Eerste beklimming Gasherbrum I
Op 5 juli 1958 bereikten Pete Schoening en Andy Kaufman als eerste mensen in de geschiedenis de top van de Gasherbrum I. De top is met 8080m één van de hoogste plekken op aarde. Samen met vijf andere toppen maakt hij deel uit van het Gasherbrummassief in Pakistan, wat weer onderdeel is van het grotere Karakorum. De Gasherbrum I, of Hidden Peak, zoals hij wordt genoemd vanwege zijn afgelegen locatie, is pas relatief laat beklommen. Veel ontdekkingsreizigers gaven de voorkeur aan andere toppen in de regio, waaronder de Mount Everest in het verderop gelegen Himalayagebergte. De expeditieleden van begin 20ste eeuw hielden zich niet bezig met de op 10 na hoogste berg van de wereld.
Eerste pogingen
Vlak voor het begin van de Tweede Wereldoorlog zijn meerdere pogingen gedaan om de top te bereiken. In 1934 probeerde een grote internationale expeditie onder leiding van professor Dyhrenfurth zich een weg naar boven te banen via de zuidoostelijke richel. Door slecht weer en een slechte voorbereiding kwamen zij uiteindelijk niet hoger dan ongeveer 6300m. In 1936 werd een nieuwe poging ondernomen, dit keer onder leiding van de Fransman De Segogne. Nadat zijn team een hoogte had bereikt van 6900m kwamen Segogne en zijn mannen vast te zitten in een sneeuwstorm en moeten ze hun poging staken.
Een nieuwe uitdaging
Tijdens de Tweede Wereldoorlog lagen de expedities even stil maar kort daarna, aan het begin van de jaren 50, gingen de reizen verder. De Mount Everest stond natuurlijk bovenaan het lijstje en op 29 mei 1953 stonden Edmund Hilary en Sherpa Tenzing als eerste mensen op het hoogste puntje van de wereld. Hierna keek men opnieuw naar de Hidden Peak voor een volgende uitdaging.
Het team van ‘58
In mei 1958 begon een team van Amerikanen en Pakistanen aan de lange tocht naar boven. Onder hen de ervaren bergbeklimmers Pete Schoening en Nick Clinch en diverse nieuwelingen, waaronder Andy Kauffman, Bob Swift, Tom Nevison, Gil Roberts, Dick Irvin en Thomas McCormack. De expeditieleden kregen pas in februari toestemming voor de reis, waardoor de rest van het voorjaar plotseling in het teken stond van een haastige voorbereiding. Alles kwam net goed: luchtbedden, winddichte pakken en de volledige voedselvoorraad gingen met de allerlaatste boot mee naar Pakistan.
De tocht omhoog
Op 28 mei 1958 verliet de expeditie het hoogste bewoonde stadje, Askole, en begon de weg naar boven. Onderweg naar de top kreeg het team te maken met slecht weer en zaten de expeditieleden meerdere dagen vast ter hoogte van bijna 6800m. Hun bepakking raakte hierbij volledig ingesneeuwd; hoog op de berg werd kostbare energie verspild aan het uitgraven van de bagage. Meerdere leden van het team werden ziek en moesten rust nemen, waardoor uiteindelijk slechts twee expeditieleden de top bereikten.
De top bereikt
Schoening en Kaufman begonnen in de vroege morgen van 5 juli 1958 aan het laatste zware stuk naar de top. Vanuit een lager gelegen kamp bekeken de overige expeditieleden de voortgang van de twee met een verrekijker. In de loop van de middag, tegen een uur of drie ‘s, kwamen de mannen aan op de besneeuwde piek. Nadat ze hier ongeveer een uur verbleven begonnen ze aan de afdaling en omdat de berg daarna verdween in de wolken werd besloten om geen nieuwe pogingte ondernemen. Het team was dus succesvol en Schoening en Kaufman gingen de geschiedenis in als eerste mensen op de Gasherbrum I.
A Walk in the Sky
A Walk in the Sky: Climbing Hidden Peak is een ooggetuigenverslag van Nicholas Clinch over het bedwingen van Gasherbrum I. Het avontuur van de expeditieleden wordt in dit boek op zeer fraaie wijze beschreven. Met mooie foto’s en boeiende memoires komt het verhaal van de beklimming tot leven.
Meer verhalen over eerste beklimmingen vind je hier.