Huttentocht Tour du Wildhorn
De Tour du Wildhorn is een vierdaagse huttentocht door ruig terrein, op de grens van het Zwitserse Berner Oberland en Wallis. Aan de noordkant overheersen de alpenweiden en de bomen, aan de zuidkant is groen een schaars product. Daar zijn de lichtgrijze karstformaties, de donkere gruishellingen en de steile rotswanden dominant.
Tekst Noes Lautier
Foto’s Noes Lautier & Joris Lith
De Tour du Wildhorn is niet voor watjes, want het lopen op de steile karst vergt evenwichtsgevoel en hier en daar een beetje klimmen. Bovendien is de lange afdaling via ladders en touwkabels op de laatste dag zeer steil: een val loopt altijd heel vervelend af. De optionele beklimming van de Wildhorn is iets moeilijker dan het overige deel van de karst. Bovendien steek je halverwege een gletsjer over (gletsjerspleten mogelijk, volledige gletsjeruitrusting nodig) en de route naar de top van de berg is – vanaf de Col des Eaux Froides, het punt waarop je de wandelroute verlaat – slechts gemarkeerd met enkele steenmannetjes. De wandelroute tussen Iffigenalp en de Cabane des Audannes is daarentegen uitstekend gemarkeerd, ook op het karstgedeelte.
Beste periode
Tussen half juli en half september, afhankelijk van de (sneeuw)omstandigheden. Als de karst bedekt is met sneeuw, is de route ontoegankelijk. Zelfs als je de route in de gps hebt staan, kom je er niet, want het routeverloop is zeer grillig en er zitten overal smalle en brede spleten en zeer diepe gaten en grotten in de karst. Bovendien is de afdaling op de laatste dag dan zeer gevaarlijk, vooral als de grond doorweekt is. Dan verandert alles in een spekgladde brij. Met regen of sneeuw zijn etappe 3 en 4 dus absoluut af te raden! Vanaf de Cabane des Audannes kun je afdalen naar het dal aan de zuidkant.
Vervoer
De Col du Sanetsch, het vertrekpunt vanuit het zuiden, vanuit Walis, is per Postbus (lage frequentie, vanaf Savièse) en per auto bereikbaar. Gratis parkeren.
Je kunt ook starten in het Berner Oberland, op Iffigenalp, per auto en per Postbus bereikbaar vanaf Lenk. Je moet tevoren met Berghaus Iffigenalp afstemmen of de auto (gratis) enkele dagen kan blijven staan en zo ja waar. (0041) 33 733 13 33,
Een uitgebreide reportage van de Tour du Wildhorn zoals Joris en Noes die liepen, lees je in Bergen Magazine 3 van 2022. Heb je dat nummer nog niet in huis? Bestel 'm dan snel na!
Inlooptochten
We hebben drie dagen ingelopen om goed beslagen ten ijs te komen.
1. Col du Sanetsch (2252 m) – Cabane de Prarochet (2563 m)
De hut Cabane de Prarochet ligt in een magnifiek karstlandschap. Vanaf de col kun je via de karst heen wandelen en via een normaal pad terug, halve dagtocht.
2. Bisse d’Ayent, vanaf het Lac de Tseuzier
Het meer is per bus te bereiken. Het is een lijnwandeling die je op diverse plekken kunt beëindigen. Bisses zijn eeuwenoude waterkanalen die water uit de bergen aanvoeren. Sommige bisses zijn nog steeds in gebruik. In Wallis is op de hellingen vaak een groot watertekort om landbouw te bedrijven, waaronder wijnteelt. De Bisse d’Ayent is afgebeeld op de huidige biljetten van 100 Zwitserse francs. We zijn eerst om het meer gewandeld (1 à 1,5 uur) en hebben aan de noordkant een afstekertje gemaakt naar Lourantze, een boerderij met prima horeca (volg de wegwijzer vanaf het pad). Aanrader: de citroencake, krokant van buiten en zeer smeuïg van binnen. Deze bisse geeft een prachtig inzicht in hoe gevaarlijk de aanleg en het onderhoud van de bisses was en is. Er vielen dan ook regelmatig doden bij.
