Snowfarming, oude sneeuw op nieuwe pistes
Sneeuw staat nou niet bepaald bekend als een materiaal dat voor de eeuwigheid bestemd is. ’s Zomers smelt het immers als… ja, sneeuw voor de zon. Toch lijkt het erop dat er een trend gaande is waarin wintersportgebieden oude sneeuw bewaren, om er in de volgende winter weer een skipiste van te kunnen maken.
Op steeds meer plekken wordt ’s winters sneeuw verzameld en bewaard voor het najaar daarop. Zo zijn wintersportgebieden er zeker van dat ze aan het begin van het komende seizoen een beetje sneeuw op hun pistes kunnen leggen, of bijvoorbeeld op de langlaufloipes. Volgens velen is deze snowfarming een veel milieuvriendelijkere oplossing voor sneeuwtekorten dan de energie en water slurpende sneeuwkanonnen die je op veel pistes tegenkomt.
Afgedekte bergen sneeuw in de zomer
In het Zwitserse Davos zijn ze al een jaar of tien bezig met snowfarming en inmiddels is er getest met verschillende technieken om de sneeuw de warme zomer door te helpen. Daar wordt de sneeuw verzameld en op grote bergen gegooid, en daarna afgedekt met een dikke laag zaagsel uit de houtindustrie. Daar gaan weer grote zeilen overheen, zodat het geheel is beschermd tegen regen. Door de grote hoeveelheid sneeuw op één berg, houdt de sneeuw zichzelf als het ware koud, terwijl de buitenlaag goed beschermd wordt. Na een aantal jaren experimenteren blijkt dat er aan het eind van de zomer meestal slechts twintig procent van de sneeuw gesmolten is.
Op andere plekken wordt aan snowfarming gedaan. Daarbij worden de bergen sneeuw vooral afgedekt met dikke kunststof platen die isolerend werken. Dat wordt vervolgens ook afgedekt met zeilen. Op die manier kunnen grote hoeveelheden sneeuw bewaard blijven, zodat die aan het begin van het wintersportseizoen kunnen worden uitgereden over de pistes. Op de Resterhöhe bij het Oostenrijkse Kitzbühel wordt er al jarenlang op deze manier gewerkt waardoor het skigebied regelmatig een van de eerste niet-gletsjerskigebieden is die een piste kan openen.
Snowfarming de toekomst?
De verwachtingen van snowfarming zijn hooggespannen. Uit verschillende onderzoeken is gebleken dat snowfarming een relatief lage milieubelasting heeft, veel minder dan de traditionele sneeuwkanonnen. Daarnaast kan snowfarming een goede oplossing zijn voor sneeuwtekorten aan het begin van het seizoen, als de temperaturen nog te hoog zijn om sneeuwkanonnen effectief in te zetten, én het scheelt een hoop water en energie. Ook kan de techniek van snowfarming helpen bij het beschermen van gletsjers tegen de klimaatverandering. Maar of snowfarming ooit de sneeuwkanonnen helemaal zal kunnen vervangen is de vraag. Uit onderzoek blijkt dat de sneeuw die met snowfarming het beste resultaat oplevert, compacte sneeuw is. En die komt het meest uit… sneeuwkanonnen.
Snowfarming is ook niet helemaal zonder controverse. Hoewel skigebieden die aan snowfarming doen het presenteren als een relatief duurzame manier om ‘kunstsneeuw’ te maken, zijn er vanuit ecologisch opzicht zeker grote nadelen aan snowfarming. Onder de compacte berg sneeuw van een sneeuwdepot groeit -haast vanzelfsprekend- helemaal niks meer. Geen planten, maar uit een onderzoek in Zwitserland bleek ook dat veel micro-organismen in de bodem verdwijnen. Na anderhalf jaar onder een sneeuwdepot, leefden er vrijwel alleen nog micro-organismen die in een extreem zuurstofarme omgeving kunnen overleven en nadat het sneeuwdepot verplaatst was, duurde het extreem lang voordat de bodem hersteld was.
Snowfarming kan (nog) niet op grote schaal plaatsvinden. Verwacht dus geen grote uitgebreide piste waar je naar hartenlust naar beneden kan glijden, zeker niet aan het begin van het wintersportseizoen. De pistes die in november al dankzij snowfarming worden geopend, zijn vaak nog smalle linten over de almen. Omdat de capaciteit daarvan beperkt is, zijn deze ‘pistes’ vaak met name bedoeld voor (semi-)professionele teams die hun eerste openluchttrainingen willen afwerken. De ‘gewone’ wintersporter kan beter nog even wachten tot er een serieus pak sneeuw is gevallen.
