Jubileum Noordwand van de Eiger: 75 jaar sinds eerste beklimming

De gemeente Grindelwald in Zwitserland, omgeven door bergen als de Wetterhorn, Fiescherwand, Eiger en Faulhorn, is deze dagen gehuld in een feestelijke jubileumsfeer. Het is immers 75 jaar geleden dat de beroemde en beruchte noordwand van de Eiger (3.970m) voor het eerst werd beklommen. Op 24 juli 1938 werd de noordwand succesvol bedwongen door een Duits-Oostenrijks team.

Moordwand (1650 meter hoge wand)

De noordwand van de Eiger is met zijn wandhoogte van ruim 1.650 meter één van de grootste van de Alpen. En ook wel de gevaarlijkste. De fameuze wand werd ook wel moordwand genoemd vanwege de vele klimmers die er hun leven lieten, vaak op gruwelijke wijze. Sinds 1935 zijn tenminste 64 klimmers omgekomen tijdens beklimmingen van de noordwand. Het hoogste punt van de Eiger werd in 1858 bereikt door de Ier Charles Barrington en de Zwitserse gidsen Christian Almer en Peter Bohren. De beklimming van de noordwand duurde nog enkele decennia. Na enkele onsuccesvolle pogingen van 1934 tot en met 1937, waarbij al acht mensen het leven lieten, gingen twee teams op 21 juli 1938 samen de uitdaging aan.

Eerste beklimming noordwand Eiger

De Duitse alpinisten Anderl Heckmair en Ludwig Vörg haalden op de wand de Oostenrijkers Heinrich Harrer en Fritz Kasparek in. Harrer beschikte namelijk niet over stijgijzers en de Duitsers konden sneller klimmen dankzij de vaste touwen die de Oostenrijkers achter zich hadden gelaten. De mannen besloten samen verder te gaan en onder leiding van de ervaren Heckmair ging de groep samengebonden klimmen. Heckmair schreef hier later het volgende over: “Wij, de kinderen van het oudere Reich, zijn verenigd met onze metgezellen van de Oostelijke grens om samen naar de overwinning te marcheren.” Het gevaarlijke “laatste probleem van de Alpen”, zoals de steile wand van rots en ijs in de klimwereld bekend stond, werd uiteindelijk bedwongen na vele sneeuwlawines, stormen en kou doorstaan te hebben.

Nazi propaganda

Om vier uur ’s middags op 24 juli 1938 beklommen de mannen de top van de Eiger en hees Harrer hier de hakenkruisvlag. Voor het Nazi-regime van die tijd was de vereniging van beide klimteams een symbool voor de annexatie van Oostenrijk door Duitsland die op 13 maart 1938 was voltooid. Het grandioze succes van de bergbeklimmers die de noordwand als eerste beklommen hadden werd dan ook volledig uitgebuit door de Nazi propaganda.

Het boek De Witte Spin

Heinrich Harrer schreef een boek over de belevenissen van de vier mannen tijdens de beklimming van de Eiger noordwand. Het boek is getiteld (in Nederlandse vertaling) De Witte Spin: geschiedenis van de Eiger-noordwand. De titel van het boek is afkomstig van een ijsveld in de vorm van een spin hoog op de noordwand van de Eiger. De klimmers ontdekten, zoals Harrer beschrijft, dat de Witte Spin de sleutel is voor een succesvolle beklimming. Het ijsveld is namelijk een soort gevaarlijke trechter vol steen en ijs waar klimmers doorheen moeten om de top te bereiken.