Hoelang liggen er nog gletsjers in de Pyreneeën?
Wie nog een gletsjertocht door de Pyreneeën wil maken, moet op gaan schieten. Volgens het Spaanse het Instituto Pirenaico de Ecología is de laatste gletsjer in de Pyreneeën over twintig jaar verdwenen.
Dat de gletsjers in de Pyreneeën hard smelten, was al langer bekend, maar de nieuwe studie geeft een huiveringwekkend beeld van de snelheid waarmee dat gaat. Sinds 1980 is de snelheid van het smelten niet of nauwelijks afgenomen en sinds 2011 zijn drie gletsjers in het berggebied verdwenen of gestopt met bewegen, waardoor ze volgens de wetenschappers geen gletsjer meer genoemd kunnen worden. Bij de overgebleven gletsjers zijn de voortekenen somber. Zeventien van de gletsjers die nog over zijn, zijn gemiddeld meer dan zes meter minder dik dan tien jaar geleden, de massa van de gletsjers nam met gemiddeld meer dan twintig procent af. Maar, zo benadrukken de onderzoekers, dat zijn vooral gemiddelden. Op sommige plekken gaat het proces veel sneller of veel langzamer. Op een aantal plekken is de dikte van het ijs met ruim twintig meter afgenomen, maar er zijn ook plekken waar het allemaal wat minder snel gaat. Dat lijkt volgens de onderzoekers vooral aan de lokale omstandigheden te liggen. Over smelten vooral de kleinere gletsjers razendsnel, maar op een aantal plekken is de snelheid waarmee die kleinere gletsjers krimpen juist afgenomen. De onderzoekers hebben daar een vrij simpele verklaring voor: die delen van de gletsjers liggen vaak in de schaduw en dus enigszins beschut tegen de zon. Toch is dat te weinig om de gletsjers te kunnen redden, vrezen de onderzoekers.
Ook in de schaduw van de bergen lijden de ijsmassa’s onder de snelle stijging van de gemiddelde temperatuur in het gebied. En die gaat óók snel. Sinds de 19e eeuw is de gemiddelde temperatuur al met anderhalve graad Celsius gestegen en als die snelle stijging voortzet, zijn de laatste gletsjers in de Pyreneeën over twintig jaar veranderd in bewegingsloze ijsplakken.
Geen nieuwtjes, vakantietips of winacties meer missen? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief, of volg ons op Facebook
De onderzoekers maakten voor hun onderzoek gebruik van satellieten die de gletsjers tien jaar lang bestudeerden. Daarnaast gingen de wetenschappers waar nodig de gletsjers op, om extra metingen te verrichten. Die metingen werden meerdere keren, maar telkens in hetzelfde seizoen gedaan. Zo ontstond een zo betrouwbaar mogelijk beeld van de ontwikkeling van de gletsjers.
Wat zijn de gevolgen?
De uitkomst van het onderzoek is dus niet mals, het ziet er naar uit dat de Pyreneeën over niet al te lange tijd geen gletsjers meer hebben. Maar wat betekent dat voor de rest van de omgeving? Daar zijn de wetenschappers nog niet over uit. Het veranderende landschap is natuurlijk het meest zichtbaar, maar de onderzoekers vrezen dat de gevolgen groter zijn dan dat. Hoewel de onderzoekers benadrukken dat de gevolgen voor de biodiversiteit niet onderzocht zijn, maar spreken al van een ‘tragedie voor het landschap’.