3. Bisse de Clavau
De Bisse de Clavau is heel anders van karakter, met minder authentieke stukken bisse. Je wandelt langs de uitgestrekte Walliser wijngaarden boven de stad Sion, langs beroemde wijnhuizen en metershoge Trockenmauer. Met een kleine omweg kun je een bezoek brengen aan Distillerie L’Essencier, waar geen likeuren worden verkocht, maar wel essentiële oliën van bijvoorbeeld lavendel en pepermunt. Op de velden in de wijde omtrek van dit bedrijf wordt een groot scala aan kruiden gekweekt die worden omgetoverd in hemelse geuren die goed zijn voor onze gezondheid of die je in slaap helpen.
De route
Er zijn (moeilijkere) varianten op de hier beschreven route, zie de site. Bovendien kun je zowel in het Berner Oberland (vanaf Iffigenalp) beginnen als in Wallis (vanaf de Col du Sanetsch of de Barrage du Sanetsch.
Dag 1: Barrage du Sanetsch (2048 m) – Rotegrabe (1400 m) – Walliser Wispile (1950 m) – Lauenensee (1380 m) – Geltenhütte (2001 m)
Lengte & hoogteverschil: 7¾ uur/21 km, 1170 m stijgen, 1220 m dalen, T2.
Vanaf de barrage (met horeca, maar die is ’s morgens vroeg gesloten) een stukje alpenwei omhoog en dan aan de andere kant door een steile kloof omlaag. Mooi zicht op lieflijk en wild, op rauwe natuur en vredige koeien. Je ziet aan de gladde plekken waar ooit een gletsjer lag. Vanaf Burg makkelijk wandelpad afgewisseld met jeepweg. Restaurant Lauenensee (1380 m) ligt uiteraard bij de magnifieke Lauenensee. Hierna volgt de parel van deze dag: het pad vanaf de Lauenensee naar de Geltenhütte (2003 m). Het is efficiënt stijgen en dus bloedsteil, langs de Gältebach. Eerst stenig door bos met telkens een glimp van de beek. Groene bergen aan weerskanten, hier en daar enkele traptreden. Op ca. 1000 meter wordt de tweetraps waterval van de Gältebach zichtbaar en stijgen we – nog steeds steil en efficiënt – door open landschap. Steeds weer de rivier, prachtig wit gesteente door de kracht van het water uitgeslepen en bizar gevormd. Dan komt de vlaggenmast van de hut in zicht en vlakt het pad af. De sfeervolle hut is gerenoveerd. Kleine slaapzalen met telkens om de twee bedden een half tussenschot. Alles zeer ruim, met veel haakjes om iets op te hangen en kastjes om spullen in te doen en een plankje boven de matrassen voor mobiel, bril en zo. En jawel: kleerhangers waarop je kleren te drogen kunt hangen. De Geltenhorn ligt er somber bij, met een duistere wand en bovenop een stuk gletsjer.
Dag 2: Geltenhütte – Chüetungel (1786 m) – Tungelpass (2085 m) – Wildhornhütte (2303 m) – Iffigsee (2065 m) – Iffigenalp (1584 m)
Lengte & hoogteverschil: 5½ uur/15 km, 935 m stijgen, 515 m dalen, T3.
