De eerste bergbeklimming van Jan Vanhees
Jan Vanhees, ondertussen 58 jaar, is dan wel de eerste Vlaamse berggids, hij woont nog steeds met zijn vrouw Lut Vivijs in “le plat pays qui est le mien”. Zowat de helft van het jaar is hij wel ergens op de wereldbol onderweg. Zo’n 25 jaar geleden zette hij, met zijn berggidsenbureau Namaste Mountainguides, begeleide bergsport op de kaart in Vlaanderen. Zijn leven is ook nu nog een mix van lesgeven over rotsklimmen, opleiden aan de sportuniversiteit Leuven, zijn berggidsenbureau runnen, zelf klimmen, diepzeeduiken en de wereld verkennen en samen met de andere gidsen van het team de klanten begeleiden. Bergsport is passie, voor hem betekent het leven.
www.namaste-mountainguides.com
Wat herinner je je nog van je eerste beklimming?
Dagenlang pijnlijke ribben. Na mijn eerste korte inloopbeklimming gingen we voor de noordwand van de Lenzspitse. Achteraf bekeken wel een gedurfde keuze. Tijdens de afdaling zocht ik, als berggroentje, steun aan een grote blijkbaar loszittende rotsblok die in minder dan geen tijd over mij heen rolde. Een goed afgelopen leerschool, al kon het ook anders uitgedraaid zijn.
Wat is de meest markante beklimming?
De aaneenschakeling van twee echt grote meerdaagse beklimmingen. We klommen de Direct Américaine + klassieke westwand op de Petit Dru met een prachtig arendsnest als bivak, onmiddellijk gevolgd door de integrale overschrijding van de Peutereygraat, de langste graatoverschrijding van de Alpen. Dit alles op 6 dagen tijd. We dronken smeltwater dat over de opgewarmde rotsen naar beneden liep want onze drinkfles waren we onderweg kwijt gespeeld.
Met wie ga je meestal de bergen in?
Nu uiteraard veel met klanten maar als amateur meestal met vrouwtje Lut Vivijs, zelf ook klimmer in hart en nieren. We kennen elkaar door en door en dat heeft zo zijn voordelen. Lut bekommert zich om de voorbereiding, ziet niet op tegen een zware rugzak en spoort graag in de aanloop.
Ikzelf kan vrij zorgeloos voorklimmen en neem het meer geëngageerde werk voor mijn rekening. Het resultaat is veilig klimmen tegen een strak tempo.
Wat vind je het leukste aan bergbeklimmen?
Ik heb een grote drang naar eenvoud, vrijheid en ontdekking. Wij leven in een maatschappij waarin ons veel wordt voorgekauwd maar in de bergen ben je je eigen baas en neem je alle beslissingen zelf. Klimmen koppelen we dikwijls aan reizen en het opzoeken van nieuwe culturen en volkeren en natuur.
Wat vind je het moeilijkste aan bergbeklimmen?
Ik vind er eigenlijk niets iets “moeilijk” aan. Minder evident zijn natuurlijk plots opduikend noodweer, zware fysieke inspanningen, weinig comfort, … Toch hoort het er allemaal bij. Er zonder zou de intense beleving snel plaats maken voor “dagdagelijkse” ervaringen. Geef mij af en toe maar iets pittigs.
Wat is je grootste bergprestatie geweest tot nu toe?
Is maar te zien hoe je ‘prestatie’ bekijkt. Veilig terug beneden komen is de grootste prestatie van elke bergbeklimmer. Het klimverhaal stopt niet op de top. Ook professioneel is me dat al 25 jaar gelukt.
Rekening willen houden met je klimpartner en zonder rancunes een plan vervangen door een meer aangepast project lijkt mij ook een grote uitdaging. In onze prestatiegedreven maatschappij is zo’n beslissing nemen niet gemakkelijk.
Hoe motiveer je jezelf om op moeilijke momenten door te gaan?
Stoppen is geen optie wanneer je halfweg bent in een beklimming. Er rest wel genoeg overlevingsdrang om tot het einde verder te vechten. Je kiest de beklimming zelf en weet dus waaraan je begint. Een consequente aanpak doet nadien de rest.
Waardoor is de liefde voor de bergen en het klimmen ontstaan?
Misschien door de drang naar zelfstandig beslissingen nemen. Wellicht ook door het intense samenzijn met je klimpartner(s). Zelfs als berggids kan ik de symbiose met mijn klanten erg op prijs stellen. Klimmen beheerst mijn hele leven in positieve zin, een leven zonder klimmen kan ik mij echt niet voorstellen. Misschien was het wel anders gedraaid als ik eerst was beginnen diepzeeduiken.
Wie is je voorbeeld en waarom?
Ik heb al heel mijn leven klimmers en avonturiers die baanbrekend werk leveren en het pad voor anderen openen gerespecteerd. Ook vandaag nog plaats ik ze graag in de kijker, kijk maar op mij Facebookpagina. Het is vandaag mijn manier om hun respect te geven. Daarnaast zijn de grensverleggende uitdagingen die de bergsport mij geeft sterk genoeg om me te drijven in wat ik graag doe.
Een bijzondere of onbekende wandel/bergtrip?
Vulkanen oefenen op dit moment een speciale aantrekkingskracht op mij uit. Zij laten de enorme kracht van de natuur duidelijk voelen. Een aanrader is ook in elk land waar je komt de hoogste berg opgaan, zeker wanneer die in een nationaal park ligt en de dieren je gezelschap kunnen houden.
Heb je wel eens enge of speciale dingen meegemaakt in de bergen?
In de Swatvallei in Pakistan, het ex-bolwerk van de Taliban, kregen Hans (Lanters), Lut en ikzelf gewapende politiebegeleiding naar het basiskamp. De agent bleef er slapen in een takkenhutje tot we de Falaksher beklommen hadden.
Net ervoor confronteerde de plaatselijke politie ons met een aantal ruig uitziende kerels met nogal wat op hun kerfstok. Op het “crimeboard” stonden meerdere moorden, verkrachtingen, geweldplegingen, … Het lijstje was helemaal niet zo fraai.
Heb je nog een laatste tip?
Laat natuur en bergen je leidraad zijn, dan kan het niet meer stuk.
