Vakantie in de Alpen: Wandelen in de bergen van de Ligurische Alpen

De Ligurische Alpen vormen samen met de aanpalende Zee-Alpen (Alpes Maritimes) de meest zuidwestelijke uitlopers van de Alpen.

De Zee-Alpen liggen grotendeels op Frans grondgebied; de oostelijk daarop aansluitende Ligurische Alpen daarentegen zijn een onderdeel van de Italiaanse provincie (regione) Ligurië.

Aan de noordkant bereiken de bergen nog een aanzienlijke hoogte (Punta Marguareis, 2651 m); naar het zuiden toe worden ze lager totdat zij bij de bekende badplaatsen Ventimiglia en San Remo in de Middellandse Zee duiken.

Boven de 1500 meter treft de wandelaar veelal kale grashellingen en een enkele steile rotswand (Monte Pietravecchia, Monte Toraggio) aan. Tussen 1000 en 1500 meter wordt het landschap gedomineerd door dennenbossen. In de diepe dalen zien we een uitbundige begroeiing van loofbomen en een bonte variëteit aan mediterrane vegetatie. In de herfst is het bosgebied een eldorado voor paddestoelenzoekers.

Karakteristiek voor het gebied zijn de schilderachtige villages perchés, kleine bergdorpen, die op een bergtop liggen of tegen een steile helling aangeplakt zijn. Dit was van oudsher de manier om de bewoners tegen aanvallen uit zee te beschermen. Zoals in veel andere West-Italiaanse berggebieden heeft in het binnenland in de afgelopen 150 jaar een sterke ontvolking plaatsgevonden, terwijl de kuststreek steeds verder volgebouwd werd. 

Wandelen in drie dagetappes

De driedaagse trektocht Rif. Allavena – Ventimiglia is voor elke enigszins geoefende bergwandelaar goed te doen (dagetappes van ong. 6 uur). Alleen de eerste dagetappe die gedeeltelijk door zeer steile rotswanden loopt vereist een vaste tred en is niet geschikt voor mensen met hoogtevrees. De tocht volgt voor het grootste deel het traject van de Alta Via dei Monti Liguri (markeringen rood-wit-rood met AV op het witte vlak). De tocht is ook beschreven in de Naturpunktführer (zie onder, etappes 58 t/m 60), die echter zeer onnauwkeurig is wat looptijden en hoogtemeters betreft. 

Nauwkeurige beschrijving van de driedaagse trektocht

Dag 0: aanloop naar Rif. Allavena. Vanaf eindhalte Triora (zie Vervoer ter plaatse) licht dalend naar het gehuchtje Loreto (649 m). Vandaar de weg naar Cetta volgen en vervolgens via een steil bergpad in westelijke richting naar het mooie uitzichtspunt Croce di Cetta (1369 m). Vandaar steeds in westelijke richting tot de weg bereikt wordt. Over de weg in een half uur naar Rif. Allavena (1545 m). Totale looptijd: 4 uur; 900 m stijgen; 130 meter dalen.

Dag 1: Rif. Allavena – Albergo Gola di Gouta (1210 m) via Sentiero degli Alpini door de oostwanden van Monte Pietravecchia en Monte Toraggio. 15 km; 400 m stijgen; 730 m dalen; 6 uur. Karakter: deels spectaculaire paden door steile rotswanden.
Een alternatieve route loopt door de westflanken van Monte Pietravecchia en Monte Toraggio. Meer stijgen, iets langer en minder spectaculair dan de Sentiero degli Alpini. Bij slecht weer is deze laatste variant, die onderdeel uitmaakt van de Alta Via dei Monti Liguri en beschreven is in de Naturpunktführer GTA (etappe 58) te prefereren. Let op! De in de GTA Führer genoemde stijging en daling (1400 resp. 1200 m) zijn volkomen verkeerd. Dit moet zijn: Stijging: 700 m; daling 1030 m.

Dag 2: Albergo Gola di Gouta – Rocchetta Nervina (235 m) via de kam naar Testa d'Alpe en afdaling door de spectaculaire kloof van de Rio Sgorela. 18 km; 400 m stijgen; 1400 m dalen; 6 uur.
Een alternatieve route loopt na de Testa d'Alpe verder via de kam naar de Rif. Alta Via. Deze route volgt in zijn geheel de markering van de Alta Via dei Monti Liguri. 21 km; 500 m stijgen; 1100 meter dalen; 6.30 uur. Let op! De beschrijving van dit alternatief in de GTA Führer (etappe 59) noemt abusievelijk een looptijd van 8.30 uur.

