Vakantie in het Berchtesgadener Land, Duitsland

Het Berchtesgadener Land is een streek in het zuidoosten van Beieren, omsloten door Oostenrijk en hoge bergkammen. Toegang is mogelijk via het dal van Bad Reichenhall (auto, trein) of via Salzburg. Berchtesgaden zelf is een mooie, kleine stad met een rijke geschiedenis. De Königssee heeft door zijn steile wanden wel iets weg van een fjord; het hoogteverschil met de aan het meer gelegen Watzmann bedraagt bijna 2100 meter!

Een groot deel van het Berchtesgadener Land bestaat uit het Nationalpark Berchtesgaden. Al sinds 1910 wordt de natuur hier beschermd, maar pas in 1978 verkreeg het gebied de status van nationaal park en is het als zodanig door de UNESCO erkend.

Beste periode om Berchtesgadener Land te bezoeken

De inwoners van het Berchtesgadener Land zeggen graag dat zij 365 wandeldagen per jaar kennen. Dat is in zoverre waar, dat in het laaggelegen Klausbachtal, de directe omgeving van de Hintersee en het onderste deel van het Wimbachtal het wandelseizoen niet tot stilstand komt. Zelfs in de sneeuw kun je hier wandelen.

Voor tochten rondom de Königssee en vanaf de Jennerbahn is men echter aangewezen op de periode eind april–midden oktober. In de winter ligt het bootverkeer vaak stil; ook de liften en pendelbussen houden zich aan dit seizoen.

Tip: in het voorjaar en najaar kleurt het landschap in prachtige seizoenskleuren, er zijn niet teveel mensen onderweg en de besneeuwde toppen vormen een prachtig decor. Een prima tijd om eropuit te gaan.

De mooiste wandeltochten

Alhoewel het Berchtesgadener Land voor elk wat wils biedt, is het ideaal voor dagtochten en korte huttentochten, voor groot en voor klein.

Van Königssee naar Fischunkelalm en Röthbachwaterval

Vertrek- en eindpunt: aanlegsteiger bij de Saletalm (620 m). Te bereiken per boot vanaf Schönau am Königssee (ongeveer ½ uur). Let op de tijd van de laatste afvaart!
Duur en hoogteverschil: 2½ uur, 100 m stijgen en dalen.
Karakter: gezinswandeling, ook geschikt voor jonge kinderen. De Fischunkelalm is een heerlijke ouderwetse alm! Geopend half mei t/m half oktober.
Tocht: de boottocht van Schönau naar de Saletalm behoort tot de dingen die je in dit gebied ervaren moét hebben. De meeste bezoekers stappen uit in St. Bartholomä. De Saletalm is een prachtige plek aan de oevers van het meer, daar waar het dal van de Königssee een knik maakt. Het gebied achter de alm biedt toegang tot de Obersee. Achter de Obersee is een keteldal, dat eindigt in de imposante wanden van de Hintere Kragenkopf (2142 m) en de Teufelshorn (2361 m). Einddoel van deze wandeling is de waterval die van deze hellingen omlaag stort, de Röthbachwaterval. De waterval is een mooi eindpunt van de wandeling waarna via dezelfde weg kan worden teruggekeerd. Ervaren wandelaars kunnen het steile pad van de Röthsteig nog verder omhoog volgen, maar met kleine kinderen is dit af te raden.

Meer wandeltochten vind je hier

Omhoog

Met name rondom Berchtesgaden zijn er de nodige liften, waarvan de Jennerbahn de belangrijkste is. Deze heeft een station in Berchtesgaden (dal) en een bij Hinterbrand, het Mittelstation. Bij Hinterbrand is ook een parkeerplaats en een bushalte. Het bergstation, net onder de top van de Jenner, is een geliefd uitgangspunt voor diverse tochten.

