt de Kang La opnemen als variant van de Annapurnatrekking. En als je dan ook nog langs het Tilicho-meer loopt – i.p.v. over de Thorung La – dan heb je een rustige, maar hele zware Annapurnatrektocht. Wil je dit met uitsluitend met lodges doen, dan moet je een hele goede conditie hebben en uitstekend geacclimatiseerd zijn. Tussen Nar en Ngawal (boven Hongde) via de Kang La zijn geen lodges! In 2010 deden we er – perfect geacclimatiseerd met twee zesduizenders in benen – anderhalve dag over Nar - Hongde.Kyang (3840 m), een voormalig KhampadorpDoorsteek naar Mustang via de Teri LaVia Nar en de Teri La (5595 m) naar Mustang. Voor deze tocht moet je 4 weken uittrekken. Ik denk dat er tegenwoordig meer trekkers over de Saribung La gaan, dan over de Teri La.Doorsteek naar Mustang via de Saribung LaVia Phu en de Saribung La (ca. 6000 m) naar Mustang. Dit is een alpiene tocht met als optie om de makkelijke Saribung (6328 m) te beklimmen. Voor deze tocht moet je 5 weken uitrekken. Acclimatisatie vergt nu eenmaal tijd en als je bij de Saribung bent, wil je die toch echt beklimmen. En dan heb je reservedagen nodig, i.v.m. slecht weer bijvoorbeeld.Zelf deze tocht lopenWie naar Phu en Nar wil lopen, kan het beste via reisorganisatie Snow Leopard Adventures Ram Kumar Rai als sirdar vragen. Hij kent de tocht. Neem onze tocht als leidraad, of maak je eigen tocht. Ram Kumar RaiKumar is onze sirdar, ‘leider van de dragers en keukenploeg’ zou je kunnen zeggen. Bij sirdar denk je aan Sherpa’s, maar dat hoeft helemaal niet. Kumar behoort tot het volk van de Rai. Er zijn twee trekkingseizoenen, het voorjaar en het najaar, daarbuiten is Kumar boer. Kumar is uitgehuwelijkt, zijn zuster en zijn ouders hebben zijn bruid uitgezocht. Sommige Nepalezen sluiten een huwelijk uit liefde, maar de meesten zoeken hun partner niet zelf uit. Kumar maakt al 10 jaar trektochten met mij. Hij is zelfs in Nederland geweest. Kumar heeft een enorme kennis over Nepal vergaard en hij kent alle vogels die je op je trekking tegenkomt.

Onze Nepalese Boys

Hij is vaak sirdar voor Nederlanders en spreekt zelfs wat woorden Nederlands. ‘s Avonds komt hij in de ‘dinnertent’ altijd gezellig kletsen over zijn leven als boer en sirdar. Het is een harde leerschool voordat je sirdar bent. Kumar doorliep die hele hiërarchie van drager, keukenjongen, assistent-kok, kok, assistent-sirdar tot sirdar. Zijn verhalen geven een aardig doorkijkje in de verhoudingen binnen ons ploegje Nepalezen. In die kleine gemeenschap wordt een strikte rangorde gehandhaafd die door de ‘boys’ waardig als vaststaand wordt aanvaard. Als westerling moet je echt niet proberen – hoe oprecht je ook meent te zijn – iets aan die verhoudingen te veranderen.

OrganisatieVoor alle trekkings in het gebied van Phu en Nar geldt dat je dat met een Nepalese organisatie moet doen; voor Nar en Phu is een speciale trekkingpermit nodig (die de Nederlandse organisatie via hun agent in Kathmandu kan regelen). Voor Mustang is een bijzondere, kostbare permit vereist.Ga ervan uit dat er in het gebied van Phu en Nar vooralsnog nauwelijks lodges zijn (voorlopig alleen in Meta en Nar). Je bent hier op stap met tenten en een volledig team van Nepalese dragers, een keukenploeg en een sirdar. Voor de tocht over de Saribung La is zelfs Sherpa-ondersteuning nodig. Organisaties in Nederland die trekkings in het gebied van Phu en Nar organiserenMogelijk heb ik een organisatie over het hoofd gezien, maar onderstaande organisaties bieden in ieder geval trektochten in Phu en Nar aan.Snow Leopard Adventures, The Globe Outdoor- & Travel Center, Waldorpstraat 15-H, 2521 CA Den Haag, 070 - 388 2867: www.snowleopard.nlWij hebben geboekt bij Snow Leopard Adventures omdat zij gespecialiseerd zijn in het maken van reizen op maat. Op maat betekent ook dat ze alles uitzoeken en regelen voor echte exploratietochten in onbekende gebieden. En we boekten hier omdat Kumar Rai, onze sirdar, voor Summit Trekking (de organisatie in Kathmandu waarmee Snow Leopard werkt). Snow Leopard Adventures heeft in 2009 een tocht van Mustang naar Phu – over de Saribung La – georganiseerd. De beklimming van de Saribung (6328 m) is toen niet gelukt. Deze tocht staat voor 2011 weer op het programma.