Dag 3: Rocchetta Nervina – Ventimiglia (0 m) via Passo del Cane en Monte Erisetta (671 m). Steile stijging van Rocchetta Nervina naar de bergkam, vanwaar de Alta Via (AV) markeringen gevolgd worden tot aan Ventimiglia. 16 km; 600 m stijgen; 830 m dalen; 6 uur.
Aternatief: van Rif. Alta Via horizontaal naar kam; verder de AV markeringen volgen naar Ventimiglia. 4.30 uur. 

Alternatieven

• Vanuit de Rif. Allavena kan een schitterende rondtocht gemaakt worden om de Monte Pietravecchia en Monte Toraggio. Heenweg via Sentiero degli Alpini, terugweg Alta Via (zie de 2 varianten van trektochtetappe 1). 15 km, 5½ uur, 600 m stijgen en dalen. (=Tocht 3 van Dumont Aktiv Führer "Wandern Ligurien").
• De koningstocht van de zuidelijke Ligurische Alpen is de beklimming van de Monte Saccarello (2200 m) vanuit Verdeggia (1100 m) dat alleen per auto bereikbaar is. Heenweg langs de oostkant via Passo Garlenda (2015 m) en vervolgens 3,5 km over een graat naar de top. Afdaling langs de westkant via Passo di Collardente. 16 km; 7 uur; 1200 m stijgen en dalen. (=Tocht 4 van Dumont Aktiv Führer "Wandern Ligurien"). 

Vervoer naar de Ligurische Alpen

Per auto:

Afstand Utrecht–Ventimiglia met de auto 1320 km, vanaf Brussel 1200 km. De snelste route loopt via de Gotthardtunnel, Milaan en Genua. Afhankelijk van een combinatie met bezoek aan andere berggebieden kan ook gekozen worden voor de aanrijroute via de Mont Blanc tunnel en Turijn of de oversteek Simplonpas – Genua – Ventimiglia. Andere aanrijroutes bv. via Zuid-Frankrijk zijn aanzienlijk langer.

Per vliegtuig:

Vliegen van Amsterdam of Rotterdam naar Nice kan met prijsvechter Transavia, vanaf Brussel met Easyjet. Van het vliegveld pak je bus nr.99 naar het Gare SNCF en vandaar is het nog 45 minuten sporen naar Ventimiglia.

Per trein:

Reizen per trein is voor deze trip minder aan te bevelen; wie zijn auto mee wil nemen kan gebruik maken van de autoslaaptrein Den Bosch - Alessandria. Van daaruit is het nog ca. 200 km met de auto naar Ventimiglia. 

Vervoer ter plaatse

Wie de beschreven trektocht wil maken, kan het beste een hele dag uittrekken om in alle rust vanuit Ventimiglia de Rifugio Allavena te bereiken. Per bus naar San Remo; daar overstappen op de bus naar het bergdorp Triora. Van daaruit in ongeveer vier uur naar de Rif. Allavena. Alternatief: taxi van Ventimiglia naar de per auto bereikbare Rif. Allavena. Vanwege de kosten alleen aan te bevelen voor groepen van bv. 4 personen. 

Beste periode

In de zomer kan het er (mediterraan) heet zijn. De temperatuur in het voorjaar en in de herfst is optimaal, maar vooral in de herfst kan het weer onbestendiger zijn. Vroege sneeuw is niet uitgesloten.

Logies

• Rifugio Franco Allavena (1542 m): in principe het hele jaar open, maar check door de week telefonische op aanwezigheid van de huttenbaas. Tel. +390184241155; mobiel +393474986490, www.rifugioallavena.it
• Albergo Gola di Gouta (1200 m): in principe het hele jaar open, maar na eind september telefonische navraag raadzaam, Tel. +390184241068, mobiel +393355620559.
• Albergo Lago Bin: geriefelijk hotel net buiten Rocchetta Nervina, hele jaar open, Tel. +390184207108. Viertalige website: www.lagobin.com
• Rifugio Alta Via: volgens GTA Führer open van 1 maart tot 31 oktober, maar was op 20 oktober gesloten! Check in de herfst vooraf. Tel. +390184206754.
• Ventimiglia: vele hotels, zoals hotel Sea Gull, gelegen aan een rustig deel van de boulevard. Tel. +390184351726.