Laugavegur: Huttentocht in IJsland

IJsland is betoverend. Het vulkanische eiland is desolaat. Er zijn gletsjers, woestijnen van vulkanische as en hete bronnen waarin je kunt baden. Tijdens de trek van Skogár naar Landmannalaugar ervaar je dit alles en meer.  

Skógar

Skógar is vanuit Reyjavik te bereiken via de bus of auto, het kleine plaatsje ligt aan de ringweg langs de kust. Skógar ligt een kilometer van de ijsmassa van de Eyjafjallajökul gletsjer. Het smeltwater van deze gletsjer zorgt voor de bekendste plek van de plaats: de Skogafoss, een waterval met 62 meter hoogteverschil. Volgens een legende heeft een van de pioniers die Ijsland in de middeleeuwen koloniseerden, na de Vikingen natuurlijk, een kist met kostbaarheden achter de waterval verborgen. Je kunt een kijkje nemen achter het watergordijn, en - wie weet - rijk terugkomen. Verder is er een museum in het dorp dat een bezoek waard is. Het Skógar Folk Museum heeft binnen veel informatie over de geschiedenis van de eerste bewoners (na de Vikingen). Buiten zijn een van de eerste huizen die in IJsland werden gebouwd nagemaakt. Voor overnachtingen zijn er hotels en je kunt voor de waterval kamperen. 

Skógar – Fimmvörduháls 14 km - 6 uur – 1.050 meter klimmen

Voor dit stuk bestaan twee varianten. Je kunt het algemene, veel betreden pad kiezen, of lopen langs de stroom die Skogafoss voedt. Vanaf de brug is het pad hetzelfde. Langs de stroom is het pad moeilijker, maar zie je allerlei mooie, kleinere watervallen. Op de lastige stukken zijn touwen of kettingen aangebracht voor wat houvast. Na de brug over de stroom is het flink klimmen.

De inspanning wordt beloond met een mooi uitzicht. Links op de kam zie je, bij helder weer, aan je linkerhand de berghut Fimmvörduháls die 600 meter naar ten westen van het wandelpad ligt. Je kunt in Reykjavik de sleutel van de hut ophalen bij de organisatie die de hut in beheer heeft. In de drukste periode is het aan te raden te reserveren, om zo zeker te zijn van een slaapplaats. Water maak je in de hut door sneeuw te smelten. Bij mist is het pad makkelijk te missen dus let op een zijpad als je in de buurt bent. Geniet van je verblijf op de kam, je loopt niet elke dag tussen twee gletsjers door!

Links ligt de Eyjafjallajökul en rechts de veel grotere Myrdalsjökull gletsjer. Als je onderweg uitgebreid wil fotograferen of het rustig aan wil doen kun je in de hut overnachten. Als je tijdig op pad bent gegaan en een goede conditie hebt, kun je ervoor kiezen om door te lopen naar Pörsmork, dat wordt wel een pittige wandeldag, vooral door de rugzak met proviand (als je kampeert des te meer). 

Fimmvörduháls - Pörsmork 9/12 km – 3/4 uur – 100 m klimmen en 950 m dalen

Vanaf de kam is het afdalen naar het dal. In de zomer is het makkelijk te doen. Vroeg of laat in het seizoen, kan de afdaling door sneeuwvelden en een ijslaagje op de rotsen lastig zijn.  Antislipzolen of stijgijzers bieden dan uitkomst. De afdaling is in het begin stijl, maar wordtdaarna steeds makkelijker. De rotsen en sneeuwveldjes maken plaats voor wat plantjes en tenslotte een miniatuurbos, het lijkt een schaalmodel van een echt bos. De dwergberkenbomen lijken qua vorm op bomen, maar qua grootte op struiken. Het IJslandse ‘Pörsmork’ betekent het woud van Thor.  In het dal zijn drie berghutten: Básar, Pörsmork en Húsaldur. De bus naar Reykjavik stopt bij de laatste van de drie, de Húsadalur hut. 

Pörsmork - Emstrur, 15 km, 6-7 uur – 600 m klimmen en 300 m dalen

Vanuit het grasland en de struikachtige bomen loopt de route omhoog. De eerste rivier zonder brug, (Prongá) moet worden overgestoken. En dat betekent dat je een plek moet zoeken om droog te kunnen zitten, en de schoenen moet verwisselen voor sandalen. Het ijskoude water zorgt er in ieder geval voor dat de voeten weer fris zijn. Gelukkig is de volgende rivier (Ljósá) wel voorzien van een brug. De tocht gaat verder richting de gletsjertong van de Entujökul. Bij het naderen van dit ijs is de hut niet ver meer weg. Nog een kleine brug oversteken en dan is de bestemming in zicht.

