El Caminito del Rey, van dodelijke route naar populaire attractie

El Caminito del Rey is met een totale lengte van 7,7 kilometer niet het langste wandelpad van Spanje. Maar toch is het een van de beroemdste wandelroutes. Lang stond de route bekend als een van de gevaarlijkste routes ter wereld, nu is het een populaire attractie. Hoe zit dat?

De reputatie van het koningspaadje

El Caminito del Rey, ‘het koningspaadje’, is niet echt een wandelroute. Het Duitse blad Bergwelten omschrijft het als een ‘canyon-klettersteig’ een omschrijving die de lading wellicht beter dekt dan de term ‘wandelpad’. Het paadje loopt namelijk langs de wanden van de El Chorro-kloof in Andalusië. Het grootste deel van de route loopt over smalle loopbruggetjes die aan de rotswand hangen en op veel plekken zeker je je – net als bij een klettersteig- aan kabels die aan de rotsen hangen. El Caminito del Rey is berucht. Het pad staat hoog op de lijstjes van ‘gevaarlijkste wandelroutes’ ter wereld. Maar dat heeft meer met het verleden te maken dan met de huidige staat van de route. 

Geen nieuwtjes, vakantietips of winacties meer missen? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief, of volg ons op Facebook

De bouw van El Caminito del Rey

Hoewel de naam ‘Het Koningspaadje’ naar een indrukwekkende, koninklijke geschiedenis lijkt te verwijzen, is niets minder waar. Het pad werd in 1901 aangelegd om bouwmaterialen naar de in aanbouw zijnde waterkrachtcentrales bij de Chorowatervallen en de Gaitanejowatervallen te brengen. De bouw van het pad alleen al kostte vier jaar en was met de techniek van die tijd, een aanzienlijke klus. Over hoe het pad aan de rotswanden bevestigd is, doen verschillende verhalen de rondte. Volgens de een werden gevangenen de kloof in gestuurd om daar met gevaar voor eigen leven de ondersteuning voor het pad in de wanden van de kloof te slaan, volgens andere verhalen werden zeelui ingezet. Die waren gewend om bungelend aan, of balancerend op touwen moeilijk werk te verrichten. Dat deden ze immers ook als ze in de masten van hun schepen klommen. 

Toen het pad in 1905 eindelijk af was, trok het niet alleen maar bouwverkeer. Vanaf het pad had men ook een mooi uitzicht op de bouw van de dammen en menig industrieel kwam even kijken om zich aan de bouwwerkzaamheden te vergapen. Maar koninklijk was het pad nog allerminst. Dat predicaat kreeg het paadje pas toen in 1921 koning Alfons XIII het pad gebruikte om de dam Conde del Guadalhorce officieel in te wijden. 

Dagelijkse route

Het pad was toen nog allesbehalve het gevaarlijke pad dat later beroemd werd. Het pad had immers een belangrijke rol in de bouw en het onderhoud van de dammen, en bouwvakkers moesten dus in staat zijn om het pad zonder al te grote problemen te betreden. De bouw was dan ook stevig: het pad bestond uit een constructie van beton en grote stalen balken. Het pad bleef lang belangrijk voor het personeel dat in de waterkrachtcentrales werkte, voor wie het de kortste en makkelijkste weg naar het werk was, maar regelmatig gebruikten ook anderen de route. Hoewel er op veel plekken geen railing was, werd het pad zelfs door schoolklassen gebruikt! Desondanks raakte het in verval. Erosie, vallend gesteente en menselijk handelen (ongelukken), zorgden ervoor dat het pad in een steeds slechtere staat begon te verkeren, waardoor er op veel plekken soms niet veel meer overbleef dan het frame van stalen balken dat het pad moest ondersteunen. 

Gebrekkig onderhoud, ongelukken en sluiting

Aan aandacht van toeristen had het pad geen gebrek. Dat begon bijna vanzelfsprekend dankzij het spectaculaire natuurschoon in de kloof, maar naarmate de staat van het pad verslechterde, werd het pad meer en meer aantrekkelijk voor avonturiers en daarna waaghalzen. Maar toen zulke tochten steeds vaker tot (dodelijke) ongelukken leidden, werd het pad in 1992 gesloten. 
Maar toch trokken waaghalzen regelmatig naar de kloof om een tocht over de kapotte paden te wagen, op zoek naar avontuur. Dat dat niet zonder gevaar was, bleek uit de vijf dodelijke ongelukken die er na de officiële sluiting op de route gebeurden. Maar, die ongelukken en de flinke boetes die werden uitgedeeld aan mensen die door de autoriteiten betrapt werden, hield heel wat avonturiers niet tegen. De route bleef onverminderd populair en vooral beroemd. Uiteindelijk werd ook duidelijk dat de route, die in heel wat lijstjes van spectaculaire en gevaarlijke routes terugkwam, altijd mensen zou trekken. Hoe strikter het beleid om mensen weg te houden, hoe aantrekkelijker de route werd, leek het wel. Na lang wikken en wegen werd er daarom besloten de inmiddels wereldberoemde route te herstellen. In 2014 was er eindelijk een plan én voldoende geld om met de herstelwerkzaamheden te beginnen. 

Op veel plekken was de constructie zo verzwakt dat er van echt ‘herstel’ geen sprake meer kon zijn. daar werd boven de oude constructie een nieuwe gebouwd, waar mensen veilig de route kunnen volgen. Dit keer waren het gespecialiseerde alpinisten en klimmers die de basis voor de nieuwe constructie legden. 

El Caminito del Rey vandaag de dag

In 2015 werd de vernieuwde El Caminito del Rey geopend voor het publiek. Vandaag de dag is El Caminito del Rey nog altijd een bekende toeristische trekpleister. Wel zijn er een aantal restricties. Zo geldt er op het pad eenrichtingsverkeer, worden er eisen gesteld aan zaken zoals het schoeisel, en moet je entree betalen voordat je de route op kan. Wanneer het te hard waait in de kloof, wordt de route helemaal gesloten. Daardoor is er in de ogen van sommigen wel wat van het avontuur verloren gegaan, maar anderzijds is het ook wel fijn om te weten dat je redelijk veilig op pad bent. Bij de toegangsprijs zit een deel van de uitrusting die je nodig hebt, zoals een helm, inbegrepen. Hoewel er aan het begin van de route een bezoekerscentrum is, kom je onderweg geen plaatsen tegen waar je naar het toilet kunt, of waar je wat kan eten en drinken. Dat moet je dus van tevoren regelen. Eten en zeker drinken is in dit warme deel van Spanje een must. 
Voor alle toegangsinformatie van El Caminito del Rey kun je terecht op de website van de route.