Overige activiteiten en bezienswaardigheden

• Watzmann Therme – zwembad en welness op formaat, voor groot en klein. Bergwerkstrasse 54, Berchtesgaden, tel. +49(0)865294640, www.watzmann-therme.de
• Salzbergwerk Berchtesgaden – tijdreis door de oude zoutmijnen van Berchtesgaden. Kleine tentoonstelling en imponerende tocht met treintje, onder meer door de ‘zoutkathedraal’ en langs het ‘spiegelmeer’. Bergwerkstrasse 83, Berchtesgaden, tel. +49(0)865260020, www.salzzeitreise.de
• Königliches Schloss Berchtesgaden – voormalig augustijner klooster, bestuurscentrum van de prins-abt en later slot van de Beierse koninklijke familie. Het kasteel is een absolute aanrader. In het kasteel wordt ook de band duidelijk die er met de plaatselijke bevolking is geweest in de verschillende fases van zijn bestaan. Voor kunstliefhebbers is de collectie schilderijen van de koningen uit het huis Wittelsbach zeer de moeite waard. Rondleidingen door dertig verschillende ruimtes mogelijk. Schlossplatz 2, Berchtesgaden, tel. +49(0)865294798, www.haus-bayern.com
• Dokumentation Obersalzberg – oude hoofdkwartier van Hitler op de Obersalzberg, sinds 1996 eigendom van de deelstaat Beieren. Deze heeft er een documentatiecentrum met grote tentoonstelling ingericht. Onderwerp is niet alleen de band tussen Hitler en de Obersalzberg, maar ook de periode van het nationaalsocialisme in Duitsland in zijn geheel. De tentoonstelling toont meer dan 950 foto’s, documenten en film- en geluidsopnamen. Salzbergstrasse 41, Berchtesgaden, tel. +49(0)8652947960, www.obersalzberg.de
• Kehlsteinhaus (1834m) – vooral bekend als het ‘adelaarsnest’ van Adolf Hitler. Het is gelegen op een graat die leidt naar de top van Hoher Göll, met ruim uitzicht over Beieren – tot 200 kilometer ver. Een bus brengt bezoekers over de uitzonderlijk steile autoweg naar een parkeerplaats. Van daar gaat het verder door een tunnel en uiteindelijk met een lift de laatste 124 meter omhoog. Reserveringen: +49(0)86522029 (bus) en +49(0)86522969 (restaurant). www.berchtesgadener-land.info

Nationalpark Berchtesgaden

Het Nationalpark Berchtesgaden omvat een gebied van meer dan 21.000 hectare. De kernzone beslaat ongeveer tweederde hiervan. Er zijn in deze kernzone geen plaatsen met permanente (dat wil zeggen, door het jaar heen) bewoning.

In het gebied komen meer dan 1,2 miljoen toeristen per jaar. Om die reden probeert het parkbestuur samen met het verkeersbureau de toeristen naar bepaalde vaste plekken te loodsen en zo de druk op andere delen van het park te verminderen. Een uitgebreid wandelpadennet is voorhanden. Verder zijn er informatiecentra over het park, waar bezoekers binnen kunnen lopen voor informatie en brochures. Deze zijn onder andere te vinden op de Kührointalm, bij de Wimbachbrücke en bij Hintersee in het Klausbachtal.

Tip: Er bestaat de mogelijkheid om een ‘ranger’ in te huren – voor heel weinig geld – om een gegidste wandeling te doen. Een absolute aanrader voor iedereen die geïnteresseerd is in de natuur en geologie van het gebied!

Berggidsen in het Berchtesgadener Land

Op www.berchtesgadener-bergfuehrer.de vind je 27 berggidsen met hun programma en contactinformatie. Informeer ook naar mogelijkheden om bijvoorbeeld aan te sluiten bij kleine groepen voor een overschrijding van de Watzmann. Met een berggids op pad gaan is niet alleen veiliger, maar ook leerzamer.

Bergredding

Duitsland: +41(0)86119222
Oostenrijk: 140 en 112

Accommodaties in Berchtesgadener Land

Er zijn vele mogelijkheden om in de nabijheid van of in Berchtesgaden te overnachten. Vijf campings bieden de kampeerder de nodige keuze. Het gebied tussen Bad Reichenhall, Berchtesgaden en Ramsau kent 89 hotels, van eenvoudig tot luxe. Een aanrader in Berchtesgaden is het nieuwe Hotel Edelweiss. Alle luxe en service aanwezig voor een schappelijke prijs. En er zijn natuurlijk talloze pensions.

Je kunt ook uitwijken naar de vele almen en berghutten. De belangrijkste hutten voor wandelaars zijn:

• Kührointhütte (1420 m) – ouderwets gezellige almhut met hippe waard en waardin, die een vrolijke mix van modern en oud weten te scheppen. Ook met kinderen een aanrader. Open: 20 mei t/m 20 oktober. Info: +49(0)1713533369, www.kuehroint.com
• Wimbachgrieshütte (1327 m) – kan heel druk zijn! Eigendom van de natuurvrienden. Open: eind mei–half oktober, afhankelijk van de omstandigheden. Info: +49(0)8657344, www.wimbachgrieshuette.de
• Watzmannhaus (1930 m) – grote hut, vooral gebruikt als uitgangspunt voor de Watzmann. Eerst hut dateert van 1888! Geliefd bij cursus- en opleidingsgroepen. Eigendom Duitse alpenvereniging. Open: 11 mei–half oktober, afhankelijk van omstandigheden. Info: +49(0)8652964222, www.davplus.de/watzmannhaus
• Carl-von-Stahl-Haus (1736 m) – grote hut, net in handen van nieuwe, jonge waard en waardin. Ondanks het formaat en de makkelijke bereikbaarheid (ongeveer driekwartier vanaf de lift van de Jennerbahn) een symphatieke hut met onuitputtelijke mogelijkheden voor wandelingen. In de winter ook geliefd bij toerskiërs. Open: hele jaar m.u.v. kerstavond en kerstdagen (informeren!). Info: +49(0)86522752, www.carl-von-stahl-haus.com