Emstrur – Álfavatn 15 km 6-7 uur 200 m stijgen, 150 m dalen

Vlakbij de Emstrur-hut, nou ja, 2 kilometer ervandaan, is een mooie, groene kloof die zeer de moeite van het bekijken waard is. Verder leidt het pad naar een zwarte woestijn van vulkanische as en puimsteen. Alles wat hier ligt komt uit de buik van de aarde. Uitbarstingen bliezen as en steenbrokken omhoog, en kwamen hier naar beneden. In deze donkere en koudere versie van de Sahara lijkt het alsof je op een onbewoonde planeet loopt.

Op de route zijn nog wat riviertjes om over te steken. Soms zijn er bruggetjes, soms kun je de oversteek op je schoenen wagen, als je een plek kunt vinden die niet te diep is. Bij andere oversteekplaatsen komt het water tot de knieën, en is opperste concentratie nodig om droog de overkant te bereiken. Het laatste gedeelte loopt min of meer gelijk met een weg voor terreinauto’s. Op een paar kilometer van de hut is er nog een laatste oversteek, en dan is het reisdoel gehaald.

Álfavatn - Hrafntinnusker 12 km, 4-5 uur- 500 m stijgen, 50 m dalen

Vanuit Álfavatn is er een mooie excusie te lopen van ongeveer 5 kilometer naar Torfahlaup. Dat is een plek is waar een waterstroom door een vernauwing wordt gedwongen, en voor natuurspektakel zorgt. Als je het pad volg kun je daar - mits de weergoden het toelaten – van mooie vergezichten genieten. Rechts van de route is over een ijskap de de top van een de Háskerdingur te beklimmen.

Het volgende natuurschoon zijn hete bronnen en stromen. Stoomwolken en gesis laten je zien, ruiken en voelen dat de aardkorst hier dun is. Na al het zwart is het verbazend om felgekleurd slib te zien in alle kleuren van de regenboog. Van helder geel en felgroen tot knalblauw. Zwaveldampen en borrelend water zijn een bijzondere natuurattractie. Neem de tijd om deze wonderen der natuur te ontdekken en de kleuren in je op te nemen. In de zomer wordt het in IJsland nauwelijks donker, het schemert alleen een beetje. Hierdoor kun je ervoor kiezen om door te lopen naar Landmannalaugar. Qua tijd is het zeker te doen, als je fit bent. Je haasten in deze buitengewone omgeving is echter zonde. Juist in de kleine dingen zit zoveel schoonheid. De bronnen, de stroompjes, de planten en de rotsformaties zijn het waard om uitgebreid te bekijken en te fotograferen.

Voor de hut Hrafntinnusker komen de eerste rhyoliet rotsen in beeld. De hut heeft basisvoorzieningen en een apart toilet buiten. Er zijn geen douches in de hut. Je kunt ervoor kiezen om door te lopen naar Landmannalaugar. 

Hrafntinnusker – Landmannalaugar 12 km - 4-5 uur 150 m klimmen en 600 m dalen

Het laatste deel van het pad is zeker niet de minste mooie. Na een afdaling door sneeuwvelden loop je door vlaktes met obsidiaan. Obsidiaan is vulkanisch glas. Obsidiaan ontstaat wanneer zand door lava smelt en in glas verandert. Overal glinstert het zwarte steen. De Azteken in Zuid Amerika maakten hun wapens van dit materiaal. Voor mensen die hier met een terreinauto begeven, betekent het nogal eens een lekke band. Voor ons wandelaars zijn de fonkelende stenen een lust voor het oog. Je loopt hier over een enorme vlakte halfedelstenen. Het pad vervolgend, hoor je een gefluit, alsof er een reuzenfluitketel van het vuur moet worden gehaald. De geiser Stóriver maakt dit geluid.

Het pad gaat verder over rhyoliet rotsen, die bij goed weer fantastische rode kleuren hebben. De rosten zijn iconisch voor IJsland, er is geen fotoboek van het land waar deze formaties niet in voorkomen. Het laatste stuk van het wandelpad volgt lavastromen, naar de vallei waar de hut is gelegen.

Landmannalaugar

Landmannalaugar is de grootste hut op de route, en wordt niet alleen door wandelaars gebruikt. IJslanders maken ook in grote getalen gebruik van berghut. Ze rijden hier in hun met terreinauto’s met snorkels naar toe. Buiten staan barbecue plaatsen, waar geroosterd vlees met bier, vrienden en buiten zijn de ingrediënten van een feestje vormen.Na een week teren op instant maaltijden zou je bij het ruiken van het vlees bijna om een stukje gaan bedelen. Gelukkig kun je ook wat eten kopen: in een van de twee groene bussen die voor de hut staat is een winkel gevestigd. In de andere bus is een café ondergebracht.