Achter de hut omhoog door alpenweides. Mooi pad, heerlijke stijging en de ene boerderij na de andere. Boerderij Stierentungel (2068 m) is een uitspanning begonnen waar je thee, koffie, fris en Käsetellers en zo kunt krijgen. Via de Wildhornhütte is het ongeveer 25 minuten langer en uiteraard moet je ook een beetje extra stijgen en dalen, maar veel stelt dat niet voor. Het pad naar de Wildhornhütte is weer alpien: stenig en steil en soms zijn je handen zelfs nodig om vooruit te komen. Mooi pad van de Wildhornhütte naar de Iffigsee (2065 m), een klein maar mooi blauw meertje, begrensd door een rotswand. Je kunt het pad rechts om het meer nemen; de officiële route is linksom. Voorbij het meer gaat het pad eerst enige tijd op en neer en daarna zijn er meerdere paden, waarvan sommige nogal stenig en vol gaten. De officiële route is waarschijnlijk de beste. Bij boerderij Alp Groppi is een terrasje en je kunt er allerlei soorten (bio)kaas en bio Trockenfleisch kopen. Iffigenalp is sfeervol: twee historische gebouwen, een voor de horeca, het andere voor de hotelkamers. Prachtige kamers met lampetkan (voor de sier), origineel ingedeeld, met een overdekte veranda, met bij elke kamer buiten twee stoelen met een deken voor als je buiten wilt zitten. Het eten is heerlijk. Je kunt de Tour du Wildhorn ook hier beginnen.
Dag 3: Iffigenalp – Col du Rawyl (2427 m) – Lac de Téné (2440 m) – Col des Eaux Froides (2648 m) – Cabane des Audannes (2508 m);
Lengte & hoogteverschil: 6½ uur/11 km, ca. 1500 m stijgen, ca. 560 m dalen, T4 plus eerste- en tweedegraads klimpassages.
Op deze derde dag is er onderweg geen horeca. Het is bovendien de zwaarste dag. Eerst wandel je via een prachtig pad door de enorme wand die je vanuit het berghotel ziet. Meerdere keren zie je van onderaf niet hoe het pad verder zal gaan, maar elke keer loopt de route toch weer gewoon door. Je stijgt zo’n 900 meter naar de Col du Rawyl. Het karstgedeelte begint niet direct ná de col, maar eenmaal op de karst blijkt dat je hier niet met je handen in je zakken wandelt. Doe je wandelstokken dus op de rugzak en houd ze niet in je hand. Mooi is het wel en indrukwekkend. De hoogteverschillen zijn aanzienlijk. Ondanks dat er hier en daar in moeilijke passages ijzeren plateautjes (glad!) zijn bevestigd waar je je voeten op kunt zetten, moet er toch vaak eerste- of tweedegraads geklommen worden. De Wildhorn is voortdurend in zicht en ziet er niet moeilijk uit. Vanaf hier, de zuidkant, bestaat de berg uit mooi karst en een gletsjer. Vanaf het noorden ziet de Wildhorn er veel minder aantrekkelijk uit, met zijn puin en gruishellingen tot aan de sneeuwgrens. Na de eerste karstzone volgt er een makkelijk pad tot aan de volgende karst waar een paar zeer compacte stukken in zitten en nog meer klimpassages. Vervolgens opnieuw een lekker paadje naar de Col des Eaux Froides (2648 m). Hier is de karst bruin omdat er ijzer in het gesteente zit. Vanaf de col zie je de Cabane des Audannes aan het einde van een vlakte op een heuveltje liggen. De afdaling naar de vlakte bestaat uit een smal, zeer steil paadje van keihard gruis. De hut is zeer origineel gebouwd. De toiletten zijn buiten. Voor wassen is er één wasbak in de ruimte waar je je schoenen en wandelstokken achterlaat. De slaapzaal is rond en daardoor is het hoofdeinde veel breder dan het voeteneinde. Tegen een schuine wand zijn planken getimmerd waar je spullen op kunt leggen.
Dag 4: Beklimming Wildhorn, Cabane des Audannes – Col des Eaux Froides (2648 m) – top Wildhorn (3248 m) – Col des Eaux Froides (2648 m) – Cabane des Audannes (2508 m)
Lengte & hoogteverschil: 5 à 6 uur/12 km, 750 m stijgen/dalen, T4.