In programma van Snow Leopard Adventures voor 2011 zit ook de klassieke Phu en Nar-trekking van 20 dagen (ongeveer als hieronder staat beschreven). De tocht over de Panggi La is erg avontuurlijk en nog maar door enkele trekkers gedaan.HT Wandelreizen, Noordeinde 4a, 7941 AT Meppel, 0522 - 241 146: www.htwandelreizen.nlHT Wandelreizen heeft eveneens Mustang - Phu-trekking met de Saribung in het programma. Het is een reis van 36 dagen waarvan 28 trekking. En die dagen heb je echt nodig wil je kans maken op een Saribungbeklimming. Sunita: www.sunita.nlSunita Reizen biedt een 26-daagse reis (18 dagen trekking) aan waarin ook de Thorung La zit. Opvallend in hun schema, er zit geen extra dag in Phu in.SNP: www.snp.nlSNP biedt een 24-daagse reis (19 dagen trekking) aan. Hier wel een extra dag in Phu. En in plaats van de Thorung La de veel mooiere variant langs het Tilicho-meer.Klimmen in de Na en Phu-regioIn het gebied liggen vijf zogenaamde trekking peaks, een groot aantal relatief makkelijke zesduizenders die nooit of slechts een enkele maal beklommen zijn en zes zevenduizenders, waarvan de Nemjung met 7140 m de hoogste is.Info over zes- en zevenduizenders, alsmede over de 5 trekking peaks staat op: www.roberteckhardt.nl/index.php/phu-en-narLagula Himal. Kamp op 5240 m onder de Bhrikuti (6361 m). Hier kampeer je op de ‘hoge’ trektocht van Phu naar MustangNuttige links voor trekking en klimmenDé expert van het gebied is de Franse bergids Paul Grobel. Op zijn site staat heel veel informatie over trektochten en beklimmingen van zes- en zevenduizenders: www.paulo-grobel.comVerslag van de tocht (2009) naar de Saribung van Snow Leopard Adventures: www.snowleopard.nlPortfolio fotografie Phu en Nar:www.roberteckhardt.nl Filmbeelden van de Phu - Mustang-trektocht.Verslag van de Bhrikuti - Saribung-expeditie 2010:verbodentoppen.blogspot.comKaartenIn Kathmandu kun je op elke straathoek kaarten (bijvoorbeeld Nepa Maps) van het gebied kopen. Maar het noordelijkste stukje (ten noorden van Phu) staat er niet op; kijk daarvoor op: www.paulo-grobel.com. Een mooie kaart van Nepal staat op: www.thegreathimalayatrail.org/ght-map. Hierop staat de Great Himalaya Trail (GHT), een trektocht door Nepal van oost naar west, langs de Tibetaanse grens.TrekkinggidsenPhu en Nar staan in Trekking in the Nepal Himalaya, uitg. Lonely Planet (7e editie). Verder zijn mij geen gidsjes bekend waarin dit gebied beschreven staat.LiteratuurTibetaanse dorpen in Noord-Nepal, aan de rand van de wereld,Robert Eckhardt in Bergen Magazine nummer 1 2011.Jonathan Neale, Sherpa’s Drama in de Sneeuw, uitg. Tirion. Spannend en prachtig boek voor onderweg. Al lezende krijg je begrip voor de positie van sherpa’s en dragers. En help je misschien mee hun tocht wat plezieriger te maken.David Snellgrove, Himalayan Pilgrimage, o.a. London 1971. Verslag van een reis in 1960 (!) naar Phu en Nar.Tijdschrift Himalaya Magazine, van de Stichting Himalaya te Amsterdam. Wie lid wordt van de Vereniging Nederland Nepal krijgt het informatieve magazine toegestuurd: www.nepal-vnn.nlHoe blijf ik gezond in de hoogte, Han Willems, uitg. Kit. Een must om te lezen en mee te nemen.In Hoogtelijn 2011 nr. 2 staat een interessant artikel van Noes Lautier Van droom tot werkelijkheid, goed voorbereid de hoogte in. Thema is het spanningsveld tussen verwachtingen van deelnemers aan commerciële expedities en trektochten en de (vaak) niet altijd meevallende realiteit.Kaarten, gidsen en literatuur zijn doorgaans te koop bij alle gespecialiseerde boekhandels. Bijvoorbeeld bij Geografische Boekhandel Pied à terre, Overtoom 135 - 137, Amsterdam, 020 - 627 4455: www.jvw.nl; www.reisboekhandel.nl.