Behalve het prachtige landschap zijn de hete baden de grote aantrekkingskracht van deze plek. Er zijn vanuit de hut houten vlonders naar de baden toe. Kokende stromen mengen zich met koude en zorgen voor een aangename, zij het fluctuerende temperatuur van het water. In het water is het gezellig en heerlijk bijkomen van de tocht. In het rustmoment kun je mentaal instellen op het verlaten van deze plek en bedenken wat je die avond gaat eten. De weg terug is een avontuur. Bussen van aan naar deze bestemming zijn amfibische voertuigen, met grote terreinbanden en snorkels. Terug naar de ringweg steken deze stoere bussen verschillende rivieren over. De nauwe weg met hoge rotswanden, kolkende rivieren, en scherpe bochten is een belevenis. 

Bergwijzer

De trektocht door de bergen is te lopen van hut naar hut. Je kunt in de hutten verblijven of er kamperen.  De route kan in beide richtingen worden gelopen, afhankelijk van je voorkeur en reisschema. Skógar ligt in het zuid-westen van IJsland, langs de ringweg. Het is met de bus te bereiken in ongeveer 3 uur vanaf Reykjavik. Het is een kleine plaats met een hotel een een camping. Het ligt op ongeveer een kilometer van de Eyjafjallajökul gletsjer. Landmannalaugar eveneens met de bus vanuit Reykjavik te bereiken, al moet je overstappen op een speciale bus voor het laatste gedeelte.

Voor de tocht heb je een kaart  (in een waterdichte hoes) en een kompas nodig, eten voor onderweg (dus voor 6 dagen!) en voor zowel kampeerders als degenen die in hutten verblijven is een brandertje en een pan aan te raden. Het kan in de hutten namelijk druk zijn. Begin en eind van het seizoen zijn anti-slipzolen handig. Neem kleding in lagen mee, in een dag kan het klimaat variëren van tropisch tot arctisch. Begin zomer kan er nog flink wat sneeuw vallen. Voor het oversteken van rivieren zijn sandalen of waterschoenen nodig. Wandelstokken helpen tijdens het wandelen en het oversteken van stromend water. Steek niet op blote voeten het water over. Een EHBO-set, fluitje en hoofdlampje moet je meenemen, eventueel een GPS. In het hoogseizoen kan het erg druk zijn. De trek is de meest populaire van IJsland. Reserveren is in deze periode aan te raden. 

Beste Periode                                                                                                                                                                                                                                   

Half juni/juli - tot midden september. Begin juli ligt er nog sneeuw op de passen en is de tocht daarom moeilijker. In het begin en eind van het seizoen is het rustiger, in het hoogseizoen kan het druk zijn. Soms zijn de hutten al volgeboekt. 

Vervoer

Skógar is goed te bereiken met de auto en met de bus, zie het schema op de site. 
http://www.nat.is/re/bus_stop_re_skogar.htm                             
Of deze routeplanner: https://www.straeto.is                                                                                                                                                                             

Vervoer naar Landmannalaugar:                                                                                                                           
https://www.re.is
http://trex.is 
http://sternatravel.com

De routes
Vanuit Skógar kan een dagtocht of een tweedaagse tocht naar Pörsmork worden gelopen of omgekeerd. Het is ook mogelijk om door te lopen naar Landmannalaugar: een tocht van 5 tot 6 dagen.

Slapen
In Skógar kun je verblijven in een hotel of op de camping (ongeveer 8 euro[D4] ). Hotels zijn er in verschillende prijsklassen van boven de 200 tot rond de 30 euro. Hotel Skógar (www.hotelskogar.is) is het duurste. Het hostel Farfuglaheimilið Skógar is het goedkoopst (www.hostel.is).
In Landmannalaugar in de hut en op de kampeerplaats ervoor. Reserveren bij Ferðafélag Íslands (http://www.fi.is)
De hutten kosten ongeveer 35 euro, kamperen is ongeveer 11 euro. Wildkamperen is niet toegestaan.

Kaarten
Landmaelingar kaart: Pörsmork-Landmannalaugar 1:100.000 € 17,95
Sérkort 4: Landmannalaugar – Þórsmörk – Fjallabak (New revised edition), Mál og Menning, 1:100.000/1:50.000, € 19,50

Meer weten?
Weer, aardbevingen en vulkaanuitbarstingen:
www.vedur.is
Waterstanden rivieren en wegcondities:
http://www.road.is
De hutten in Fimmvörduskáli en Básar: www.utivist.is. In hun kantoor in Reykjavik kun je (tegen borg) de sleutel van de hut halen. Utivist organiseert ook reizen en degenen die bij hun boeken krijgen voorrang in de hut: de hutten kunnen volgeboekt zijn in het hoogseizoen.
De hutten Pórsmork, twee in Emstrur, Álftavan, Hrafntinnusker en Landmannalaugar zijn te boeken op http://www.fi.is

foto's: Cees Schaap