Voor de beklimming ga je terug naar de Col des Eaux Froides, waar je linksaf de karst in gaat. Volg de steenmannetjes. Na het eerste stuk karst ga je de gletsjer op, die er onschuldig uit ziet, maar die wel degelijk spleten heeft, wat betekent dat je een volledige gletsjeruitrusting nodig hebt. De meesten volgen de gletsjer zo lang mogelijk en gaan via de linkerkant naar de top. Wij hebben halverwege de gletsjer verlaten en zijn rechtsom door de karst naar de top gegaan. Onze berggids Gérald Mathys kent elke plek op deze berg die hij meer dan 118 keer beklommen heeft en nam ons mee op deze alternatieve route. Een hele goede reden om deze berg te beklimmen is het ongelofelijke uitzicht, onder andere op de Mont Blanc, Eiger, Mönch, Jungfrau, Grandes Jorasses, Grand Combin, Dent Blanche en Zinalrothorn.
Dag 5: Cabane des Audannes – Col des Audannes (2886 m) – Col du Sanetsch (2253 m) – Barrage du Sanetsch (2048 m)
Lengte & hoogteverschil: 5 uur/11 km, 510 m stijgen, 965 m dalen, T4.
Naar de Col des Audannes is het relaxt lopen door een karig landschap van met mossen begroeide rotsen en kale puinbergen. La Selle is een tussenpasje op 2709 meter op weg naar de échte pas: de Col des Audannes (2886 m). Een smalle graat, deels gezekerd met een railing van vuistdik touw loopt naar de Col des Audannes, waar het spektakel begint. Het gaat hier voor je gevoel loodrecht naar beneden. In de routebeschrijving staat: “De etappe van de Col des Audannes naar de Grandes Gouilles verloopt via ladders en dikke touwkabels, maar zonder echte moeilijkheden voor mensen die ervaring hebben in de bergen en mits het weer en de omstandigheden (denk aan sneeuw of modder na regen) goed zijn. Duur van de moeilijkheden: 50 minuten.” Naar mijn mening is het absoluut af te raden om hier met onervaren mensen naartoe te gaan en dan bedoel ik ervaring met ladders of touwkabels. Wie niet genoeg hand- en armkracht heeft, kan niet halverwege uitrusten en daarna weer verder gaan. Met een groep moet iedereen wachten tot de ladder of het touw waar hij staat vrij is en kan pas daarna afdalen. Met twee tegelijk op een ladder of aan een kabel kan niet. Nog een punt van zorg: er is een grote kans dat je een steentje of een stuk rots lostrapt of dat je een stuk rots uit de rotswand trekt als je je daaraan vasthoudt. Wie in de vallinie staat van iemand die boven hem bezig is, kan makkelijk iets op zijn hoofd krijgen. Het laatste punt is ook niet onbelangrijk: je kunt iemand die in paniek raakt niet helpen! De ladders zijn uitstekend geplaatst en hebben bovenaan één lange ijzeren staaf die je kunt vastpakken als je van de ene op de andere ladder stapt. Zo’n staaf zie je maar zelden. Na de steile afdaling volgt een vrijwel horizontaal gruispaadje. Vervolgens gaat het iets omhoog. Het pad naar de Col du Sanetsch loopt over een brede graat van aangestampte aarde die bij regen spekglad wordt. De graat loopt heerlijk, op enkele gemeen smalle passages na. Het is nog een hele tippel van de Col du Sanetsch naar de Barrage du Sanetsch, maar het is wel relaxt lopen.
Slapen
- Hôtel du Sanetsch.
- Geltenhütte.
- Wildhornhütte, evt. bij andere indeling etappes.
- Berghaus Iffigenalp.
- Cabane des Audannes.
Kaart
TopoRando/Edition MPA, Wanderkarte Anzère en Wanderkarte Sion-Derborence-Sanetsch, beide 1:25.000
Meer weten?
- Tour du Wildhorn
- MySwitzerland
- Visit Valais
- Made in Bern, toeristische website over o.a. het Berner Oberland
- Toeristische website van Anzere
- Saviese toerisme
- Gstaad Toerisme
- Lenk-Simmental
