ViaBerna, de eerste Leading Quality Trail van Zwitserland

De ViaBerna is 300 kilometer lang en loopt in 20 etappes van west naar oost door het kanton Bern. De route heeft een prestigieus keurmerk: Leading Quality Trail – Best of Europe. Hier worden de etappes 15 t/m 19 door het Berner Oberland beschreven, van de Schynige Platte vlak bij Interlaken tot Gadmen. Eiger, Mönch, Jungfrau en Wetterhorn zijn enkele van de beroemde Berner bergen die je onderweg ziet. Omdat het toerisme hier al vroeg begon, overnacht je in enkele historische hotels.

Het hele verhaal van Noes over deze tocht lees je in Bergen Magazine 2 van 2025.

Beschreven tocht

Dag 1: Schynige Platte (1967 m) – Berghaus Männdlenen (2344 m) – Faulhorn (2681 m); 14 km, 4.20 uur, 920 m stijgen, 230 m dalen, T3.
Dag 2: Faulhorn – Wart (2705 m) – Schwarzwaldalp (1454 m); 18,5 km, 5.20 uur, 750 m stijgen, 2050 m dalen, T3.
Dag 3: Schwarzwaldalp – Hotel Rosenlaui (1330 m) – (bus naar Kaltenbrunnen bei Meiringen (1223 m)) – Moorlandschaft – Zwirgi (1091 m) – (gelift naar Meiringen (602 m)) – Hasliberg Reuti (1061 m); 19,5 km, 5.40 uur, 1100 m stijgen, 1000 m dalen, T2.
Dag 4: Hasliberg Reuti – (kabelbaan naar Planplatten (2245 m)) – Engstlenalp (1839 m); 13,5 km, 3.20 uur, 530 m stijgen, 925 m dalen, T3.
Dag 5: Engstlenalp – Sätteli (2116 m) – Tällihütte (1727 m) – Gadmen (1206 m); 12 km, 4.30 uur, 600 m stijgen, 1250 m dalen, T3.

De route

Dag 1: Wilderswil is een dorp op een steenworp van Interlaken. De tandradtrein naar Schynige Platte is aangenaam. Daar begint een afwisselende wandeling die qua natuur steeds ruiger wordt naarmate je de Faulhorn nadert. Als je onderaan de laatste klim naar de Faulhorn staat, zie je een smal zigzagpaadje dat je kunt nemen. De officiële route loopt via het brede pad dat van First komt.

Dag 2: De ViaBerna loopt via de Bachalpsee (of Bachsee, daarover zijn kaartenmakers en toeristenbureaus het niet helemaal eens), First en Grosse Scheidegg en vervolgens naar Schwarzwaldalp. Omdat ik dat stuk al ken en ik meer van eenzaamheid dan van drukte houd, zijn wij achterlangs de Schwarzhorn (2928 m) gewandeld. Een prachtig traject, zonder grote moeilijkheden. Wel is deze route veel alpiener dan de ViaBerna: enkele stukken gaan padloos over rotsachtig terrein, en  er is een smalle traverse over een puinhelling. Toch is deze route nergens moeilijker dan T3. Een echte aanrader. Als er uitzicht is, kun je de Wildgärst beklimmen, ca. 35 minuten naar de top, door steil puin. Bij Scheidegg Oberläger (1950 m) zijn we richting Schwarzwaldalp gewandeld. Ook dit hotel ademt historie, maar ze staan hier met twee benen in het nu, getuige het moderne viersterren-eten.

Kale bergen van gelaagd, brokkelig gesteente zijn het decor van de eerste variant. Foto Nina Weiss

Dag 3: Van Schwarzwaldalp naar Hotel Rosenlaui volgden we de ViaBerna: een mooi pad aan de rechterkant van de beek, met links van de beek en grotendeels uit het zicht de smalle weg door het Rosenlauital. Rosenlaui is verreweg het mooiste hotel van onze 5-daagse ViaBerna. Helaas is het vrijwel altijd volgeboekt en is het zeer moelijk om er te overnachten. Uit ervaring weet ik dat de versgebakken taart hier heel lekker is.

