Bergell of Val Bregaglia in Graubünden

Vanaf het alpiene Scioragebied vol piekerig graniet en steile gletsjers tot aan de kastanjebomen in Castasegna en de palmen in Chiavenna, strekt zich een langgerekt dal uit waarin zich de grens bevindt van Zwitserland met Italië. Vandaar zowel de benaming Bergell als Val Bregaglia. In het dal wordt Italiaans gesproken. Het belangrijkste dorp is Vicosoprano. Verder naar het zuiden ligt Stampa, de geboorteplaats van de kunstenaars Augusto en Alberto Giacometti. Een bezoekje waard is het paleis Casa Grande, uit de 16e eeuw. Nu is het een museum over de streek. In het noordelijke deel van dal ligt het kleine plaatsje Soglio is ook de moeite waard, met zijn kleine straatjes en paleizen.

De wandelaar vindt hier historische dalroutes, panoramische hoogtepaden en sportieve bergtochten langs bergmeren, almhutten of imposant graniet. Vele dagtochten zijn prima vanuit de dorpen in het dal te ondernemen. Maar ook een meerdaagse tocht  is mogelijk, bijvoorbeeld starten op de Julierpass en dan via Maloja, Casaccia en Soglio naar Val Bondasca en Albigna, ruim een week puur berggenot.

De 9 mooiste wandelingen in Bergell

Fuorcla Grevasalvas

Gevarieerde dagtocht van 4,5 uur langs idyllisch bergmeer naar uitzichtrijke pas Fuorcla Grevasalvas (2688 m). Starten op de Julierpass, eindigen in Maloja. Goede, serieuze bergpaden, T3.

Europa’s waterscheiding

Forse dagtocht van 7 uur over adembenemende uitzichtberg Piz Lunghin (2780 m) en de historische Septimerpass. Starten in Maloja, eindigen in Casaccia.Overwegend goede, eenvoudige bergpaden (T2). Alleen beklimming Piz Lunghin technisch lastiger (steenblokken, handen af en toe nodig, T4). Zonder beklimming maar via Pass Lunghin (2645 m) 6 uur, T2.

Panoramaroute

Klassieker van Bergell, Sentiero Panoramico. Dagtocht van 4,5 uur langs hoogliggend wandelpad met zicht op het graniet aan de overzijde van het dal. Starten in Casaccia en eindigen in Soglio (aanrader Alberge Stüa Grande). Eenvoudige tocht over brede paden die ook prima andersom gelopen kan worden, T1-T2.

Cultuurroute

Ontspannen wandeling die de musea en historische bezienswaardigheden van de Bergelldorpen verbindt: Sentiero Storico, 5 uur. Starten in Casaccia, eindigen in Soglio, andersom kan ook. Eenvoudige wandeling, soms ook asfalt, T1-T2.

Val Da Cam

Eenzamer variant op Panoramaroute, dagtocht van 7,5 uur via hooggelegen zijdal Val Da Cam, vaak steenbokken. Starten in Casaccia, eindigen in Soglio. Goede maar serieuze bergpaden, T2-T3.

Val Da La Duana

Stil, hoogliggend bergdal met ketting van meren, 7-8 uur. Starten in Casaccia, eindigen in Soglio. Schitterende route via Val Maroz en Val Da La Duana omhoog naar Pass Da La Duana (2694 m). Mooi wildkampeerplekje bij Lägh Da La Duana (2466 m). Goede maar serieuze bergpaden, soms steil, T3.

Val Bondasca

Schitterende granietwereld, meerdaagse tocht is een aanrader. Dag 1: starten in Bondo, overnachten in Cap. Di Sciora, 6 uur. Forse klim (1300 m stijgen) over serieus maar goed bergpad T3, maar de plek is het waard! Dag 2: naar Cap. Sasc Füra via alpine route Viäl, ca 3,5 uur. Wild bergterrein, grotendeels padloos maar goed (blauwwit) gemarkeerd, alleen voor wie veel bergwandelervaring heeft (stukken klauteren met ketting, gletsjerrivier oversteken zonder brug, blokkenterrein), T4-T5. Makkelijker variant: over het pad van dag 1 afdalen tot splitsing en brug richting Cap. Sasc Füra, 3 uur, T3. Dag 3: terug naar Bondo in 1,5 uur over goede bospaden, T2.

Albigna

Bekend (en berucht) vanwege de stuwdam en kabelbaan, ligt het Albigna stuwmeer omgeven door ongehoord mooi gladgeslepen graniet. Dagtocht heen en terug naar Cap. Da L’Albigna in 6,5 uur vanuit Vicosoprano (o.a. Crotto Albigna) of met de kabelbaan (juni-september). Dan nog 45 min. verder omhoog naar de hut en 3 uur omlaag naar Vicosoprano.

