Wandelen in het oude koninkrijk Matarraña, Spanje

Van de oude, ommuurde stadjes in de Matarraña is de Reconquista, de herovering van Spanje op de Moren, nog duidelijk af te lezen. Ze lenen zich voor mooie wandelingen, evenals de ruwe, bergachtige streek zelf. De Matarraña ligt in de provincie Teruel, in het grensgebied van Catalonië, Aragón en Pais Valenciana. Je loopt er in imponerende berglandschappen met rivierdalen, kloven en rotsformaties, maar ook door een karakteristiek mediterraan cultuurlandschap met olijfbomen, akkers, weiden, wijnranken, amandel- en fruitbomen. Tekst en foto's: Jan Erik Burger Uit: Op lemen voeten 2008-1

CalaceiteAls de zon schijnt, vloeit in het stadje Calaceite de gouden kleur van de stenen muren samen met de bruingrijze daken. Toen koning Alfonso II in 1169 de verovering van de Matarraña voltooid had, kwam het onder de rechtsmacht van de Orde van Calatrava. Een mooie stadswandeling begint bij het Monumento al Olivo. De olijventeelt was van oudsher van grote economische en culturele betekenis. De Calle Mayor loopt uit op het oude Plaza del Ayuntamiento, tegenwoordig Plaza de España, met zijn artistieke arcades en overdekte toegangspoorten. De imponerende 17de eeuwse voorgevel van het Casa Consistorial (raadhuis) eist alle aandacht op. We lopen de straat omhoog tot aan de Iglesia de la Asunción. De kerk wordt beheerst door de grote barokke voorgevel en de prachtige klokkentoren. Iets verder staat het gotische Casa de la Justicia (gerechtsgebouw). De Calle Maella, omzoomd door verschillende barokke gebouwen, komt uit op de Capilla-portal del Pilar, een unieke kapelpoort uit de 18de eeuw.De Parissal In het hoogste deel van het massief van los Puertos de Beceite (de bergpassen van Beceite), vormen de ravijnen van Millers en die van Casetes Velles het begin van de Río Matarraña, een zijrivier van de Ebro. De rivier snijdt kort na zijn oorsprong dwars door de bergen: les Estrets del Parrisal (de engten van het Parrisal). In de Rio Matarraña vinden we een bijzondere fauna met rivierkreeftjes, forellen en otters. Het water van de rivier dankt zijn kristallen helderheid aan het massief, dat het water filtreert en mineraliseert. Vanaf de 17de eeuw tot aan het begin van de 20ste eeuw werden er vele papierfabrieken gebouwd, waar schrijf- en tekenpapier werd gemaakt. Inmiddels is een aantal fabrieken gerestaureerd die nu dienst doen als hotel (Solfa, Font del Pas), restaurant (Racó del Tosca) en expositieruimte (La Antigua Fábrica Noguera).DoorzettingsvermogenDe complete tocht door de Parissal vraagt fitheid en doorzettingsvermogen. De afdaling naar de Rio Matarraña is pittig. De stroom slingert zich tussen tientallen meters hoge rotsen. Eerst denk je nog droge voeten te houden door van de ene gladde rots op de andere te springen. Op andere plaatsen wordt de doorgang door machtige wortelsytemen versperd. De tocht vordert maar moeizaam tot je op een punt, waar de rivier zich door een nauwe kloof naar beneden stort. De echte durfallen wagen zich natuurlijk aan canyoning, voor gewone stervelingen is er een via ferrata. Die oogt imponerend, maar de klim omhoog is bijna een makkie. Na de afdaling aan de andere kant is het leed geleden, al duurt het nog een uur of twee eer je de uitlopers van de bewoonde wereld bereikt.Meer informatie:VervoerVliegen naar Barcelona (vele budgetmogelijkheden). Van hier vertrekt elk half uur een trein naar station Barcelona Sants. Van Sants rijdt twee maal per dag een lijnbus naar Alcañiz.RouteDe bergetappes zijn stevig. Het beste seizoen is april/mei en juni en september- half november. Het klimaat is ruig, heet in de zomer en koud in de winter. Het winterweer is stabieler dan in Nederland. In principe kan er ook dan prima gewandeld worden. De maanden juli en augustus zijn minder geschikt.Kaarten en gidsen De beste suggestie is de (Spaanstalige) gids van de GR 8 inclusief het bijbehorende kaartenpakket. De gids besteedt veel aandacht aan landschap, cultuur en geschiedenis. Voor het overzicht Michelin 1:400.000.