Wintersport en feesttradities in Catalonië
Voor wintersportliefhebbers is Catalonië de ideale locatie. Er is geen betere plaats denkbaar waar je van het winterseizoen kunt genieten, nieuwe ervaringen op kunt doen, heerlijk kunt ontspannen na een dag vol inspanning én van de Pyrenese keuken kunt genieten. Bovendien ligt Catalonië op slechts een steenworp afstand van Barcelona!
Liefhebbers van Alpine- en Nordic-skiën kunnen in de Catalaanse Pyreneeën kiezen uit 16 skioorden met sneeuw van goede kwaliteit en een mild klimaat. Naast skiën kun je in het gebied ook vele andere dingen doen zoals sneeuwschoenwandelen, tochten maken op een sneeuwscooter of met een hondenslee, heli-skiën en iglo’s bouwen.
Als je de vakantie liever iets minder actief doorbrengt en je geïnteresseerd bent in Catalaanse cultuur, zijn deze 5 tradities misschien iets voor jou.
1. De kerststal en de caganer
Het met kerst naspelen of uitbeelden van de geboorte van Jezus door acteurs of met behulp van plastic figuren is een diepgewortelde traditie in Catalonië. Tegen een decor gemaakt van mos en kurk wordt het bekende kerstverhaal met daarin Maria, het kindje Jezus, Jozef, de os, de ezel, de herders, de drie wijzen en de engel nagespeeld of uitgebeeld. Op 25 november – de dag van de heilige Santa Catarina - wordt het kersttafereel opgebouwd en op 2 februari – de dag waarop ‘la Candelera’ gevierd wordt – wordt de kerststal weer afgebouwd.
In Catalonië speelt naast de bekende figuren uit het kerstverhaal nog een ander personage een rol: el caganer. El caganer is een personage dat, verstopt in een hoekje van de kerststal, in het openbaar zijn behoefte doet terwijl hij een pijp in zijn mond heeft. Deze traditie gaat terug tot in de achttiende eeuw.
2. Het verbranden van de ‘tió’
De ‘tió’ is niets meer dan een boomstronk die in de open haard verbrand werd. Volgens de traditie geeft dit blok hout, wanneer het verbrand wordt, naast licht en warmte ook – symbolisch – cadeautjes voor het hele gezin. Wat voor soort cadeautjes dit zijn is in de loop van de tijd veranderd. Terwijl men vroeger vooral snoepgoed, wafels of noga kreeg – allemaal belangrijke ingrediënten voor de feestdagen – zijn de cadeaus tegenwoordig groter.
Om het houtblok, of de ‘tió’, cadeautjes te ‘laten geven’ wordt een traditioneel ritueel uitgevoerd. Tijdens de ceremonie die thuis, op school of met een groep vrienden plaatsvindt worden liederen gezongen en wordt het houtblok door de aanwezigen met een stok geslagen.
3. Dag van de Onschuldige Kinderen
In Catalonië, Spanje en Latijns-Amerika is 28 december een dag waarop men elkaar voor de gek houdt - vergelijkbaar met 1 april.
De naam van deze decembertraditie, de Dag van de Onschuldige Kinderen, verwijst naar het Bijbelverhaal over de kindermoord van Bethlehem. Volgens dit verhaal liet Herodus de Grote, koning van de Joden, alle kinderen (jongens) vermoorden om te voorkomen dat hij als koning opgevolgd zou worden.
Als je tijdens de Dag van de Onschuldige Kinderen Catalonië bezoekt zou je wel eens het slachtoffer kunnen worden van een ‘inocentada’, oftewel een ‘geintje’. Zelfs de media verspreiden die dag nep- nieuws.
4. Oudejaarsavond
In het hele land worden op 31 december om 12 uur ’s avonds 12 druiven gegeten. Deze traditie luidt het begin van het nieuwe jaar in. Nadat men de 12 druiven gegeten heeft, kan het vieren van het nieuwe jaar beginnen.
5. Driekoningen
In Catalonië schrijven kinderen een brief naar de drie koningen waarin staat welke cadeautjes zij met Driekoningen zouden willen krijgen. Volgens het Bijbelverhaal kwamen de drie koningen op 5 januari naar Bethlehem nadat zij een ster die zij aan de hemel hadden zien staan gevolgd hadden. Voor de pasgeboren Jezus hadden ze goud, mirre en wierrook meegenomen. Op de terugweg deelden de drie koningen cadeautjes uit aan de kinderen die ze onderweg tegenkwamen.
Ieder jaar op 5 januari wordt in alle dorpen in Catalonië een Driekoningenparade gehouden. Kinderen gaan dan de straat op om de wagens met daarop de drie koningen én de cadeautjes voorbij te zien rijden. Diezelfde avond krijgen de kinderen hun cadeautjes.