Pass Da Casnil

Indrukwekkend alpine tocht van 8 uur voor zeer geoefende bergwandelaars. Starten vanaf bergstation Albigna-kabelbaan, eindigen in Maloja. Via Cap. Albigna over de hoge Casnilpas (2941 m) door serieus alpine en stenig terrein, grotendeels padloos, goed gemarkeerd (blauwwit), T4-T5.

Taal

Italiaans, Duits.

Beste periode

Zomer en herfst. In het voorjaar (mei tot half juni) ligt boven vaak nog veel sneeuw. Aanrader is eind oktober vanwege prachtige verkleuring van kastanjebomen en lariksen.

Logies

In het dal zelf is de toeristische infrastructuur erg beperkt en doorgaans enkel in de zomermaanden geopend. Kijk op www.bregaglia.ch voor een overzicht van de pensions. In de vallei liggen twee campings: Camping Mulina en Camping Bondo.
In Maloja en Ober-Engadin (Sils, Silvaplana, St. Moritz) zijn voldoende logeeradressen, ook in winter- en tussenseizoen.

Berghutten in Bergell

Aan de zuidkant van het Bergelldal zijn drie SAC berghutten, doorgaans bewirtet van eind juni tot eind september:
Capanna da l’Albigna (2336m), Capanna di Sciora (2118m) en Capanna Sasc Füra (1904m).
Prijs- en reserveringsinformatie: Zwitserse Alpenclub SAC: www.sac-cas.ch
De noordkant van het Bergelldal heeft geen berghutten.

Berggidsen

In Val Bregaglia is geen klimschool, wel kunnen gidsen ingehuurd worden, zoals bijvoorbeeld Sifreddo Negrini (www.negrini.ch). De klimschool van Pontresina (www.bergsteiger-pontresina.ch) begeleidt ook tochten in het gebied.

Bergredding

Alarmcentrale Zwitserland: 117
REGA (Rettungsflugwacht, ambulancehelicopter): +41/333.333.333.

Vervoer

Sankt Moritz wordt door de Rhätische Bahn vanuit Chur bediend. Vanaf St. Moritz de bus richting Chiavenna nemen, uitstappen in een van de dorpjes van Val Bregaglia. Door het dal rijden bussen zeer frequent.
Auto: de afstand vanaf Utrecht is ongeveer 980 kilometer, vanaf Brussel 850 kilometer. De route gaat via Basel, Zurich en Chur over de Julierpass (2284 m) naar Silvaplana en over de Malojapass (1815 m) het Val Bregaglia in.

Meer informatie

Voor trein en bus in Zwitserland: www.sbb.ch, www.rhb.ch (Rhätische Bahn)
Toeristische dienst Zwitserland: www.MySwitzerland.com
Algemene toeristische informatie over Graubünden: www.graubuenden.ch
Toeristische dienst Val Bregaglia: www.bregaglia.ch
Voor tochtenplanning, routes en berghutten: www.alpenonline.ch
Het weer in Bergell: www.meteoschweiz.ch. Lawine-informatie: www.swiss-snow.ch

Kaarten

De Schweizer Landeskarten worden op schaal 1:50.000 en 1:25.000 uitgegeven en zijn erg nauwkeurig. Ze bevatten echter geen toeristische aanduidingen. Het beschreven gebied wordt gedekt door de volgende kaarten:
1:25.000: Nrs 1276 Val Bregaglia en 1296 Sciora.
1:50.000: Nr. 278 Monte Disgrazia.

Publicaties

• Bergell, die schönsten Wanderungen, Guido Lisignoli, Guide Natura 6. Dagtochten, trekkings en achtergronden.
• Bergell, Gebietsführer für Wanderer, Bergsteiger und Kletterer, Paul Nigg, Bergverlag Rudolf Rother, ISBN 3-7633-3405-x. Alle routes, beknopt en overzichtelijk.
• Bergtochten in de Zwitserse Alpen, Jolanda Linschooten, Dominicus Adventure, ISBN 90-257-3753-6. Dagtochten, trektochten en achtergrondinformatie in o.a. Val Bregaglia.
• Grenzland Bergell, Wege und Geschichten zwischen Maloja und Chiavenna, Ursula Bauer, Jürg Frischknecht, Rotpunktverlag, ISBN 3-85869-267-0. Zowel wandelboek als geschiedeniswerk.
• Das Bergell – La Bregaglia, Schweizer Heimatbücher, Renato Stampa, Remo Maurizio, Verlag Paul Haupt Bern, ISBN 3-258-04948-3. Achtergronden over het dal en zijn bewoners.
• Schweiz Plaisir Sud, Jurg von Känel, Éd. Filidor 2003, ISBN 3-906087-17-4
• Alpine Rotsklimmen, Koen Hauchecorne, Vlaamse Bergsport- en Speleofederatie 2004.
• Topoguide.de - Kletterführer Alpen, V bis VIII, Volker Roth en Nicole Luzar, Topoguide.de, ISBN : 3-00-016204-6

In Bergen magazine nummer 2 2007 is Val Bregaglia/Bergell het centrale thema