Variant Rosenlauischlucht

Vlakbij Hotel Rosenlaui begint de Rosenlauischlucht, een prachtige kloof, die je kunt bezichtigen mits je een kaartje koopt bij de kiosk. Heel erg mooi: de wandeling door de Schlucht en vervolgens langs de Engelhornhütte naar Schwand (2 mogelijkheden: voorbij de hut het eerste of het tweede pad linksaf nemen). Je wandelt dan vlak onder de Engelhörner door en dat is echt geweldig. Omdat ik die route al gedaan had, kozen wij voor de variant via de Chaltenbrunnen Hochmoorweg.

Variant Chaltenbrunnen Hochmoorweg

Wij namen bij Rosenlaui de bus naar Kaltenbrunnen en deden vervolgens route 375, de Chaltenbrunnen Hochmoorweg, die 14 km lang is, met 880 meter stijgen en 1100 m dalen. Bij Zwirgi kom je weer op route 38, de ViaBerna. Wij liftten vanaf Bärgsboden naar Meiringen, omdat de dag wel erg lang wordt wanneer je alles te voet doet. Van Meiringen volgden we de ViaBerna naar Hasliberg Reuti. Overnachten in Meiringen kan echter ook, of per OV naar Hasliberg Reuti. Het traject over het hoogveen was lieflijk en de moeite waard. De ViaBerna komt langs de Reichenbachfall, maar ik ben daar al eens geweest en heb hem deze keer overgeslagen. Dat is de plek waar detective Sherlock Holmes door zijn aartsvijand professor Moriarty in de diepte geduwd wordt en sterft, aldus het verhaal van Conan Doyle. Van Meiringen is het een aagename wandeling naar Hasliberg Reuti. Hasliberg is langgerekt en bestaat uit een aantal subdorpen. Let dus goed op wanneer je met het OV gaat, dat je in het juiste dorp uitstapt. Hotel Panorama was een deceptie: een immens skihotel waar gezelligheid niet echt voorop stond.

. Wandelaars moeten in het kwetsbare hoogveen van natuurgebied Chaltenbrunnen-Wandelalp op de paden blijven, maar dat geldt niet voor koeien. Foto Noes Lautier

Dag 4: Omdat er storm en regen voorspeld waren en de etappe van Hasliberg Reuti naar Engstlenalp zeer langs is, namen we de kabelbaan naar Planplatten. Hele etappe: 18,5 km, 7 uur, 1530 m stijgen en 750 m dalen. Vanaf Planplatten is het 13,5 km, 3.20 uur, 530 m stijgen, 925 m dalen. In de routebeschrijving staat dat er een stuk is met zeer smalle, gezekerde passages. Toen we daar eindelijk waren, vonden we het volstrekt ongeloofwaardig dat het hier gevaarlijk zou zijn. Ik vermoed dat er ooit een ongeluk is gebeurd met een mountainbiker, want het pad is daar minstens anderhalve meter breed. Er staat een verbodsbord met een tekeningetje erop van een vallende fietser. Mtb-ers moeten hier afstappen en de fiets duwen. Van Planplatten tot de Balmeregghoren (2255 m) is het prachtig wandelen, met stukken over een brede graat. Op de Balmeregghoren krijg je zicht op het skigebied van Melchsee-Frutt en dat is jammer. Vlak voorbij Tannalp (1974 m) verdwijnt het skigebied uit het zicht en is het weer prachtig wandelen naar Hotel Engstlenalp. Vlak bij het hotel is een kaasmakerij, waar je onder andere kaas kunt kopen.

Het is heerlijk wandelen, nu eens op de graat, maar meestal lager op de berghelling. Foto Noes Lautier

Dag 5: Het pad naar het Sätteli (2116 m) is een genot met uitzicht op een hele rij beroemde bergen, zoals de Scheideggwetterhorn (3360 m), de Wellhorn (3191 m), de Wetterhorn (3690 m), de Mittelhorn (3702 m) en de Rosenhorn (3689 m). De afdaling van het Sätteli naar de Tällihütte (1727 m) is steil en mooi. Vanwege de bouw van een ondergrondse pijpleiding die water vervoert naar het stuwmeer bij de Grimselpass, is er een kabelbaantje van Gadmen tot vlak onder de Tällihütte. Als de benen moe zijn, kun je per kabelbaan afdalen. De Tällihütte is een fijne plek met een mooi terras en een fenomenaal zicht op de Wendenstöcke. Vanaf de hut daal je eerst geleidelijk af, onder de immense wanden van de Wendenstöcke door. Vervolgens gaat het steil bergafwaarts door het bos naar Gadmen. Pas op het allerlaatst heb je asfalt onder de voeten.

