Wandelen langs de Bisses in Nendaz
Boeren legden in Wallis eeuwen geleden irrigatiekanalen aan: bisses. In een droog klimaat konden zo toch alle velden en wijngaarden van genoeg water worden voorzien. Nendaz heeft het grootste actieve netwerk, waar bijna honderd kilometer aan wandelpaden langs loopt.
Tekst en foto's Jessica de Korte
Honderden jaren liggen ze er al, de bisses, irrigatiekanalen die het hele gebied van water voorzien. Een slimme uitvinding van de boeren uit de middeleeuwen. Al keken ze het kunstje waarschijnlijk af van hun voorgangers, de Romeinen. “Vanwege de bergen valt hier weinig regen en moest er iets bedacht worden om het water van de gletsjers in de dorpen te krijgen”, legt berggids Jean-Noël Glassey uit, terwijl we langs een bloemrijk weiland wandelen. De wandelpaden langs de bisses zijn nagenoeg vlak of hebben een lichte helling, maar om er te komen, moet je je soms even in het zweet werken. Deze is echter vanuit Nendaz zonder inspanning te bereiken.
In Wallis zijn honderden van die kanaaltjes te vinden, in het Duits Suonen genoemd. Hier in deze regio, bij Nendaz, liggen er acht op een hoogte van 800 tot 2200 meter. Het is daarmee het grootste nog werkende netwerk van Europa. Zes daarvan worden nog door de bergbeek Printse van water voorzien. Het water is goed te drinken, al kan het natuurlijk gevaarlijk zijn als er verderop een dood dier ligt.
Sparren, lariksen en abrikozen
We wandelen langs de acht kilometer tellende Bisse Vieux, die van de Printse naar Nendaz loopt. Al snel kronkelt het door naalden bedekte pad door een donker sparren- en lariksenbos. Tussen de takken door weten zonnestralen zich zo nu en dan op het pad te werpen. Ze doen het heldere water als een diamant glanzen. De kanalen waren in Wallis broodnodig om de weilanden en het vee van genoeg water te voorzien. Later kwamen ze ook uitstekend van pas bij de groei van fruitbomen en wijngaarden. Nendaz is een van de grootste frambozen- en abrikozenproducenten van Zwitserland. “Wat de frambozen betreft hebben we inmiddels flinke concurrentie gekregen”, vertelt Glassey. “Die worden gekweekt in kassen in het noorden van Zwitserland.” Maar het is veel lastiger om het ideale microklimaat voor de abrikoos na te bootsen en die heerlijke, volle smaak te krijgen. De warme zandgrond en het gletsjerwater krijg je niet zomaar in een kas.”
Na een machtige lunch bij de toepasselijk genaamde Auberge des Bisses in Planchouet gaan we over op de Bisse du Milieu, de enige in deze regio die ’s winters deels openblijft. We pakken de kabelbaan van Nendaz naar Tracouet waar een panoramaroute rondom het Lac Noir loopt. Als we afzakken naar de 32 kilometer lange Bisse de Saxon, .de langste bisse van Wallis, komen we eerst nog de grootste lariksen van Europa tegen. Soms stroomt er water door de geul, maar lang niet altijd. Naar beneden gevallen stenen versperren hier en daar de doorgang. Deze bisse heeft nooit echt goed heeft gefunctioneerd. Maar de aanleg is zeker niet voor niets geweest. Wandelaars kunnen er nu volop van genieten.
Het hele artikel van Jessica de Korte over de bisses in Wallis is de lezen in de Wallis-Special bij Bergen Magazine nr 1 2016.
Praktische informatie voor wandelingen rondom Nendaz
Restaurants rondom Nendaz
De restaurants in Haute-Nendaz serveren maaltijden als echte kunstwerkjes, van raclette en fondue tot biefstuk en lamskoteletten. Reserveren is handig. Aanraders zijn:
- La Cabane, tel. +41(0)272882011
- Le Carnotzet l’Aigle in Hôtel Nendaz 4 Vallées, tel. +41(0)276111111
Wandelkaart voor de regio Nendaz
Orell Füssli Kartographie AG, 4 Vallées, 1:25.000
Meer weten?
• www.wallis.ch • www.nendaz.ch • www.bisses.com • www.hotelnendaz4vallees.ch • www.edelweissnendaz.ch