Voordeelpas

Bij overnachting in het dal krijg je een Gästekarte (gastenkaart) voor het gebied Berchtesgaden–Königssee–Ramsau. Deze kaart biedt korting op de parkeerplaats en maakt het mogelijk om met bijna alle lokale bussen gratis mee te rijden. Ook voor de zwembaden, musea en meeste liften biedt de kaart korting. De kaart is echter alleen geldig op de dagen direct volgend op de overnachting in het dal. Maak dus niet de fout de auto achter te laten op de parkeerplaats met de kortingskaart en dan in de hut te overnachten. Je zult beneden komen en een bon op de ruit vinden. Misschien is er inmiddels een oplossing voor dit probleem, maar informeer vooraf. In elk geval functioneert de kaart prima als je dagtochten maakt.

Vervoer

• Trein: tussen Bad Reichenhall en Berchtesgaden, beide goede uitgangspunten voor wandelingen. Via station Freilassing is er een treinverbinding met Salzburg. 
• Bootverbinding Königssee: van Schönau am Königssee varen eind april–midden oktober boten naar St. Bartholomä en de Saletalm aan de Obersee. Dit zijn uitstekende startpunten voor wandelingen.
• Bussen: regelmatige verbinding tussen Ramsau, de Wimbachbrücke en Berchtesgaden. Er zijn ook pendelbussen in het Klausbachtal, die de hele dag tussen het begin- en het eindpunt van het dal rijden.

Meer informatie over het Berchtesgadener Land

• www.nationalpark-berchtesgaden.de – informatieve site over het nationale park.
• www.berchtesgadener-land.com – website van de dienst voor toerisme, tel. +49(0)1805865200
• www.koenigssee.com – toeristische info Schönau am Königssee, incl. vaartijden van de boten.

Kaarten

• Landesamt für Vermessung und Geoinformation Bayern: UK 25-1 Nationalpark Berchtesgaden, 1:25.000. Gedetailleerde kaart, met goede weergave van het landschap en gps-grid over het landschap. Veel extra informatie!
• OeAV Alpenvereinskarte BY22 Berchtesgaden & Untersberg, 1:25.000. Voor de basis is gebruik gemaakt van dezelfde ondergrond als de kaart van het Nationalpark. Onhandig is dat de OeAV-kaart halverwege de Königssee stopt. Voor de meeste vakantiegangers is daarom de kaart van het Nationalpark Berchtesgaden een betere keus.
• Freytag & Berndt WK D5 Berchtesgaden Bad Reichenhall Königssee,1:25.000. Overzichtelijke kaart, maar grovere weergave van het landschap en het gps-grid zit alleen aan de buitenzijde.

Leestips over Berchtesgadener Land

• Berchtesgadener Land – Die schönsten Tal- und Höhenwanderungen, Heinrich Bauregger, Bergverlag Rother, ISBN 3763342265
• Tourenführer Berchtesgadener Alpen, Mark Zahel, Bruckmann Verlag, ISBN 3765443204
• Die schönsten Hochtouren um Berchtesgaden, Werner Mittelmeier, Verlag Anton Plenk, ISBN 9783927957053
• Wochenendtouren Bayerische Alpen (mit angrenzendem Tirol), Fransziska Baumann und Antje Sommer, Bergverlag Rother, ISBN 9783763330614
• Berchtesgadener Land. Geschichte, Täler und Ortschaften. Menschen und Brauchtum. Berge und Seen, Albert Hirschbichler, Verlag Anton Plenk, ISBN 3927957283
• Das höchste Leben. Almwirtschaft im Berchtesgadener Land, Tatjana Reeg, Verlag Nationalpark Berchtesgaden, ISBN 4101530001270
• Schloss Berchtesgaden, Max Oppel, Hirmer Verlag, München, 2001. Verkrijgbaar in het slot.
• Adlerblick vom Kehlsteinhaus, Anton Plenk, Verlag Anton Plenk, ISBN 3927957739
• 'Berchtesgaden en Konigssee', Mark van Hattem in Bergen Magazine 2 2012

Laatst bijgewerkt mei 2012