lieflijk groen, een goed, maar steil pad en een weids uitzicht. Foto Noes Lautier

Beste periode

Eind juni – eind september, afhankelijk van de sneeuw. Hoogste punt op de ViaBerna: Berghotel Faulhorn (2681 m); op de variant langs de Schwarzhorn is het hoogste punt Wart (2705 m), een pas tussen de Schwarzhorn (2928 m) en de uitzichts-wandelberg Wildgärst (2891 m). De ViaBerna en de beschreven varianten zijn maximaal T3, hier lees je wat dat betekent. 

Vervoer

Alle begin- en eindpunten zijn per OV te bereiken. 

Slapen

• Berghotel Schynige Platte 
• Berghaus Männdlenen
• Berghotel Faulhorn
• Chalet-Hotel Schwarzwaldalp 
• Hotel Rosenlaui. Geweldig hotel, maar vrijwel altijd volgeboekt. 
• Hotel Panorama, Hasliberg Reuti. Groot wintersporthotel bij skilift.
• Hotel Engstlenalp.

Kaarten

Landeskarte der Schweiz (LKS) 150.000: 254T Interlaken (etappes 15, 16); 255T Sustenpass (etappes 17, 18, 19). 
LKS 1:25.000: 1209 Brienz, 1210 Innertkirchen, 1228 Lauterbrunnen, 1229 Grindelwald.

Wanderbuch en Wanderset

Via de website van de ViaBerna kun je het Wanderbuch en/of de Wanderset bestellen. Alle benodigde info staat erin. De Wanderset bestaat uit een mapje met per etappe een kaartje met een korte beschrijving van het desbetreffende traject. Die kaartjes zijn volstrekt ontoereikend om op te navigeren. 

Keurmerk

De ViaBerna heeft het prestigieuze keurmerk ‘Leading Quality Trail – Best of Europe’ (LQT) gekregen. Meer over criteria van dat keurmerk lees je hier.  

De ViaBerna heeft een flinke marge op enkele belangrijke punten van het keurmerk en kreeg op die punten dus een ruime voldoende. Dit geldt voor de hele route, niet slechts voor de etappes 15 t/m 19 die in Bergen Magazine beschreven worden. Enkele voorbeelden: De route loopt slechts 0.3% op wegen met autoverkeer, terwijl dat max. 3% mag zijn. Op een pad naast een weg lopen mag 10% zijn, maar het is 4.6%. De markering is 100% in orde. Wie niet graag met een zware rugzak loopt, kan kiezen voor bagagetransport.

Markering ViaBerna

De ViaBerna loopt via de officiële gemarkeerde wandelpaden en bergwandelpaden van Wanderland Schweiz. Je volgt de gele richtingborden (T1 en T2) en de gele bordjes met wit/rood/witte punt (T3). De blauwe richtingborden met wit/blauw/witte punt vallen buiten het kader van een LQT: die paden zijn te moeilijk. Naast de gangbare, algemene markering staat op cruciale punten het cijfer ‘38’, het routenummer van de ViaBerna.

Schynige Platte

Tussen Wilderswil en Schynige Platte ligt station Breitlauenen, waar de trein even stopt. Het is echt de moeite waard om hier uit te stappen en daarna de volgende trein te nemen. Ik at er ooit heerlijke taart en kocht kaas en worst die op een van de boerderijen vlakbij waren gemaakt. Het stationnetje is zeer sfeervol en ademt de tijden van weleer. 
Schynige Platte betekent ‘lichtende plaat’. Eén kant van het plateau bestaat uit een rotswand van leisteen. Als die wand vochtig is, lijkt hij licht te geven wanneer er zonlicht op valt. Behalve Berghotel Schynige Platte is er ook een alpentuin met zo’n 800 plantensoorten. 

Info

• Site van de ViaBerna. Alle info en een link naar een gpx- of KML-bestand.
• Berner Wanderwege - je kunt op deze website makkelijk een gratis account aanmaken voor de wandelplanner.
• Regio Jungfrau 
• My Switzerland, met daarbij de regio's Berner Oberland en Meiringen Hasliberg 
• Interlaken