Als er maar water is, van stadse bergkloof tot meditatie in een bergbeek

“Is er water, dan zijn er Olandesi..!”Dat zeggen de Italianen mij regelmatig en ik geef toe dat dat meestal wel klopt. Ook ik, voordat ik definitief naar Italië was verhuisd, zocht naar een gebied met water en bergen. De regio Trentino telt bijna driehonderd meren en heeft de Dolomieten. Hier heeft het water een hoofdrol, zowel in de stad Trento als bij Alpe Cimbra.

Tekst en foto's Sytske Maaijen

Het is heel vroeg als ik op de hoogvlakte van Vigolana (700 m) aankom. Hier ontmoet ik Arno, hij organiseert activiteiten waarbij meditatie en contact met de natuur centraal staan. Al wandelend door het frisgroene gras langs de rivier Centa heb ik het idee dat mij dat al aardig lukt. Het water ontspringt een paar honderd meter hoger en mondt uit in het Levicomeer waarna het via de Brentarivier bij Venetië in zee stroomt. Met dit in gedachten trek ik mijn schoenen en sokken uit om in het ijskoude water te gaan staan. Arno geeft mij de opdracht door de rivierbedding te lopen en heel bewust het water en de ondergrond te voelen. Ik wiebel wat over de gladde stenen, waarna ik mijn ogen mag sluiten om zijn stem beter te volgen. Een meditatiesessie volgt en als ik mijn ogen weer open, moet ik bekennen dat ik inderdaad even ‘weg’ was. Het kabbelende water nam mijn gedachten mee en heeft diepe ontspanning gebracht, naast een paar ijskoude voeten. Het is een verfrissende start van de dag waarna ik richting Lavarone ga voor nog meer water.

Ontspannen met Freud

De temperatuur is inmiddels flink opgelopen wanneer ik door deze lieflijke bergstreek rijd. Alpe Cimbra is niet één vallei: je waant je soms op een hoogvlakte, dan in een immens bos, waarna er pittoreske dorpen volgen waar de tijd heeft stilgestaan. Je vindt er vooral weidse uitzichten en heerlijke wandelroutes zonder extreme condities of vele hoogtemeters. Ondertussen ben ik in Lavarone aangekomen en wel specifiek bij het gelijknamige bergmeer (1100 m) dat midden in het groen ligt. Op de oever zonaanbidders en kinderen die van een ijsje genieten of op het water kanoles krijgen. Ik wandel eromheen en besluit ook een rondje te peddelen, beseffend dat Sigmund Freud het goed had begrepen. Hij verbleef hier begin vorige eeuw diverse malen om te wandelen, te zwemmen en tot rust te komen. Slimmerik!

vakantie valsugana

Bisschoppelijk watermanagement

Als ik de volgende ochtend via het Valle dei Laghi naar Trento rijd, is het al bijna dertig graden warm. In deze vallei liggen de meren Cavedine, Toblino, Massenza en Lamar tussen druivenranken en fruitbomen op een rij. De hoofdstad van Trentino daarentegen wordt vooral door bergen omringd, waardoor het onwaarschijnlijk klinkt als ik zeg dat ze hier eeuwen geleden al oplossingen moesten zoeken voor wateroverlast. Op het centrale Piazza Duomo met de Neptunusfontein geniet ik van een kop cappuccino terwijl Jennifer van het lokale toeristenbureau mij meer vertelt over het gevecht van Trento met het water. Dit deel van de stad blijkt in zijn geschiedenis meerdere malen onder water te zijn gelopen. Hier was de vierhonderd kilometer lange Adige (Etsch), die vanaf de Brenner naar het zuiden stroomt, verantwoordelijk voor. Om die reden werd in de negentiende eeuw een deel van de rivier, buiten het historische centrum, naar het westen verplaatst. Een andere bedreiging voor de bisschopsstad vormde de rivier Fersina die in Valle dei Mocheni bij Valsugana ontspringt. Het lijkt ’s zomers een onschuldig kabbelende bergbeek maar bij Ponte Alto heeft het water een diepe kloof, Orrido genaamd, uitgegraven. Om de watermassa bij zware regenval of bij veel smeltwater enigszins te vertragen, gaf bisschop Bernardo Clesio in de zestiende eeuw opdracht een houten dam te bouwen. Deze is diverse keren aangepast tot de nu veertig meter hoge stenen dam die je kunt bezichtigen bij Orrido Ponte Alto in de buurt van Cognola-Trento.

Stadse verkoeling

Met deze hitte door de stad wandelen en kasteel Buonconsiglio bezichtigen eist zijn tol en ik slaak dan ook een zucht van verlichting zodra ik de frisse wind voel die door de Orrido-kloof trekt. Water sijpelt langs de wanden die bestaan uit gekleurde lagen van mergel, vuur- en kalksteen. De enkele zonnestraal die tussen het groen en de rotsen door priemt, zorgt voor een mysterieuze sfeer. De gids vertelt, terwijl we via een fraai overkapte loopbrug dieper de kloof in lopen, dat het water via de bodem nog altijd op natuurlijke wijze wordt gezuiverd tot drinkwater voor de bewoners van de stad. Via een wenteltrap kom ik achter de waterval te staan waardoor de oerkracht van het water voelbaar wordt door het dreunende kabaal dat het veroorzaakt. Hier wordt ook duidelijk hoe eeuwen geleden een bisschop al een fraai stukje watermanagement heeft toegepast om Trento te beschermen.